Bữa trưa cho các con tại trường đang dần trở thành lựa chọn tối ưu của các bậc phụ huynh trong điều kiện eo hẹp thời gian. Mỗi quốc gia, mỗi vùng miền và trường học sẽ có một nét đặc trưng riêng trong thực đơn dành cho các em học sinh. Tuy nhiên, bữa trưa trong các trường tiểu học ở Nhật Bản đang trở thành mô hình hoàn hảo cho cả thế giới áp dụng.
Bữa ăn trưa đóng vai trò rất quan trọng trong việc cung cấp năng lượng cần thiết, đồng thời cũng đem lại sự ngon miệng và thoải mái cho các em học sinh. Tuy nhiên, với một đất nước nổi tiếng là một ‘quốc gia cầu toàn’ như xứ sở hoa anh đào, bữa ăn trưa tại trường học cùng đồng nghĩa như một bài học cuộc sống.
Masahiro Oji, Giám đốc Sở Giáo dục sức khoẻ trường học, nói với tờ Washington Post vào năm 2013:
Quan điểm của nước Nhật là bữa trưa tại trường là một phần của giáo dục.
Bữa ăn trưa tại các trường học Nhật Bản được gọi là shokuiku, có nghĩa là “thực phẩm và giáo dục dinh dưỡng”. Đây là một phần quan trọng trong chương trình giáo dục trẻ em tại Nhật.
Ươm những mầm non nhỏ
Trẻ em người Nhật được dạy bảo về sự biết ơn và trân quý thức ăn ngay từ khi bắt đầu học mẫu giáo. Trước khi bữa cơm trưa bắt đầu, các em nhỏ sẽ cùng nhau hát một bài hát gửi lời cảm ơn đến hộp cơm mà mẹ đã chuẩn bị cho các em từ ở nhà: “Obento, Obento, tớ thật hạnh phúc. Bàn tay tớ thơm tho, sạch sẽ. Hãy cùng hát vang. Itadakimasu!”. “Itadakimasu” là một cụm từ trong tiếng Nhật, được nói trước khi ăn nghĩa là: “Tớ rất vinh dự khi có bữa ăn này”. Sau khi cùng hô vang “Itadakimasu”, lũ trẻ sẽ chỉ tập trung vào phần ăn của mình.
Theo bà Sumie Kato – hiệu trưởng của trường mầm non Shin Yoshida tại Nhật Bản – cho biết: “Giờ ăn trưa không đơn thuần chỉ là mang lại những bữa ăn đẩy đủ dinh dưỡng mà thông qua đó, chúng tôi dạy dỗ những em nhỏ lòng biết ơn cha mẹ. Các em cũng sẽ được tìm hiểu các nghi thức cơ bản. Tuy nhiên, quan trọng nhất đó là thời gian vui vẻ và thú vị mà bữa ăn mang lại”.
Bữa trưa tự phục vụ
Nhật Bản là một quốc gia ưu tiên cho bữa ăn trưa học đường. Nếu cha mẹ không thể chi trả 2,5 USD cho mỗi bữa ăn, các chương trình ăn trưa miễn phí và giảm giá sẽ giúp trẻ có được bữa ăn đầy đủ.
Giờ ăn trưa tại các trường tiểu học của Nhật Bản được thực hiện rất nghiêm túc. Tại đây, trường học không mở căng-tin mà các bé sẽ được chia theo nhóm phân công và tự phục vụ bữa ăn của mình. Điều này một phần hình thành tính tự lập cho các em nhỏ ngay từ khi còn nhỏ mà không bị lệ thuộc vào người lớn. Không những vậy, đa phần các trường học tại Nhật đều không có lao công, các em sẽ tự thu dọn sau khi ăn xong.
Khẩu phần ăn dành cho học sinh được tính toán rất cẩn thận, cân bằng dinh dưỡng, tập trung nhiều vào rau củ và thịt cá.
Cơm là thực phẩm chủ yếu của bữa ăn trưa trong nhiều thập kỷ, nhưng mãi đến những năm 1970, bữa ăn trưa ở trường bắt đầu giống như những món ngày nay.
Bữa ăn trưa thường có một món ăn chính, cơm, và một món canh đi kèm. Bữa ăn này có súp miso, một gói cá khô nhỏ, sữa, cơm và thịt heo chiên dùng với rau.
Một thực đơn khác có thể bao gồm món sốt đậu hũ và thịt ăn với cơm, kèm thêm món rau trộn, táo và hộp sữa.
Tại Trường Tiểu học Jinego, ở quận Akita, một bữa trưa điển hình gồm có thịt gà, cơm, súp rong biển miso, rau xà lách, sữa và một quả quýt.
Trường Tiểu học Jinego sẽ thỉnh thoảng có thêm món cà ri ăn với cơm, kèm theo sữa và trái cây trộn. Nhiều trường khác sẽ cung cấp thêm thực phẩm Hàn Quốc hoặc Ý ít nhất mỗi tuần một lần.
Cách đó khoảng 25 dặm, Trường cấp 2 Yashima cung cấp cho học sinh bữa ăn trưa gồm cơm với thịt heo và trứng, sữa chua chanh, súp đậu hủ rong biển và sữa.
Không chỉ mang đến kết quả là sự hài lòng cho học sinh mà qua đó các em còn được học về trách nhiệm và những thói quen ăn uống lành mạnh. Trong gần 4 thập kỷ qua, tỷ lệ béo phì của trẻ em Nhật luôn đứng ở top thấp nhất trên thế giới, cũng như tuổi thọ của người dân nước này luôn luôn rất cao, trung bình là 83 tuổi.
Và sau khi kết thúc một bữa ăn ngon, các em sẽ tận hưởng một giấc ngủ trưa ngon lành.
Nguồn ảnh: Indepedent
Quỳnh Như