Đại Kỷ NguyênTin tức thời sự quốc tế cập nhật 24/7, văn hoá truyền thống
“Nghe lại bản gốc tuyệt đẹp” là loạt bài qua đó chuyên mục Nghệ Thuật của Đại Kỷ Nguyên trân trọng dành tặng quý độc giả những ca khúc bất hủ mà khán giả Việt Nam vốn say mê, nhưng có thể chưa biết đến sự hiện diện của những bản gốc lộng lẫy và câu chuyện lịch sử đầy xúc động xung quanh của chúng…
Có độc giả đã viết cho Đại Kỷ Nguyên khi đến với loạt bài Nghe lại bản gốc tuyệt đẹp, rằng:
“Đến ngày hôm nay, thế giới lại gần được nhau hơn, thì chúng ta phải cảm ơn tầm quan trọng và sức lôi cuốn của Âm nhạc, mà bất cứ một dân tộc nào đều có thể, qua những nhạc phẩm bất hủ của mình, mang mọi người lại gần nhau, hòa cùng một trái tim, dù ở góc phố nào trên thế giới”.
Nhiều người Việt chỉ biết đến giai điệu của l’Italiano qua ca khúc “Say tình”
Ở Việt Nam, nhiều khán giả mê say hát theo những giai điệu của ca khúc “Say tình” thể hiện bởi ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng và tự hỏi sao nhạc lại hay như vậy, cuốn hút, nồng nhiệt như vậy…
Ca từ của “Say tình” do nhạc sĩ Quốc Tuấn sáng tác, kể về một chàng trai “say” trong nỗi buồn tình yêu, khi người yêu đi lấy chồng đã đau khổ mà tìm quên trong ly rượu, và vì yêu mà “đã hóa ngây ngô rồi”:
“Rót mãi nhưng chén chua cay này, lêu bêu như gã ru ca buồn, lang thang bước với nổi đau với trái tim ta tật nguyền.
Buồn nào đưa ta qua những nỗi đau thương này, giọt nồng ta say cho quên đi đôi mắt ưu tình. Ánh mắt đắm đuối đôi môi đam mê đôi tay buông lơi em yêu đã giết ta trong một đêm ôi mê, buồn.
Vì yêu em nên ta đã hóa ngây ngô rồi, mỗi sáng mỗi tối ta say ta điên với bóng em, đã thế những nỗi đau thương chua cay đau không ai hay khi em đã bước chân theo thuyền vui kia đi rồi.
Nào ngờ em quay lưng cho ta quá đau buồn, giữa quãng đời làm người làm người tình si quá ngu dại, ôm lòng vỡ nát chút hết trong ly rượu nồng.
Đã trót đã lỡ yêu em rồi, con tim ta lỡ trao em rồi, ta say ta hát ngêu ngao lời tình si mê, em có hay không nào.
Rót mãi nhưng chén chua cay này, lêu bêu như gã ru ca buồn, lang thang bước với nỗi đau, với trái tim ta tật nguyền.”
Không thể nói ca từ của nhạc sĩ Quốc Tuấn không hay, và sự hòa điệu, ăn nhập giữa giai điệu gốc sôi nổi, mạnh mẽ và nỗi đau tình yêu mạnh mẽ của chàng trai trong câu chuyện cũng tạo nên một hiệu ứng rất tốt cho ca khúc phiên bản Việt.
Song, trên thực tế thì lời của ca khúc gốc hoàn toàn không giống với lời Việt “chế”.
Ca khúc gốc l’Italiano là của ai?
Ca khúc L’Italiano (Người Ý), do nhạc sĩ kiêm ca sĩ người Italia Toto Cutugno (nghệ danh Salvatore Cutugno) sáng tác vào thập niên 70-80, nằm trong CD thành công nhất của ông mang tên I Grandi Successi. Bởi vì nội dung ca khúc ca ngợi con người Ý, những chàng trai Ý, đất nước Ý, đặc sản Ý, những niềm đam mê Ý… nên mỗi khi giai điệu cất lên, người Ý nghe và rộn ràng tự hào, đem lại cho họ niềm vui và sự sảng khoái, chứ hoàn toàn không có nỗi đau khổ tình yêu day dứt hiện diện…
Hãy xem niềm tự hào cuồng nhiệt của người Ý khi nghe giai điệu sôi động tuyệt đẹp này. Andre Rieu cùng dàn nhạc Johann Strauss II của ông đã đốt cháy niềm tự hào của người Ý ra sao?
Trước khi tự trình bày các ca khúc của mình, Toto Cutugno đã nổi tiếng với hàng loạt ca khúc viết cho những danh ca Pháp nổi tiếng như Joe Dassin (“L’été indien”, “Et si tu n’existais pas”, “Le Jardin du Luxembourg”…), Dalida (“Laissez moi danser”). Năm 1976, ông lần đầu tiên tham gia Liên hoan âm nhạc Sanremo danh giá và đoạt giải ba. Cũng tại liên hoan này, năm 1980 ông đoạt giải nhất (với bài hát “Solo noi” – “Chỉ có chúng ta”) và sau đó còn đoạt giải nhì sáu lần nữa, vào các năm 1984, 1987, 1988, 1989, 1990 và 2005.
L’italiano: niềm tự hào của người Ý do chính Toto Cutugno biểu diễn
Toto Cutugno biểu diễn chính sáng tác của ông trong niềm tự hào là người đàn ông Ý đích thực, ngay tại Đại lộ Champ Elysees, Paris. Có thể nhìn thấy xa xa đằng sau ông là Khải Hoàn Môn- niềm tự hào nước Pháp:
L’Italiano được Toto Cutugno trình bày lần đầu tiên tại Sanremo 1983. Nội dung bài hát ca ngợi cuộc sống, xã hội Ý, nói lên niềm kiêu hãnh của những người Ý nhờ vào sự siêng năng, thông minh. Ca từ của Toto Cutugno như một bài thơ vừa chân thực vừa thâm thúy. Chính ca khúc L’Italiano đã đưa tên tuổi của Toto Cutugno nổi danh khắp thế giới.
Bài hát kể bằng âm nhạc đặc sắc về “một người đàn ông Italia đích thực”: “Hãy cho tôi hát. Tay cầm chiếc ghi-ta. Hãy cho tôi hát. Tôi là người Italia”.
Nhật ký nước Ý thập niên 80: giản dị và nồng nhiệt
Đoạn tiếp theo là bức tranh sinh động của xã hội Italia vào thập niên 80: “Chào Italia, với món spaghetti chín tới, và tổng thống là người du kích năm xưa. Tay phải khư khư chiếc radio xe hơi. Và trên cửa sổ một con chim bạch yến….”.
Bức tranh về nước Ý hoàn hảo hiện ra: Đặc sản mỳ Ý spaghetti, cà phê Capuchino Ý, vị tổng thống lúc bấy giờ là Sandro Pertini, rồi những chàng trai Ý lịch lãm, bảnh bao, chải chuốt với áo vét sọc xanh, niềm đam mê không thể thiếu là bóng đá, kem cạo râu mùi bạc hà, lãng mạn, tràn đầy lòng yêu nước (với lá cờ trong máy giặt).
“Chào Italia không hề biết sợ, với kem cạo râu thoảng mùi bạc hà, với bộ áo vét sọc xanh và những pha bóng Chủ nhật TV quay lại. Chào Italia, với cà phê đậm đặc, với đôi tất mới trong ngăn kéo trên cùng, với lá cờ trong máy giặt khô và chiếc Fiat 600 cũ kỹ”.
Những con người luôn kiêu hãnh về đất nước tươi đẹp của mình
Người Ý luôn đầy kiêu hãnh về đất nước xinh đẹp của mình “Hãy cho tôi hát, tay cầm chiêc ghi-ta. Hãy cho tôi hát, một bài hát nhẹ nhàng, điềm tĩnh. Hãy cho tôi hát, bởi vì tôi tự hào là một người đàn ông Italia. Một người đàn ông Italia đích thực”.
Ban nhạc Gypsy Queens của Pháp mới đây cũng cover lại ca khúc l’Italiano với những hình ảnh đẹp đẽ của nước Ý như ca khúc mô tả:
Có thể nói với nội dung ca từ giản dị, chân thành, nồng nhiệt, trong sáng, đậm chất thập niên 80, Toto Cutigno đã mang hình ảnh và niềm tự hào đất nước Ý tươi đẹp của mình ra làm rộn ràng cả thế giới.
Hà Phương Linh
