Kỳ nghỉ lễ của chúng ta cũng rất gần rồi, và ngan, ngỗng hay gà tây hẳn sẽ là ‘thành phần’ không thể thiếu trong những bữa tiệc thịnh soạn và ấm áp. Lần này, hãy để lại những món ăn quen thuộc đó và cùng dạo qua bàn tiệc đêm cuối năm của những thế kỷ trước để xem những món ăn trong bữa cơm tất niên của người xưa có điều gì thú vị và đặc biệt nhé.
1.Thịt công
Ngày nay, nếu một chú công xuất hiện trong sân nhà bạn, bạn sẽ phải thông báo ngay cho sở thú gần nhất nếu không muốn bị hiểu lầm là tàng trữ động vật quý hiếm. Vì vậy, ăn thịt công có lẽ là điều bạn không bao giờ nghĩ tới.
Nhưng vào thời Trung cổ ở Châu Âu, món ăn làm từ thịt công lại khá phổ biến cho những bữa tối của các gia đình giàu có. Thịt công được chế biến thành các món như: Bánh thịt công, công nướng v.v. Đến thế kỉ 16, Quốc vương Henry đệ nhất nước Anh quyết định thay thịt công bằng gà tây trong các bữa tiệc hàng năm.
2. Chim nhồi trong xác hải cẩu
Bạn có thể cảm thấy khó tin nhưng người xưa thực sự còn ăn cả hải cẩu!
Chim nhồi trong xác hải cẩu, hay còn gọi là Kiviak, là món ăn truyền thống có từ rất lâu đời ở Greenland. Hàng trăm chú chim nhỏ được nhồi trong xác một con hải cẩu đã loại bỏ hết nội tạng. Sau đó, họ hút không khí ra, khâu lại và làm kín bằng mỡ, rồi dùng một tảng đá lớn đè lên để giữ cho kín khí. Người ta sẽ để món hải cầu nhồi chim này lên men trong một thời gian, sau đó mới thưởng thức chúng. Chất béo của hải cẩu sau khi lên men ngấm vào chim, khiến chúng mềm ra, vì vậy, nó có thể được ăn sống trực tiếp mà không phải nấu lại. Chúng ta sẽ cảm thấy món ăn này khá “khó nuốt”, nhưng trên thực tế người châu Âu vẫn lưu giữ truyền thống ăn Kiviak trong dịp cuối năm.
3. Bánh nướng nhồi hai hạt đỗ và đậu khô
Trong giai đoạn thế kỷ 18 và 19, món bánh này được sử dụng trong đêm quan trọng nhất của dịp lễ hội đón năm mới – Mồng 5 tháng 1. Nhìn bên ngoài chiếc bánh cũng không có gì khác lạ, nhưng “Chiếc bánh số 12” (Tên gọi khác của món bánh) có hai nguyên liệu đặc biệt bên trong mang ý nghĩa truyền thống độc đáo: Một hạt đỗ và một hạt đậu khô. Theo phong tục của các nước châu Âu, mỗi người trên bàn ăn sẽ nhận được một phần của chiếc bánh, ai tìm được hạt đỗ sẽ làm vua; và ai tìm được hạt đậu sẽ trở thành nữ hoàng của đêm hội đó. Nghe thật thú vị phải không nào? Truyền thống này hiện vẫn còn tiếp diễn ở rất nhiều nước châu Âu.
4. Rau và gelatin từ cá ngừ
Thoạt nhìn, món ăn của những năm 1960 này trông giống một chiếc bánh ga tô pudding, nhưng nó lại được làm từ gelatin, sa- lát cá hồi và cần tây. Món sa-lát đặc sắc này vừa đẹp mắt, vừa đem lại cảm giác thanh nhẹ cho bàn tiệc gồm rất nhiều các món thịt. Nó góp phần tạo ra sự cân bằng, hài hòa trong hương vị cho cả bữa ăn.
5. Bánh ngỗng
Chiếc bánh nướng này là một ví dụ của loại bánh nhân thịt phổ biến cuối thế kỉ 18 và cũng là loại bánh gắn liền với dịp Giáng sinh truyền thống của người Anh. Ngoài thịt ngỗng ra, trong nhân bánh này, người ta còn tìm thấy thịt thỏ, thịt gà tây và thịt vịt.
Bạn có biết tại sao nó được gọi là bánh ngỗng không? Cách thức làm loại bánh này rất đặc biệt. Người ta sẽ đặt một cái lưỡi hoặc thịt băm vào bên trong một loại gia cầm (gà tây hoặc vịt) sau đó nhồi con gia cầm ấy vào lòng của một con ngỗng, rồi mới phủ lên con ngỗng lớp vỏ bánh và đem nướng. Bạn hãy hình dung những con vật này được lồng vào nhau như những con búp bê Matrioska của Nga vậy.
6. Sâu bướm rán
Một truyền thống cũ của người Nam Phi là chiên giòn loại sâu Bướm Hoàng Đế để thưởng thức trong các kì nghỉ. Loài côn trùng này có chưa một lượng protein rất lớn. Những chú sâu bướm được thu hoạch vào thời điểm này của năm sẽ rất tươi ngon, phù hợp để làm món quý trong bữa tiệc thịnh soạn tiễn biệt năm cũ.
7. Thịt gà đông
Món ăn này là điểm chung thú vị trong bữa tiệc cuối năm của người phương Tây và của Việt Nam chúng ta. Người phương Tây ngày trước cũng đã chế biến món thịt đông. Có lẽ chính vị béo ngậy của gà đun trong nước dùng và cảm giác sần sật khi ăn – phù hợp với khẩu vị của con người Âu Á – đã khiến nó có mặt trong bữa tiệc ngày cuối năm ở cả phương Đông và phương Tây.
Tuy nhiên, người phương Tây dùng thêm một ít rau cải, sốt mayonnaise, nước cốt chanh và chút kem béo ngậy cho món ăn này. Thật thú vị đúng không?
8. Cá khô
Đây là món ăn truyền thống rất được ưa thích của người Na Uy, đưa chúng ta trở về khoảng thời gian của những “Cướp biển”. Cá thu khô được đem ngâm trong dung dịch kiềm kali hydroxit (KOH) trong vài ngày, sau đó được đem nướng, rán, làm ướt và phơi khô lần nữa. Quá trình chế biến kĩ lưỡng này sẽ khiến món ăn có một hương vị hết sức đặc biệt. Nhưng có lẽ nó sẽ trở thành đặc sản đắt tiền trong thời đại ngày nay do sự công phu của quá trình chế biến.
9. Cây thông tôm
Đây là món ăn được yêu thích từ những năm 1970, và nó giống như một cây thông với đuôi tôm gắn ở trên. Đầu tiên, người ta sẽ “dệt” rau mùi tây thành lưới phủ lên trên một nón xốp. Sau đó, tôm và quả ô-liu được đính lên thân cây. Người thời trước cũng rất sáng tạo và khá cầu kì trong việc tạo hình món ăn đúng không? Có lẽ họ không chỉ muốn bạn thưởng thức hương vị thơm ngon mà còn thưởng thức một “bữa tiệc của thị giác” nữa.
10. Nem rán Việt Nam
Nhiều người Việt coi nem rán là món ăn bản sắc, ‘quốc hồn quốc túy’ của mình. Người ta ăn nem rán vào bất kỳ khi nào có thể. Tuy nhiên trong mâm cơm tất niên, nó vẫn đóng vai trò cực kỳ quan trọng, là món không thể thiếu trong mâm cỗ Tết. Những miếng nem được rán vàng với lớp vỏ giòn rụm, nhân bên trong có thịt, trứng, mộc nhĩ, giá thơm mềm.
Món ăn này được rất nhiều người ưa thích, đặc biệt là trẻ em. Khi ăn chấm nem với nước mắm nêm nếm gia vị, chanh, tỏi, ớt sẽ khiến mùi vị trở nên hấp dẫn bội phần. Làm nem rán không quá phức tạp, nó cũng không phải món cao lương mỹ vị gì. Nhưng người làm nem cần phải có được sự khéo léo, cẩn thận. Các bà mẹ vẫn luôn truyền dạy cho con gái cách cuốn nem và rán nem như một thước đo cho sự đảm đang của người con gái Việt ngày xưa.
Một số món ăn trong danh sách trên có thể rất kỳ lạ và đôi chút “kỳ dị” với bạn, nhưng chúng cũng cho bạn một vài hình dung về sự đa dạng trong lối sống và văn hóa ẩm thực thời xa xưa. Và giờ thì bạn có thể làm “dày” thêm vốn kiến thức của mình về con người và ẩm thực trên thế giới rồi đấy!
Hoàng Lâm biên dịch
Theo The Little Things
Video xem thêm:
Xem thêm: