Nuôi dạy con cái nên buông tay vào thời điểm thích hợp

Tôi có anh bạn có cậu con trai 13 tuổi, hè năm ngoái anh ấy gửi con sang nhà một người bạn bên Đức chơi một tháng để mở mang đầu óc, tìm hiểu thế giới bên ngoài. Anh bạn tôi nhờ cô bạn bên đó chăm sóc cậu bé trong khoảng thời gian này. Sau khi đón cậu bé từ sân bay về nhà, Mary bắt đầu “chăm sóc” cậu bé, sự việc diễn ra sau đó đã ảnh hưởng tới cả cuộc đời cậu…

Ngay khi vừa về đến nhà, Mary liền nói với cậu bé:

“Cô là bạn của cha cháu, trong khoảng thời gian một tháng cháu sống ở đây, cha cháu có nhờ cô chăm sóc cháu nhưng cô muốn cháu ghi nhớ điều này: Cô chăm sóc cuộc sống của cháu, nhưng không phải là trách nhiệm của cô. Cô không nợ gì cha cháu, cha cháu cũng không nợ gì cô, vậy nên giữa chúng ta là bình đẳng.

Cháu năm nay cũng đã 13 tuổi rồi, về cuộc sống cơ bản đều có đầy đủ năng lực rồi. Vậy nên từ ngày mai, cháu tự ngủ dậy, cô không có trách nhiệm gọi cháu.

Sau khi ngủ dậy, cháu phải tự làm đồ ăn sáng, ăn xong thì tự mình rửa chén bát sạch sẽ để vào chỗ cũ, vì cô sẽ không rửa chén bát hộ cháu, đấy không phải trách nhiệm của cô.

Còn phòng giặt quần áo ở kia, cháu thay xong tự mang vào đó giặt.

Ngoài ra, ở đây có một tấm bản đồ thành phố và lịch trình các tuyến xe bus, cháu muốn đi chơi ở đâu thì xem kỹ rồi quyết định. Nếu cô có thời gian cô sẽ đứa cháu đi, còn không thì cháu phải tự tìm tuyến xe bus mà đi, cháu có thể đi chơi một mình.

Nói tóm lại, cháu phải tự mình giải quyết vấn đề cuộc sống của cháu. Còn về phần cô, cô có cuộc sống của riêng cô, cô có công việc của mình, hy vọng trong khoảng thời gian cháu đến đây không gây thêm cho cô phiền phức gì”.

Nuôi dạy con cái nên buông tay vào thời điểm thích hợp

Cậu bé 13 tuổi nhìn Mary không chớp mắt, nghe một người không cho phép mình gọi bằng cô mà chỉ được phép gọi bằng tên nói một thôi một hồi, trong lòng không khỏi kinh động. Nguyên nhân vì ở nhà, mặc dù đã 13 tuổi rồi nhưng mọi thứ đều được bà và cha mẹ chăm sóc phục vụ tận nơi, cậu chỉ việc ăn và học, đi chơi.

Cuối cùng, Mary hỏi cậu bé nghe có hiểu không, cậu bé đáp: “Đã hiểu rõ rồi ạ”.

Cậu bé nghĩ: “Đúng vậy, điều cô Mary nói không sai, cô ấy không nợ cha mình, càng không nợ gì mình. Bản thân mình cũng đã 13 tuổi rồi, sắp thành một chàng trai rồi, có thể làm được nhiều việc rồi, có thể tự nấu bữa sáng, tự ra ngoài tìm nơi mình thích mà đi”.

Sau khoảng thời gian 1 tháng sống bên châu Âu về, cậu bé 13 tuổi gần như lột xác hoàn toàn, trở thành một con người mới khiến cả nhà đều kinh ngạc. Giờ đây, việc gì cậu cũng có thể tự làm, tự đi ngủ sớm đúng giờ, tự dậy sớm gấp gọn chăn màn, ăn cơm xong tự biết rửa bát của mình, tắm xong tự biết cho quần áo vào máy giặt…

Nuông chiều con cái không phải là yêu thương mà là hại con cái

Sự thay đổi của cậu bé khiến vợ chồng anh bạn tôi phục Mary sát đất, không hiểu Mary đã làm cách nào mà hay như vậy nên đã gọi điện hỏi: “Cô đã dùng ma thuật gì mà trong vòng một tháng khiến thằng bé trưởng thành nhanh chóng vậy?”

Thực ra, chẳng có gì ma thuật cả. Nguyên nhân chủ yếu là chúng ta có thói quen nuông chiều con cái quá mức, trong gia đình luôn lấy con cái làm trung tâm chăm sóc, tước đi cơ hội để chúng tự trưởng thành. Có gia đình con cái học cấp ba rồi mà sáng ra đi học, ông bà vẫn còn phải chuẩn bị bữa sáng cho ăn, quần áo phải lấy cho mặc. Đây không phải là yêu con yêu cháu mà là đang hại chúng, khiến chúng dần thành người ỷ lại.

Tương lai của con cái hãy để chúng tự quyết định

Một người muốn thành công, trước tiên cần phải hiểu được mình muốn gì, cần gì. Có như vậy, mới có thể tự quyết định con đường đi của mình.

Thân làm cha mẹ, điều thiết yếu là cần trau dồi cho con cái nhân phẩm làm người, biết trân trọng nhân tín lễ nghĩa; rồi tiếp sau đó mới là hướng nghiệp cho các con, giúp các con tìm ra sở trường và công việc yêu thích của mình, để cho chúng tự chọn chứ không nên quyết định thay con cái. Đôi khi, những điều chúng ta cho là tốt với chúng lại thành sai; không ít trường hợp bố mẹ chọn trường cho con để rồi 4 năm đại học, học được 2 năm lại bỏ đi theo một con đường khác, nguyên do chỉ bởi không thích, làm việc không có hiệu quả, không có tính sáng tạo.

Có câu chuyện về một du học sinh đến Trung Quốc theo diện trao đổi học sinh trong 7 ngày. Trong 7 ngày đó, cô bé được chọn ở cùng một gia đình Trung Quốc có cô con gái học cùng lớp cho tiện chia sẻ.

Trong 7 ngày ngắn ngủi, cô bé đã khiến cho nữ chủ nhà phải đi hết từ kinh ngạc này đến kinh ngạc khác.

Lần thứ nhất

Bữa sáng ngày đầu tiên, nữ chủ nhà chuẩn bị bánh bao Dương Châu và hoành thánh. Bọn trẻ ăn rất ngon miệng, cô bé cũng dùng đũa ăn, nói: “Nhập gia tùy tục, cháu muốn học văn hóa bản địa”. Khi bữa ăn sắp kết thúc, cô bé nói với nữ chủ nhà: “Đây là bữa ăn sáng ngon nhất từ trước tới nay của cháu, cháu vô cùng cám ơn cô”.

Cô bé thật biết cách khen ngợi người khác, điều đó khiến cho nữ chủ nhà rất kinh ngạc. Bởi nấu cơm cho con gái mười mấy năm, vậy mà trước nay chưa bao giờ được nghe con gái nói lời khen ngợi động viên mẹ.

Cảm giác được người khác khen ngợi thật tuyệt vời, trong thoáng chốc khoảng cách giữa nữ chủ nhà và cô bé bỗng ngắn lại, cảm giác thật gần gũi.

Lần thứ 2

Buổi tối, nữ chủ nhà làm món sườn xào chua ngọt, trứng sốt cà chua, và món thứ ba là canh. Mọi người vừa ăn vừa nói chuyện vô cùng vui vẻ. Khi ăn xong, hai đứa trẻ ngồi trò chuyện, còn nữ chủ nhà thì chuẩn bị thu dọn bàn ăn. Cô bé vội vàng đứng dậy nói: “Cháu có thể giúp cô không ạ?” với vẻ mặt rất chân thành. Đây là lần thứ hai trong một ngày cô bé khiến nữ chủ nhà kinh ngạc, nên liền nói: “Không cần đâu, các con cứ nói chuyện đi”.

Con gái thấy mẹ bận bịu mười mấy năm có lẽ cũng thành thói quen rồi. Nhưng cô bé người Mỹ lại biết vì người khác mà suy nghĩ, nhất thời phản ứng ra bản năng của mình, dáng vẻ trông thật tự nhiên.

Lần thứ 3

Ngày thứ hai, mọi người gần gũi và thân thiết hơn. Nữ chủ nhà nhìn thấy hộ chiếu của cô bé đã cũ, bèn hiếu kỳ hỏi cô bé: “Cháu đã đi qua những nước nào rồi?” Câu trả lời của cô bé khiến cho nữ chủ nhà lần thứ ba phải kinh ngạc: “Đây là cuốn hộ chiếu thứ ba của cháu, cháu đi qua khoảng hơn 30 quốc gia rồi”.

Nhìn thấy nét mặt ngạc nhiên của nữ chủ nhà, cô bé giải thích: “Trường của cháu thường tổ chức cho học sinh du học vào những ngày nghỉ. Đây là lần đầu tiên cháu tới Trung Quốc, chủ yếu đi Thượng Hải, Bắc Kinh, Nam Kinh và Tây An”.

Bốn thành phố này được phụ huynh và nhà trường chọn lựa cẩn thận, về cơ bản là đại diện cho quá khứ và hiện tại của Trung Quốc. Nữ chủ nhà thầm ngưỡng mộ cô bé và hỏi: “Đi nhiều như thế, vậy thời gian đâu mà học tập? Con cái chúng tôi phải tranh thủ kỳ nghỉ hè để vùi đầu vào các lớp học phụ đạo, nào là toán, nào là ngoại ngữ, nào là…”

Cô bé nhìn con gái chủ nhà, tỏ vẻ ghen tỵ: “Bình thường bài vở của chúng cháu rất nhiều, mỗi ngày về sẽ phải học tầm 5 giờ đồng hồ”. 5 giờ đồng hồ? Nó khiến cho người giúp việc trong nhà sợ hãi tới mức tròn mắt.

Hoàn cảnh bên Mỹ là bố đi làm, mẹ ở nhà chăm sóc gia đình chứ không đi làm. Nhưng cô bé nói rằng mẹ ở nhà rất vất vả, phải phụ trách cuộc sống hàng ngày trong gia đình, cắt cỏ, lau rửa bể bơi, thường ngày lại phải bảo dưỡng và vệ sinh ô tô. Anh trai thì phụ trách rửa bát và phụ giúp mẹ dọn dẹp nhà cửa; còn cô bé thì có nhiệm vụ chăm sóc 2 con chó và 3 con mèo ở nhà, cho chúng ăn và tắm rửa, mỗi thành viên trong gia đình đều có nhiệm vụ rõ ràng.

Trong khi đó, các gia đình bình thường của chúng ta thì sao? Bố và mẹ đều đi làm, hơn nữa mẹ còn phải phụ trách cuộc sống thường ngày cho gia đình. Còn hai đứa con thì chỉ có học và học, ngoài ra không lo việc gì khác.

Đối với trách nhiệm và nghĩa vụ trong gia đình thì văn hóa của hai nước khác nhau quá nhiều.

Lần thứ 4

Một lần khác cô bé khiến nữ chủ nhà kinh ngạc là khi nghe hai đứa trẻ nói chuyện với nhau. Con gái nữ chủ nhà hỏi cô bé: “Bạn gặp chuyện sợ hãi nhất là khi nào?” Cô bé kể, đó là vào một lần nghỉ hè, năm đó có mấy gia đình tổ chức đưa cô bé và các bạn học (lúc đó mới hơn 10 tuổi) vào rừng nguyên sinh, không có nước, không có lương thực, không có giường và cũng chẳng có lều, hẹn cô bé và các bạn một tuần sau sẽ vào đón. Đó là khoảng thời gian cô bé đó sợ hãi nhất, cũng là bị kích động nhất.

Cô bé nói: “Vì để không bị chết đói, mọi người phải bắt cả chuột để ăn, mục đích của các bậc cha mẹ là rèn luyện bản năng sinh tồn cho con cái mình”.

Lần thứ 5

Lần khác nữa là vào bữa cơm tối cuối cùng. Cô bé chuẩn bị rời khỏi Bắc Kinh, vì thế gia đình nữ chủ nhà đã đưa cô bé tới khu vực cầu Sư Tử sầm uất để thưởng thức các món đặc sản nổi tiếng nhất của Trung Quốc. Chúng tôi chọn quán “Gà tần vây cá” nổi tiếng ở đó, quán này từng được giải vàng cuộc thi nấu ăn ngon. Khi biết món ăn có vây cá, cô bé đã kiên quyết từ chối: “Cháu không thể nào chấp nhận món ăn này được, động vật cần được bảo vệ!” Lúc đó nữ chủ nhà vô cùng xấu hổ, bất giác thấy rất kính phục và ngưỡng mộ cô bé bằng tuổi con gái mình.

Lần thứ 6

Sau bữa tối, mấy đứa trẻ hẹn nhau đi chơi trò chơi điện tử ở khu vui chơi gần đó. Ngoài cô bé người Mỹ ra, con gái nữ chủ nhà còn mời hai người bạn học cùng của mình tham gia nữa. Sau khi chơi xong, con gái nữ chủ nhà miệng không ngừng nói với mẹ: “Mẹ, cô bạn ấy thật lợi hại, sau khi vào khu vui chơi, 2 người bạn của con thì lập tức đi tìm trò chơi, thích trò gì thì chơi trò đó, còn bạn ấy thì không chơi ngay mà kéo con đi quan sát một vòng xem có điều gì cần lưu ý không. Sau khi quan sát cẩn thận và hướng dẫn cho chúng con xong, bạn ấy mới tự đi tìm trò chơi mình thích”.

Lại thêm một lần nữa kinh ngạc! Một cô bé mới từng này tuổi đầu đã nhìn xa trông rộng, bất kể lúc nào, làm sự việc gì cũng suy nghĩ cẩn thận, thật quá đáng nể!

Kết luận

Chúng ta đã dạy con cái như thế nào? Quá chăm sóc, quá bao bọc, can dự quá nhiều tới cuộc sống của con, bảo vệ quá mức cho con cái và rồi hệ quả là con cái chúng ta yếu đuối, thiếu phát huy năng lực bản thân. Một kiểu giáo dục rập khuôn, làm cho con cái chúng ta mất đi sinh lực, hạn chế sự phát triển.

Tự nhiên là thiên tính của con trẻ, và tự do là bản năng của con trẻ. Bóp nghẹt thiên tính và bản năng của con cái mình chính là bóp nghẹt sự vận động và động lực, sự trưởng thành của chúng. Với nền giáo dục của chúng ta hiện nay, liệu có thể bồi dưỡng ra nhân tài không? Trước những thử thách của cuộc sống, thế hệ trẻ có thể tự tin lạc quan mà bước từng bước vững chãi?

Theo www.cmoney.tw
Minh Vũ biên dịch

videoinfo__video2.dkn.tv||dd367a37c__