Bài hát “Chúc mừng sinh nhật bạn” đã trở thành một tác phẩm kinh điển, được sách kỷ lục Guinness xếp hạng là bài hát dễ nhận biết nhất bằng tiếng Anh, được dịch sang ít nhất hai mươi ngôn ngữ. Tuy nhiên, khi mới ra đời, bài hát không được hát trong các bữa tiệc sinh nhật và các tác giả của bài hát ban đầu cũng không được công nhận.
Đôi nét về các tác giả
Ca khúc mừng sinh nhật “Happy birthday to you” là sáng tác của hai chị em Mildred Hill (1859-1916) và Patty Hill (1868 -1946) từng là bảo mẫu và cô giáo ở nhà trẻ và trường mẫu giáo.
Patty Hill là người đã sáng chế những “khối xếp hình Patti Hill” (Patty Hill blocks) được dùng trong các nhà trẻ khắp nước Mỹ. Cô cũng là giảng viên Trường Sư phạm của Đại học Columbia suốt 30 năm, và là một trong những người sáng lập Hiệp hội Giáo dục Mầm non Quốc gia, sau này được đổi tên thành Hiệp hội Giáo dục Trẻ em Quốc gia (NAEYC).
Mildred được học nhạc từ sớm và đã trở thành một chuyên gia về thánh ca của người da đen. Sau này, cô trở thành một nhà soạn nhạc và nghệ sĩ piano.
Lịch sử ra đời của bài hát “Happy birthday to you”
Năm 1893, Mildred dạy tại Trường Mẫu giáo thực nghiệm Louisville (Louisville Experimental Kindergarten School) nơi mà em gái bà, Patty làm hiệu trưởng. Bà đã nghĩ ra giai điệu bài hát “Good Morning to All” (Chào buổi sáng mọi người) mà học sinh sẽ hát khi đón tiếp các thầy, cô giáo, sau đó Patty viết lời.
Bài hát “Chào buổi sáng mọi người” trở thành một phần của cuốn sách “Song Stories For The Kindergarten” (Bài hát cho trẻ mẫu giáo) mà hai chị em đồng sáng tác và xuất bản năm 1893. Các học sinh thường hát để đón tiếp thầy cô và dần dần bài hát “Good Morning to All” được biết đến với cái tên “Good Morning To You”.
Cho đến nay, người ta vẫn không biết ai đã sửa câu hát ”Good morning to you” thành “Happy birthday to you”, nhưng bài hát với lời chúc mừng sinh nhật được in lần đầu tiên trong một tập bài hát vào năm 1922.
Nhiều đài phát thanh và nhiều bộ phim bắt đầu sử dụng bài hát “Good Morning to All” làm bài hát chúc mừng sinh nhật, và câu hát “Good morning to you” đã đổi thành “Happy birthday to you”. Các vở nhạc kịch trên sân khấu Broadway như “The Band Wagon” (1931) và vở nhạc kịch “As Thousands Cheer” của nhạc sĩ Irving Berlin cũng sử dụng bài hát này.
Vì hai chị em Mildred và Patty Hill chẳng bao giờ được trả tiền tác quyền bài hát này nên một người em khác của họ đã kiện để đòi được công nhận tác quyền vì theo bà, “Happy Birthday To You” chính là “Good Morning to You” đã đổi lời.
Tòa án đã công nhận điều này và xác nhận tác quyền của hai chị em Mildred và Patty Hill vào năm 1935. Theo luật tác quyền vào thời ấy, hai chị em Mildred và Patty Hill sẽ được hưởng tiền tác quyền 28 năm, và sau thời gian ấy, tức là từ năm 1991, bài hát ấy sẽ trở thành tài sản chung của mọi người (public domain).
Tuy nhiên luật bản quyền (Copyright Act) năm 1976 lại kéo dài thời hạn bản quyền tới 75 năm kể từ ngày xuất bản, rồi luật Mở rộng tác quyền (Copyright Term Extension Act) năm 1998 lại kéo dài thời hạn thêm 20 năm nữa nên chị em bà Hill sẽ còn tác quyền cho đến năm 2030.
Warner Chappell, công ty sản xuất âm nhạc lớn nhất thế giới, đã mua được bản quyền bài hát “Happy Birthday To You” vào năm 1998 với giá 25 triệu đô la. Một phần tiền tác quyền đã được đưa vào Quỹ chị em Hill (Hill Foundation). Hai chị em Mildred Hill và Patty Hill đều không có chồng con nên sau khi cả hai từ trần, tác quyền bài hát đã thuộc về người cháu tên Archibald Hill, và ông đã dùng số tiền tác quyền cho các hoạt động từ thiện.
Happy birthday to you
Happy birthday to you
Happy birthday, happy birthday and the start burn tonight
Happy birthday to you
Happy birthday to you
Happy birthday, happy birthday, happy birthday to you
Mừng sinh nhật đáng yêu
Mừng sinh nhật dễ thương
Mừng ngày chúng ta sinh ra đời
Cùng vì sao xa toả sáng
Mừng sinh nhật đáng yêu
Mừng sinh nhật dễ thương
Mừng ngày chúng ta sinh ra đời
Hát với nhau lời chúc mừng