Làm thế nào một người phụ nữ 60 tuổi có thể đưa doanh nghiệp của bà từ con số không lên tới 500 triệu đôla chỉ trong vòng 6 năm? Người sáng lập TheRealReal, Julie Wainwright và câu chuyện cuộc đời bà là minh chứng rõ ràng cho câu nói “Không bao giờ quá muộn để thành công”.
Vào một ngày khủng khiếp tháng 12 năm 2000, chồng của bà Julie Wainwright yêu cầu ly hôn. Cũng trong ngày hôm ấy, bà Wainwright, khi đó là Giám đốc điều hành của Pets.com, quyết định sẽ đóng cửa công ty sau rất nhiều năm kinh doanh. Bà đã dẫn dắt doanh nghiệp thương mại điện tử này trở nên nổi danh, rồi lên sàn chứng khoán và giờ đây, nó đang phá sản.
“Bị thất bại và tôi trở thành một người cùng khổ”, bà nói tại hội chợ từ thiện những nhà sáng lập tại thành phố New York. “Tôi là người ngu ngốc nhất ở cái thung lũng này. Cũng nặng nề đôi chút”.
Wainwright nói rằng bà đã tham gia vào công ty Pets.com gần như ngay từ lúc khởi đầu 17 năm trước và năm nay PetSmart đã mua trang web Chewy.com chuyên về thức ăn và các sản phẩm cho thú nuôi với giá 3,35 tỷ đôla. Dù không phải nhà sáng lập nhưng bà Wainwright đã đồng hành cùng công ty từ khi Pets.com mới chỉ có hai người, đã phôi thai ý tưởng.
Bà nói: “Thất bại là sự tự giải phóng cơ bản thực sự. Một khi bạn đã vượt qua bên kia sườn dốc, bạn phải đối mặt với một trong những nỗi sợ lớn nhất của bạn và phải sống.”
Khoảng thời gian chuyển nhượng Pets.com và cuộc ly hôn đối với bà “là một điều bất hạnh tăm tối ụp xuống bất ngờ”. Trong một thời gian dài, bà Wainwright hầu hết không làm gì ngoài việc gặm nhấm nỗi đau và lên kế hoạch. Bà nhận làm việc trong lĩnh vực đầu tư tài chính nhưng không mặn mà với một số lời mời làm CEO mà bà cho là không đâu vào đâu. Bà không cảm thấy hứng thú.
Sau nhiều năm bà Wainwringt nhận ra rằng tình cảnh của bà sẽ không thể cải thiện nếu bà không hành động.
“Cuối cùng tôi nghĩ không ai mang đến cho tôi công việc tôi mơ ước, thế thì tốt hơn cả là tự tôi nghĩ ra nó.” – Julie Wainwright, nhà sáng lập và CEO của The RealReal.
“Bạn ạ, điều này thực sự sẽ là điều tồi tệ trong nửa phần đời còn lại của tôi. Hoặc tôi phải nghĩ ra cái gì đó,” bà Wainwright nhớ lại điều bà đã nói với một người bạn của mình. “Tôi chưa bao giờ tạo dựng một doanh nghiệp của riêng mình trước đây. Tôi luôn đi làm thuê. Nhưng cuối cùng tôi đã phải thốt lên rằng, không ai mang đến cho tôi công việc tôi mơ ước, vì thế tốt hơn cả là tự tôi nghĩ ra nó.”
Từ đó Wainwright bắt đầu hình thành ý tưởng. Bà từng thích thú theo dõi một người bạn nghiện mua sắm mua quần áo từ một giá treo đồ cũ ở phía sau một cửa hiệu nhỏ bày biện đẹp đẽ. Người bạn của bà nói rằng bà ấy không bao giờ tới một cửa hàng ký gửi hoặc mua những thứ đồ đắt tiền trên eBay mặc dù có rất nhiều đồ giảm giá và bà ấy bằng lòng với việc tìm những món hàng xa xỉ đắt tiền cũ tại một cửa hàng đáng tin cậy.
Wainwright đã tiến hành một nghiên cứu về thị trường giá cả. Tại thời điểm đó, thị trường hàng tiêu dùng xa xỉ cá nhân ở Mỹ là 50 tỷ đôla mỗi năm. Hiểu biết sâu sắc của bà về khoảng cách trong thương mại điện tử từ công ty Pets.com đã giúp bà có sự tự tin rằng các món hàng xa xỉ đắt tiền đã cũ không phải là một thị trường mà Amazon có thể dễ dàng sao chép. Nó đòi hỏi quá nhiều công sức và kỹ năng.
Sau đó bà tiến tới tủ quần áo của mình và ngạc nhiên khi phát hiện có tới 60 món đồ bà có thể bán lại. “Tôi bắt đầu lôi ra từng thứ. Tôi có cả một kho chôn giấu vật quý giá nho nhỏ trong đó! Mà tôi không phải là một kẻ tích trữ đấy!” bà nói đùa.
Vào tháng 3 năm 2011, bà Wainwright, ở vào giữa độ tuổi 50, tiến hành dựng lập chi nhánh đầu tiên của The RealReal, một trang web thị trường hàng hoá xa xỉ cũ. Tháng 6, bà bắt đầu gửi đi những đơn hàng đầu tiên.
The RealReal ra đời đáp ứng đúng những mong đợi của Chanel, Hermes, Louis Vuitton, Cartier, Rolex và Van Cleef&Arpels. Những người gửi bán lấy nhiều nhất 70% số tiền hàng bán được. The RealReal nhận hàng, xác nhận giá trị và gửi hàng đi tại chỗ không thu phí. Trong năm đầu tiên, The RealReal đã kiếm được 10 triệu đôla tiền bán hàng, theo lời bà Wainwright.
Câu chuyện của bà Wainwright rất thu hút, nhưng không chỉ có mình bà. Một khảo sát về doanh nghiệp nhỏ gần đây của CNBC với hơn 2000 chủ doanh nghiệp nhỏ đã phát hiện ra rằng gần 30% bắt đầu khởi nghiệp giữa độ tuổi 55 và 64. Còn 22% kia là từ 65 tuổi trở lên.
Bước đi tiếp của bà Wainwright là tiếp cận nguồn vốn đầu tư mạo hiểm. Là một người phụ nữ ở vào giữa độ tuổi 50 bắt đầu công việc nhanh chóng như nam giới ở độ tuổi 20 hay 30 là rất khó. Được biết tới như người phụ nữ đứng mũi chịu sào suốt giai đoạn thất bại của Pets.com không khiến việc này dễ dàng hơn. Thoạt nhiên, Wainwright đã cố bán ý tưởng kinh doanh điện tử hàng xa xỉ khi “định nghĩa của thung lũng Silicon về hàng hoá xa xỉ đắt tiền là một chiếc Tesla trong mỗi nhà để xe,” bà nói.
Đó là một kịch bản không thường thấy ở Thung lũng. Nhưng bà đã có số tiền mà bà mong đợi. Đến nay, The RealReal gây quỹ được 173 triệu đôla từ 22 nhà đầu tư vốn qua 7 vòng gây quỹ, theo số liệu gây quỹ công khai của Crunchbase.
Năm 2017, The RealReal sẽ thu về hơn 500 triệu đôla và có 950 nhân viên. Bà không đưa ra một lộ trình, chỉ ngụ ý rằng nắm The RealReal là một phần trong kế hoạch của bà. “Tôi nghĩ đưa ra công khai thực sự là một việc làm thông minh,” bà nói.
Từ cái ngày kinh khủng đó năm 2000 khi bà mất công ty Pets.com và chồng bà đệ đơn ly hôn, bà đã trở lại. Bà cũng học được rằng, dù có vẻ sáo rỗng nhưng thất bại thực sự có thể dẫn bạn đến những điều tốt đẹp hơn.
“Bạn có thể phát hiện ra là bạn có nhiều thứ hơn,” bà Wainwright viết cho Forbes. “Sức mạnh nội tại lớn hơn, bền bỉ hơn, gan góc hơn, dũng cảm hơn, tốt bụng hơn, giàu lòng trắc ẩn hơn bạn nghĩ bạn có thể sở hữu.”
“Thất bại là sự tự giải phóng cơ bản thực sự. Một khi bạn đã vượt qua bên kia sườn dốc, bạn phải đối với một trong những nỗi sợ lớn nhất của bạn và bạn phải sống. Mặt khác của thất bại chính là loại bỏ nỗi sợ thất bại. Tin tôi đi, đó là một thứ quà tặng không ngờ.”
Đôi khi nghịch cảnh xảy đến không phải để chống lại bạn hoặc khiến bạn gục ngã, để bạn rơi vào tuyệt vọng cùng đường. Có những khả năng tiềm ẩn mà người ta thường không thể biết cho đến khi bị đặt vào hoàn cảnh phải phát huy khả năng ấy.
Thất bại, nghịch cảnh chính là cơ hội để “giải phóng” mạnh mẽ những năng lực còn đang ẩn giấu của con người, là một dịp để con người nhận ra rằng có những điều cần phải thay đổi. Bởi vậy, khi đối diện với một thử thách tưởng như không thể vượt qua, bạn hãy tự nhủ với chính mình rằng “Một cơ hội nào đó vừa chợt đến”, bạn chắc chắn sẽ có thêm dũng khí để đối mặt và bước tiếp.
Xuân Dung – Thiên Chân
Xem thêm: