Trước vấn đề các loại cây có múi như cam, bưởi có nguy cơ “vỡ trận” do nông dân ở nhiều địa phương ồ ạt trồng, đại diện Bộ NN&PTNT cho rằng Bộ chỉ ra khuyến cáo để người dân sản xuất hợp lý. Trường hợp sản xuất đến đâu tiêu thụ hết đến đó là rất khó.

Dân ồ ạt mở rộng diện tích trồng khiến giá cam, bưởi đua nhau rớt giá

Chia sẻ trên Vietnamnet, anh Long ở Lục Ngạn (Bắc Giang), cho biết anh có 3 vườn cam gồm cam đường canh và cam lòng vàng với diện tích 5 ha và đang có ý định phá bỏ bớt một vườn.

Anh Long tâm sự, năm nay là năm thứ 16 anh trồng cây cam trên đất Lục Ngạn. Dù sản lượng và chất lượng cam trong vườn tăng lên đáng kể, thu nhập từ loại quả này lại ngày càng teo tóp do cam bị rớt giá mạnh.

Đơn cử vụ cam năm 2017, giá cam loại 1 mới chỉ bán được 30.000-35.000 đồng/kg tùy thời điểm, tức là chỉ bằng một nửa so với vụ cam năm 2016.

Theo anh Long, nguyên nhân khiến giá cam giảm mạnh là do người dân ở khắp các địa phương đua nhau trồng. Bằng chứng là không chỉ các thủ phủ trồng cam có tiếng mà từ Lạng Sơn, Quảng Ninh cho tới Vĩnh Phúc… đâu đâu cũng thấy người nông dân trồng cam.

Cam, bưởi đứng trước nguy cơ 'vỡ trận': Dân ồ ạt trồng, Bộ không quản
Nhiều địa phương đua nhau trồng bưởi khiến trái cây này đứng trước nguy cơ “vỡ trận”. (Ảnh minh họa)

Trong khi đó, các huyện của Hà Nội như Đan Phượng, Phúc Thọ, Sóc Sơn, Ba Vì… lại diễn ra tình trạng nhà nhà trồng bưởi, người người trồng bưởi, nhà ít thì vài chục cây, nhà nhiều lên tới vài ha. Các loại bưởi Diễn, bưởi đào, bưởi da xanh, Năm Roi phủ kín ruộng vườn.

Thậm chí, ở huyện Phú Xuyên (Hà Nội) còn diễn ra tình trạng đất cấy lúa cũng được chuyển sang trồng bưởi. Nguyên nhân là cách đây 2 năm, giá bưởi Diễn được thu mua tại vườn với giá 35.000 đồng/quả. Tính ra, một cây bưởi trưởng thành (năm thứ 5 trở đi) có thể cho thu tới 100 quả, tương đương 3,5 triệu đồng, cao hơn gấp nhiều lần so với trồng lúa.

Tuy nhiên cách tính “cua trong lỗ” của người nông dân đã nhanh chóng bị “dội gáo nước lạnh” khi bưởi rớt giá không phanh. Vào thời điểm cuối năm 2017, đầu năm 2018, trên thị trường tràn ngập các loại bưởi Diễn. Giá bưởi cũng không còn ở mức cao ngất ngưởng nhưng những năm trước đó mà nhiều nơi giảm xuống chỉ còn 7.000-15.000 đồng/quả.

Như vậy, chỉ sau thời gian ngắn diện tích trồng bưởi tăng trưởng nóng, người dân đã bắt đầu dự cảm được những vụ bưởi sau này còn thê thảm hơn.

Tương tự, do trồng ồ ạt, cung vượt cầu nên giá cam cũng rớt thê thảm. Số liệu của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) cho thấy, vào cuối năm 2017, giá cam sành tại các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long giảm mất 1/3 so với vụ năm trước.

Thủ phủ cam Cao Phong cũng chịu chung số phận. Sau mấy năm được mùa, nông dân trồng cam trúng lớn thì vụ cam năm 2017, giá cam tại địa phương này lại quay đầu giảm mạnh xuống còn 20.000 đồng/kg.

Bộ chỉ ra khuyến cáo, không quản người dân

Tại cuộc họp báo thường kỳ mới đây, đại diện Bộ NN&PTNT thừa nhận cây ăn quả có múi tăng trưởng rất cao. Đơn cử, năm 2017, diện tích trồng tăng thêm 22.000 ha so với năm 2016. Trong đó, diện tích trồng cam hiện tại là 90.000 ha, tăng 10.000 ha, diện tích trồng bưởi tăng 13.000 ha so với năm 2016.

Chia sẻ về vấn đề Bộ NN&PTNT có đưa ra quy hoạch đối với cây có múi, ông Nguyễn Như Cường, Phó cục trưởng Cục Trồng Trọt (Bộ NN&PTNT), khẳng định theo quy định mới là không có quy hoạch và tới đây cũng sẽ không có.

Theo ông Cường, nông nghiệp hiện đã sản xuất theo theo thị trường. Bộ NN&PTNT không được phép yêu cầu địa phương, nông dân không được trồng cây này, cây kia. Bộ chỉ ra văn bản khuyến cáo địa phương, người dân sản xuất như thế nào cho hợp lý, giảm tối đa rủi ro. Trong khi đó, việc sản xuất đến đâu tiêu bằng hết đến đó là rất khó bởi ngay cả Châu Âu cũng còn hiện tượng tồn đọng nông sản khi vào mùa rộ.

Nguyễn Trang