Làm thế nào để viết được một đoạn văn hay, đạt điểm cao trong các kỳ thi, đặc biệt là kì thi THPT sắp đến gần? Trước hết, đoạn văn phải có bố cục rõ ràng, triển khai các ý, các câu văn logic và không mắc những lỗi sai về chính tả, ngữ pháp… Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết cách để viết một đoạn văn ngắn sao cho thật hiệu quả.

  1.      Hướng dẫn chung bố cục một bài viết hay đoạn văn ngắn:

–         Một bài viết bao giờ cũng gồm 3 phần: phần mở, phần thân, phần kết.

–         Đối với bài viết đoạn văn ngắn không quá dài gồm 140 từ:

+ Phần mở: 1 câu.

Đây chính là câu chủ đề của cả đoạn. Câu chủ đề có thể đứng ở nhiều vị trí trong bài, tuy nhiên, để thuận tiện và cũng là một mẹo để ăn điểm thì câu chủ đề thường là câu đầu tiên.

+ Phần thân: 2-3 đoạn. Mỗi đoạn gồm 3- 4 câu.

Bước này gọi là triển khai ý. Chúng ta cần cân nhắc với giới hạn về số từ đề bài cho để không bị trừ điểm.

+ Phần kết: 1 câu

Tổng kết lại cả đoạn và khéo léo nhắc lại chủ đề của đoạn.

  1.      Hướng dẫn chi tiết:

–         Câu chủ đề:

+ Câu chủ đề gồm 2 phần: chủ đề (topic) và ý chính (controlling idea).

Ví dụ:

Đầu bài đặt vấn đề: What does smoking affect the health? (Hút thuốc có ảnh hưởng như thế nào đối với sức khỏe?)

Câu đầu tiên có thể viết như sau: In my opinion, smoking is very harmful for the health.(Theo quan điểm của tôi, hút thuốc gây hại cho sức khỏe.)

Như vậy, chủ đề ở đây là ‘smoking’ (hút thuốc), ý chính là ‘harmful for the health’ (gây hại cho sức khỏe)

–         Phần thân:

Khi đã có câu chủ đề, ta cần đi triển khai ý chính thành các đoạn nhỏ hơn.

+ Việc triển khai ý này khá đơn giản. Đôi khi ở trong các đề thi, dưới đề bài đã có sẵn gợi ý, chúng ta có thể bám theo đó để viết. Tuy nhiên, nếu cảm thấy không dễ triển bài viết từ những gợi ý cho sẵn đó, chúng ta có thể tìm ý khác bằng cách đặt những câu hỏi xoay quanh chủ đề rồi tự trả lời chúng. Những câu trả lời đó sẽ được sử dụng như là những ý phụ. Sau đó, chúng ta sẽ đi sâu hơn vào ý đó bằng 2-3 câu phân tích, ví dụ.

Ví dụ:

Smoking cause many dangerous diseases. For example, a person who smokes everyday more likely have cancer lung, breathing problems, even heart disease. As a recent report, roughly 1 out of 5 deaths from heart disease is directly related to smoking.

Hút thuốc lá dẫn đến rất nhiều bệnh nguy hiểm. Ví dụ, một người hút thuốc nhiều sẽ có nguy cơ mắc các bệnh như ung thư phổi, hô hấp thậm chí là bệnh tim cao hơn. Theo một báo cáo gần đây, cứ năm người chết vì bệnh tim thì có một người trong số đó chết vì hút thuốc.

Ở trong đoạn trên, câu triển khai ý từ câu chủ đề là: Smoking cause many dangerous diseases. (Hút thuốc gây ra rất nhiều bệnh nguy hiểm). Tiếp theo, đoạn nêu ví dụ về những căn bệnh đó, và mối liên quan với việc hút thuốc lá.

+ Phần thân nên có từ 2-3 câu triển khai ý, tương đương với 2-3 đoạn nhỏ.

+ Cách sắp xếp câu triển khai ý (supporting sentences)

  •        Theo thứ tự thời gian, không gian
  •        Theo trình tự từ quan trọng nhất đến ít quan trọng nhất hoặc ngược lại
  •        Theo trình tự công việc, công đoạn
  •        Theo tự do (các ý là độc lập)
  •        Theo trình tự khác

Ví dụ:

Supporting sentence 1: Smoking cause many dangerous diseases to direct smoker.

Hút thuốc lá gây ra nhiều bệnh nguy hiểm cho người hút.

Supporting sentence 2: Smoking also has effect on people being near the smokers.

Hút thuốc đồng thời cũng ảnh hưởng đến người ở cạnh người hút.

Như vậy, cách sắp xếp trên dựa theo ảnh hưởng đến sức khỏe từ người hút thuốc trực tiếp đến người hút thuốc gián tiếp.

–         Câu kết:

Thông thường câu kết được thực hiện bằng cách viết lại câu chủ đề theo một dạng khác mà thôi.

Ví dụ:

Câu mở: In my opinion, smoking is very harmful for the health.

Theo quan điểm của tôi, hút thuốc gây hại cho sức khỏe.

Câu chốt:  In a word, cigarette threaten people’s health and lead to the death.

Tóm lại, thuốc lá đe dọa sức khỏe con người và dẫn tới cái chết.

Chú ý: Để đạt được điểm cao, các loại câu được sử dụng cần đa dạng: gồm cả câu đơn và câu ghép, không nên lặp lại nhiều một cấu trúc ngữ pháp, sử dụng các cụm từ, thành ngữ,…

  1.   Các bước làm một bài viết đoạn văn:

–         Viết câu chủ đề

–         Tìm ý

–         Triển khai ý, chú ý độ dài

–         Viết câu kết

–         Soát lại bài: kiểm tra và sửa lại lỗi ngữ pháp, chính tả

  1.      Tiêu chí chấm điểm bài viết đoạn văn
Mô tả tiêu chí đánh giá Điểm tối đa
1. Bố cục 0.40
o Câu đề dẫn chủ đề mạch lạc

o Bố cục hợp lí rõ ràng phù hợp yêu cầu của đề bài

o Bố cục uyển chuyển từ mở bài đến kết luận
2. Phát triển ý 0.25
o Phát triển có trình tự logic

o Có dẫn chứng, ví dụ, … đủ để bảo vệ . kiến của mình
3. Sử dụng ngôn ngữ 0.30
o Sử dụng ngôn từ phù hợp nội dung

o Sử dụng ngôn từ đúng văn phong/ thể loại

o Sử dụng từ nối cho bài viết uyển chuyển
4. Nội dung 0.30
o Đủ thuyết phục người đọc

o Đủ dẫn chứng, ví dụ, lập luận

o Độ dài: Số từ không nhiều hơn hoặc ít hơn so với quy định 5%
5. Ngữ pháp, dấu câu và chính tả 0.25
o Sử dụng đúng dấu câu

o Chính tả: Viết đúng chính tả

_ Lỗi chính tả gây hiểu nhầm/ sai lệch . sẽ bị tính một lỗi (trừ 1% điểm của bài viết)

_ Cùng một lỗi chính tả lặp lại chỉ tính là một lỗi

o Sử dụng đúng thời, thể, cấu trúc câu đúng ngữ pháp. (Lỗi ngữ pháp gây hiểu nhầm/ sai lệch . sẽ bị trừ 1% điểm bài viết.)
Tổng 1.5

Thanh Mai (Tổng hợp) 

Xem thêm:

Từ Khóa: