Rốt cuộc lý do vì đâu, mà càng ngày các bậc cha mẹ lại càng thích các bé trai phải ngồi yên một chỗ, răm rắp vâng lời? Dường như người lớn chúng ta càng ngày càng không hài lòng về những cậu bé ưa hiếu động, tinh nghịch.
Cứ như vậy, thuận theo thời gian, khi trẻ lớn lên sẽ xuất hiện nhiều trường hợp nam giới bị “nữ hóa”; lúc này xã hội mới kêu gọi phát huy nam tính.
Bài viết này phản ánh một vấn đề rất thiết thực và quan trọng, hy vọng các bậc phụ huynh có con là các bé trai đều có thể đọc qua, để hiểu đôi chút về những cậu con trai của mình.
Điều chúng ta cần thực sự là gì, một cậu bé “ngoan ngoãn nghe lời” sao?
Có thể cách giáo dục thường ngày của cha mẹ đã vô tình khống chế các năng lực sáng tạo của các bé trai (bao gồm cả các bé gái). Nó không chỉ ở phương diện học tập, mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến việc các bé trai sẽ trở thành một người can đảm, thích mạo hiểm, có lòng trách nhiệm, trở thành một người ưu tú, tự tin nắm giữ cuộc sống tương lai…
Trên một diễn đàn mạng Internet có một bài viết như thế này:
“Đạt các thành tích tốt đều là thuộc về các bé gái: nhu thuận nghe lời, biết quan tâm, hiểu chuyện; học giỏi nhất cũng là bé gái; làm lớp trưởng cũng là bé gái; trên lớp thì chăm chú nghe giảng, tích cực phát biểu, chăm chỉ học bài làm bài tập cũng là bé gái; phát âm tiếng Anh chuẩn là bé gái; bé gái biết sắp xếp sách vở ngăn nắp sạch sẽ; viết văn hay thường được thầy cô giáo đọc lên cho cả lớp nghe cũng là bé gái; hiểu thông thấu bài học cũng là bé gái; âm thầm khích lệ nhau trong học tập cũng là các bé gái …
Còn các bé trai lại là những thành tích chẳng mấy tốt đẹp như: ‘chẳng thèm’ làm ban cán sự lớp, vào lớp nếu không ngủ gật thì cũng xoay qua xoay lại không ngồi yên nghe giảng, khi giáo viên đặt câu hỏi thì không trả lời được là các bé trai, làm cho giáo viên tức giận mắng cũng là bé trai, không nể mặt mũi của giáo viên cũng là bé trai, học luyện thanh lại im lặng là bé trai, viết văn được điểm thấp cũng là bé trai, làm bài kiểm tra không đọc đầu đề cẩn thận cũng là bé trai, thích túm tụm cùng chơi điện tử và rủ nhau đá banh chạy nhảy cũng là thuộc về các bé trai ….
Những biểu hiện như vậy cho thấy một hiện tượng ‘âm thịnh dương suy’”.
Khoa học cũng đã chứng minh, các bé trai có sự khác biệt với các bé gái. Có trên 35 quốc gia phát triển như Anh, Mỹ, Canada, Đức… đã nghiên cứu và kết luận rằng: đại não của bé trai và bé gái có khoảng hơn 100 sự khác biệt.
Dưới đây là một vài điểm liên quan đến đặc điểm tâm sinh lý của các bé trai mà các bậc phụ huynh thường hay thắc mắc:
1. Các bé trai thông qua vận động để học hỏi
Các bé trai có hàm lượng dopamine trong máu cao hơn, cho nên dễ dàng xung động và có những hành vi mạo hiểm nhiều hơn các bé gái. Tiểu não là nơi kiểm soát hành vi và các hoạt động của thân thể, các bé trai lại có lượng máu lưu động qua tiểu não nhiều hơn, làm cho tiểu não hoạt động tích cực hơn, cho nên các cậu bé luôn ưa thích vận động. Điều này có thể lý giải được nguyên nhân các bé trai trong khi ngồi yên một chỗ sẽ có năng lực học tập kém hơn các bé gái. Cho nên, các bé trai cần vận động, và thông qua đó mới nâng cao khả năng tiếp thu và học hỏi của mình.
2. Các bé trai chỉ có thể làm một việc tại một thời điểm
Não bộ của bé trai và bé gái có sự khác biệt nhau về cách thức kết nối trong hoạt động. Các vùng khác nhau của hai bán cầu não của bé gái có thể kết nối với nhau nhiều hơn, có thể thu nhận và xử lý tin tức nhiều hơn. Bé gái có thể sử dụng tốt cả hai bán cầu não như nhau, cho nên các bé gái có thể làm tốt nhiều việc trong cùng một thời gian. Còn các cậu bé, do kết nối giữa hai bán cầu não trái và phải rất kém, chỉ có thể sử dụng bán cầu não trái tốt hơn bán cầu não phải, cho nên, trong một thời điểm, các cậu bé chỉ có thể thực hiện được một việc mà thôi.
Có nhiều khi một cậu bé đang chơi một trò chơi hoặc đang làm một việc nào đó, thì được cha mẹ hoặc giáo viên gọi, nhưng cậu bé dường như không nghe thấy, không có phản ứng lại. Chính vì điều này mà các cậu bé thường hay bị cha mẹ hoặc giáo viên khiển trách nhiều hơn.
3. Các bé trai phù hợp với việc vừa động thủ vừa động não
Các kết nối thần kinh của hai bán cầu não giữa bé gái và bé trai có sự khác nhau. Ở các bé gái, có sự kết nối ở cả hai bán cầu não cùng hoạt động khi nghe âm thanh, vì vậy các bé gái nhanh nhạy với âm thanh và ngôn ngữ. Các bé trai chỉ có bán cầu não trái hoạt động khi nghe âm thanh hoặc giọng nói, nên ít có khả năng nghe âm thanh vọng lại trong tai, điều này càng đúng khi âm thanh xuất hiện dưới dạng ngôn ngữ.
Vì vậy, khi cùng nghe bài giảng ở trên lớp, các bé trai không đạt được hiệu quả nghe hiểu bằng các bé gái. Các bé trai đòi hỏi cần thể nghiệm các tiếp xúc hình thể để kích hoạt đại não hoạt động tích cực trong việc tiếp thu và phân tích.
Cho nên phương pháp vừa học vừa thực hành khá phù hợp với các bé trai.
4. Các bé trai thích những thứ tự
Đối với các bé trai, cần có nhiều thời gian để có thể ghi nhớ được lời của ba mẹ, hoặc bài học, đặc biệt là các nội dung ở dạng văn viết. Đây là lý do giải thích tại sao học văn lại trở thành một việc khó khăn đối với các cậu bé.
Các bé trai lại có phần não trước, bộ phận nằm trong thùy thái dương chịu trách nhiệm lưu giữ ký ức, trí nhớ và nhận thức không gian, thích sắp xếp mọi thông tin theo các thứ tự, dạng danh sách. Cho nên khi viết văn, các cậu bé thường hay viết thành: một là cái gì, hai là cá gì, ba là như thế nào… viết văn lại giống như viết báo cáo vậy. Chính là một trong những đặc điểm của các cậu bé.
5. Các bé trai thích hợp với việc học tập ở bên ngoài
Cho nên, các bé trai đa phần dễ dàng có những quyết định bốc đồng. Cái bốc đồng này, sẽ làm cho các cậu bé của chúng ta học tập hiệu quả tốt hơn khi ở không gian bên ngoài, thoải mái.
Nếu chúng ta cho rất nhiều trẻ cùng ngồi học trong một không gian nhỏ hẹp, ngồi trên ghế nhàm chán, thì hiệu ứng học tập của các bé trai sẽ giảm sút đi rất nhiều.
Có vẻ như người lớn chúng ta đều đổ lỗi cho con trai, rằng chính các cậu cố ý vi phạm, cố ý không chịu tiếp thu bài, cố ý mải chơi, mà chưa từng biết rằng, các cậu bé là vô tội, chẳng qua chỉ là vì bản tính vốn là như thế.
6. Các bé trai nên tập thể dục, chơi thể thao
Ở giai đoạn vị thành niên, lượng hormone Testosterone trong cơ thể các cậu bé ở mức rất cao. Mỗi ngày, bộ não sẽ nhận được từ 5 -7 lần kích thích do hormone này gây ra.
Hormone Testosterone có thể nâng cao sự phát triển nhận thức vận động và ứng dụng của trung tâm não phải. Ở thời kỳ này, não bộ của các bé trai và các bé gái có sự khác nhau rõ rệt.
Cha mẹ nên biết rằng, ở lứa tuổi này, các bé trai nên hoạt động thể dục thể thao nhiều hơn, nhằm thông qua các hoạt động vận động này, các con mới có cơ hội giải tỏa sự khó chịu và các kích động do các kích thích tố gây ra.
Giáo sư John J. Lightey khoa Y – trường Đại học Harvard cho biết: “Hoạt động thể dục thể thao, rèn luyện cơ thể không giúp cho bạn thông minh hơn, nhưng có thể làm cho não bộ của bạn ở trạng thái có lợi nhất cho việc học tập”.
7. Về phương diện đọc sách và viết lách, các bé gái vượt trội hơn hẳn các bé gái
Khả năng đọc và viết của các bé gái vượt các bé trai ở mức trung bình khoảng 1 – 1,5 năm. Khoảng cách này vẫn giữ nguyên như vậy xuyên suốt quá trình học tập từ khi còn nhỏ cho đến lúc trưởng thành.
Bộ não của các cậu bé khó mà thích ứng với những kỹ năng như đọc, viết, sắp xếp các câu từ phức tạp… mặc dù những kỹ năng này là không thể thiếu được trong học tập.
So với các bé trai, đại não của các bé gái có nhiều khu vực phụ trách chuyên môn về các khả năng ngôn ngữ, trí nhớ, cảm xúc, nghe, ngữ điệu… cho nên đối với các bé gái thì những việc phức tạp như đọc, viết, nói, đối thoại và sắp xếp các câu phức tạp thì khá dễ dàng hơn.
8. Các bé trai thiên về khả năng sáng tạo
Khi các bé trai bị hạn chế bởi không gian nhỏ hẹp như ở trong lớp học, phòng ở … sẽ khiến cho các chúng giống như kiến bò trong chảo nóng, đứng ngồi không yên, cảm thấy hoang mang và bồn chồn, cho nên dễ dàng có những hành vi bốc đồng.
Ví như, các bé trai cần một cái bàn học rộng lớn hơn so với bàn học của các bé gái, bởi vì các cậu bé thích bày các đồ dùng học tập, sách vở đầy lên trên bàn, hoặc thích đem đồ chơi, các vật dụng có thể tháo gỡ được, tháo gỡ ra hết rồi mày mò tìm cách lắp ghép sửa lại. Đây là một trong những đặc điểm thích khám phá, sáng tạo của não bộ các cậu bé. Điều này có thể lý giải được tại sao các bé trai lại hay bày sách vở trên bàn mỗi khi học, cũng giải thích được nguyên nhân vì sao các cậu thích phá đồ đạc.
Phần lớn các bé trai thường thích đọc hoặc xem những thể loại như:
– Kích thích thần kinh và trí tưởng tượng như các loại phim kinh dị, phiêu lưu thám hiểm, khoa học viễn tưởng, thi đấu kịch tính, càng phấn khích, bí ẩn càng thích. Thích đọc những cuốn sách về anh hùng, chính nghĩa chiến đấu với tà ác …
– Sách kỹ thuật hoặc cơ khí, chẳng hạn như sách về công nghệ, khoa học kỹ thuật.
– Một cuốn sách các loại đồ họa hoặc hình ảnh, chẳng hạn như một cuốn truyện tranh.
– Tranh lắp ghép, hoặc các loại truyện tranh.
Nhưng khi lớn lên, giai đoạn bước vào đại học, đây là lúc đại não của các bé trai đã phát triển hoàn toàn, và các hiện tượng “khác thường” sẽ tự nhiên mà biến mất. Cho nên, nếu cha mẹ mong muốn con trai của mình chăm chỉ học tập, đọc sách, thì đừng áp đặt bắt con đọc những cuốn mà cha mẹ thích.
Như vậy, có thể kết luận rằng, không phải các bé trai của chúng ta có vấn đề, mà vấn đề nằm ở phương thức giáo dục của chúng ta.
Vậy vấn đề đó là gì?
Các bé trai có yếu tố bản tính khá đặc biệt, cái đặc biệt ấy lại không thích hợp với giáo dục cứng nhắc. Ở một số trường học, bản tính đó lại càng không được thừa nhận, vậy nên, các bé trai bị ép buộc phải từ bỏ những kỹ năng về quan sát, vận động. Dần dần, các bé trai trở thành những đứa trẻ phải theo khuôn khổ, chỉ biết “an tĩnh” để làm hài lòng người lớn, điểm đặc biệt trong bản tính cũng dần dần bị phai nhạt hoặc bị bóp chết.
Có rất nhiều cậu bé, bởi vì tính tình tinh nghịch, quậy phá thay vì học tập, mà được nhà trường gửi giấy “mời phụ huynh”. Còn phụ huynh sau khi gặp giáo viên, về nhà đầy tức giận, đem con trai ra đánh mắng cho một trận. Cả nhà trường lẫn phụ huynh, ai cũng không ý thức được rằng nguyên nhân ẩn sau những hành vi bốc đồng, quậy phá của các con. Có thể nói, phương pháp dạy dỗ của chúng ta là đang âm thầm, từng bước làm tổn thương đến các bé trai. Những người lớn chúng ta cần thấu hiểu nhiều hơn, khoan dung nhiều hơn đối với các bé trai, để cho các bé tự do nhiều hơn. Người lớn chúng ta nên “ra lệnh ít nhất, nhẫn nại lớn nhất, cổ vũ nhiều nhất!”
Nếu như có được sự thấu hiểu và ủng hộ của cha mẹ, thì các bé trai sẽ càng thể hiện được các khả năng và năng lực của mình, và lúc ấy, hình ảnh các cậu bé cũng sẽ khác đi trong cái nhìn của người lớn chúng ta.
Theo cmoney.tw
Minh Phúc biên dịch