Sự trưởng thành của con là sự tu hành của cha mẹ

Tại sao chúng ta thấy trẻ phạm sai lầm, phản xạ đầu tiên là chỉ trích và yêu cầu trẻ nhận lỗi, nhưng hiếm khi nghĩ về việc hỏi trẻ tại sao chúng lại mắc lỗi? Rất nhiều cha mẹ đều có cách xử lý như vậy.

Quá trình trẻ “mắc lỗi”, đó là quá trình liên tục sửa “sai” và hoàn thiện bản thân mình

Chắc chắn rằng hầu hết mọi đứa trẻ đều sẽ phạm sai lầm trong quá trình lớn lên. Và hầu hết các bậc cha mẹ đều không thích điều này. Tuy nhiên, nhiều nhà giáo dục ngạc nhiên khi thấy rằng, những đứa trẻ phạm sai lầm lớn, nguyên nhân cuối cùng là do chúng không có kinh nghiệm phạm sai lầm.

Nói cách khác, những sai lầm khiến cha mẹ lo lắng là một kinh nghiệm bắt buộc đối với trẻ. Quá trình trẻ em “mắc lỗi” là quá trình liên tục sửa chữa “sai lầm” và tự hoàn thiện bản thân.

Cậu bé Đậu Đậu con trai anh Vương gần đây đã đến giai đoạn học bò. Để đảm bảo cậu con trai bé bỏng không bị ngã, cả gia đình thay phiên nhau trông giữ.

Mỗi tối trước khi đi ngủ là thời gian anh Vương trông con. Mỗi ngày anh đều dùng những thứ mềm mại như mền và gối chắn quanh giường để cho Đậu Đậu chơi an toàn trên giường.

Nhưng cho dù “bức tường” của ông bố được xây dựng mạnh đến đâu, cậu con trai vẫn luôn có thể tìm thấy một khoảng trống và trèo lên đầu giường. Vì vậy, hầu như mỗi tối, anh Vương đều vì sợ Đậu Đậu ngã mà chạy tới chạy lui quanh giường.

Một tối nọ, mệt mỏi và thở hổn hển, anh nhìn thấy con trai cười khúc khích và đột nhiên có một ý tưởng táo bạo. Anh bỏ tất cả sự bảo vệ xung quanh giường và trốn đằng sau cánh cửa nhìn Đậu Đậu.

Cậu bé Đậu Đậu bò trên giường như thường lệ, bất ngờ thấy rằng không có gì cản trở cậu ta, vì vậy cậu rất phấn khích tiếp tục bò lên phía trước… và sau đó ngã xuống đất, oa oa khóc lớn…

Mọi người trong nhà vội vã phàn nàn rằng anh Vương sơ suất quá…

Nhưng trước sự ngạc nhiên của mọi người, khi Đậu Đậu bò trên giường một lần nữa, cậu bé đã biết dừng lại ở mép giường và quay lại bò theo các hướng khác nhau.

Từ đó trở đi, khi Đậu Đậu bò trên giường, anh Vương không còn phải lo lắng nữa. Sự cố này đã mang đến cho ông bố trẻ một cảm giác tuyệt vời và khiến anh nhận ra rằng: phạm sai lầm thực sự là cơ hội để con trẻ lớn lên. Bản thân trẻ sẽ học hỏi từ những sai lầm và hình thành kinh nghiệm của bản thân.

Ở Đức, các nhà trẻ và trường học có một câu nói bất thành văn rằng: Không phạm sai lầm thì không phải là trẻ em.

Tại nhiều trường học ở Hoa Kỳ, không chỉ khoan dung khi mắc lỗi, mà nếu trẻ em không sẵn sàng phạm sai lầm trong học tập, nhà trường còn muốn sáng tạo điều kiện để cho bọn trẻ phạm sai lầm. Họ tin rằng một đứa trẻ càng sớm mắc lỗi thì càng học được nhiều điều. Theo quan điểm của họ, quá trình tăng trưởng của trẻ em là quá trình thử và sai.

Vì vậy, không có gì là tồi tệ khi trẻ mắc lỗi. Đây là cách giúp trẻ trưởng thành. Điều đáng sợ là cha mẹ cứ nghĩ rằng trẻ em không được phạm sai lầm, và coi trẻ em mắc lỗi như con mãnh thú và dòng nước lũ, từ đó cố gắng hết sức để ngăn trẻ mắc lỗi. Điều này chính là đang ngăn trở sự trưởng thành của trẻ.

Đối mặt với đứa trẻ đã phạm sai lầm, cha mẹ nên bao dung và thấu hiểu hơn, khách quan đối đãi với sự vô ý của trẻ

Chính bởi vì cha mẹ nghĩ rằng trẻ em không được phép phạm sai lầm, vì vậy, bất cứ khi nào trẻ mắc lỗi, họ sẽ nhìn vào thế giới của trẻ bằng suy nghĩ của người lớn, thể hiện sự lo lắng, tức giận, buông lời chỉ trích và buộc tội. Cha mẹ thường phải đau đầu với những sai lầm của trẻ, nhưng lại không biết rằng, có khi đó là cách thể hiện tình yêu của trẻ đối với cha mẹ.

Một tối nọ, mẹ và tôi ngồi trên ghế sofa trò chuyện, còn con gái tôi đang đọc sách. Đột nhiên cô bé xoay người lại, đánh mạnh vào vai bà ngoại.

“Tại sao con lại đánh bà? Mau xin lỗi ngay!”. Tôi vô thức hét lên với con gái mình.

Con gái tôi trông thấy vẻ giận dữ của mẹ thì sợ sệt nói: “Mẹ ơi, con sai rồi”.

Tôi vẫn không quan tâm: “Con sai ở đâu?”

Cô bé nói: “Con không nên đánh”

Nghe cô bé nói điều này, và rồi nhìn vào đôi mắt tủi thân của con, tôi chợt nhận ra rằng tôi chưa bao giờ hỏi cô bé tại sao lại đánh bà như vậy.

Vì vậy, tôi đã bình tĩnh lại và hỏi con gái về vấn đề này.

Sau đó, câu trả lời của cô bé khiến tôi cảm thấy vô cùng xấu hổ: “Bởi vì bà ngoại đánh mẹ”

Hóa ra vừa rồi khi tôi trò chuyện với mẹ, mẹ tôi đã nói đùa và vỗ nhẹ vào lưng tôi. Cô con gái đang chơi nghĩ tôi bị đánh, nên muốn bảo vệ mẹ.

Thành thật mà nói, tâm trạng của tôi lúc đó rối bời, tôi không biết phải làm gì vào lúc này. Tôi ôm con gái và nói rằng mẹ đã hiểu lầm và xin lỗi con. Sau đó, tôi giải thích với cô bé, bà ngoại chỉ là vỗ vào lưng mẹ khi nói đùa, chứ không phải là đánh.

Nhân tiện, tôi cũng nói với cô bé rằng nếu ai đó thực sự bắt nạt mẹ, con muốn bảo vệ mẹ là đúng, nhưng không phải sử dụng cách đánh lại này.

Cô bé có vẻ hiểu và tiếp tục chơi. Còn tôi lúc đó rơi vào tâm trạng trầm tư, suy nghĩ sâu sắc.

Tại sao chúng ta thấy trẻ mắc lỗi, phản xạ đầu tiên là chỉ trích và yêu cầu trẻ nhận lỗi, nhưng hiếm khi nghĩ về việc hỏi trẻ tại sao chúng lại mắc lỗi?

Trên thực tế, nguyên nhân sâu xa là chúng ta cho rằng trẻ em không được phạm sai lầm và không sẵn sàng tôn trọng quy luật phát triển của trẻ, chúng ta đang gặp vấn đề tâm tính trong việc xử lý sai lầm của trẻ.

Một số chuyên gia giáo dục đã nói rằng, trẻ em mắc lỗi khác với người lớn. Hầu hết trẻ em không biết phải làm gì. Chúng giống như trường hợp của con gái tôi, muốn bày tỏ tình yêu của mình dành cho mẹ. Cũng có những đứa trẻ mắc lỗi vì tò mò hoặc thiếu hiểu biết. Khả năng tự kiểm soát của chúng không tốt và không nhận ra mình đã phạm sai lầm, cũng chính là nói chúng không cố ý phạm sai lầm.

Do đó, khi đối mặt với những đứa trẻ mắc lỗi, cha mẹ nên khoan dung và thấu hiểu nhiều hơn, nhìn nhận một cách khách quan về những đứa trẻ không cố ý này.

Phạm sai lầm thực sự là một quá trình học tập rất quan trọng đối với trẻ

Tăng trưởng là một quá trình thử nghiệm và sai sót.

“Người mẹ tốt hơn là người thầy tốt” là một cuốn sách tôi rất yêu thích. Trong đó, quan điểm được thể hiện là: “Lỗi lầm” là một khóa học bắt buộc cho sự phát triển của trẻ em. Chỉ khi chúng có đủ “thời gian học”, chúng mới có thể thực sự có được khả năng ‘học một biết mười’, tự suy nghĩ và hoàn thiện năng lực.

Nói cách khác, phạm sai lầm thực sự là một quá trình học tập rất quan trọng đối với trẻ em, và tăng trưởng là một quá trình thử và sai. Sự tăng trưởng của trẻ là sự tích lũy các kinh nghiệm phạm sai lầm.

Giống như cậu bé Đậu Đậu, con trai của anh Vương. Khi cậu bé còn nhỏ và bị ngã khỏi giường một lần, cậu sẽ không bị ngã nữa vì cậu đã biết dừng lại ở ‘giới hạn nguy hiểm’ là mép giường. Loại khả năng này là vốn có của con người và sẽ tự biểu hiện ngay từ khi còn sơ sinh.

Do đó, nếu cha mẹ tạo ra một môi trường gia đình cho phép trẻ mắc lỗi, thì năng lượng của trẻ sẽ được đặt vào việc sửa chữa sai lầm và lớn lên một cách lạc quan.

Ngược lại, nếu cách đối xử của cha mẹ đối với những sai lầm của trẻ là quá lo lắng, thậm chí là mất kiểm soát về mặt cảm xúc, trẻ sẽ thay vào đó tập trung vào việc che giấu những sai lầm, từ đó trì hoãn hoặc thậm chí cản trở sự phát triển.

Rốt cuộc, chúng ta không thể chỉ ra mọi sai lầm trong cuộc sống của trẻ. Vì vậy nếu trẻ mắc nhiều lỗi hơn, chúng sẽ có nhiều cơ hội hơn để đối mặt, đối phó và khắc phục, khi đứa trẻ lớn lên sẽ đối mặt với xã hội một cách độc lập, nó sẽ ít mắc lỗi hơn.

Cha mẹ phải nhận ra từ trái tim rằng sự phát triển của trẻ em đòi hỏi phải ‘thử’ và ‘sai’. Kinh nghiệm và bài học mà trẻ học được từ cuộc sống của chúng hữu ích hơn so với cách bạn nói hàng trăm lần.

Sự trưởng thành của con là sự tu hành của cha mẹ

Tất nhiên, có thể bạn sẽ nói rằng cha mẹ cho phép con phạm sai lầm, liệu sẽ xuất hiện ngày càng nhiều những ‘đứa trẻ đầu gấu’.

Thực tế không phải vậy. Chúng ta cho phép trẻ mắc lỗi, nhưng không phải là phóng túng những sai lầm của trẻ, cũng không phải mong đợi trẻ mắc lỗi. Thay vào đó, trong cuộc sống sinh hoạt hàng ngày, kết hợp những điều xảy ra, từng bước hướng dẫn trẻ khả năng phân biệt đúng sai, từ đó giúp trẻ giảm xác suất mắc lỗi. 

Một khi trẻ mắc lỗi, trước tiên chúng ta phải nghĩ rằng điều này là rất bình thường, sau đó cùng với trẻ tìm ra nguyên nhân của sai lầm, giúp trẻ thay đổi, dạy trẻ gánh chịu trách nhiệm và bù đắp lỗi lầm.

Khi đối mặt với những đứa trẻ sai lầm, chúng ta không thể trừng phạt và trừng phạt, chúng ta phải kiểm soát sự nóng nảy và giúp con mình bình an. Chỉ khi bạn thực sự đủ mạnh mẽ, bạn mới có thể chấp nhận và hướng dẫn con bạn gánh chịu trách nhiệm.

Thật vậy, chỉ những người trưởng thành bất lực với lỗi lầm của con cái, họ mới trở nên tức giận trước những sai lầm của trẻ nhỏ. Không thể tìm ra giải pháp tốt, chúng ta đã sử dụng các biện pháp trừng phạt để trút sự bất mãn của người lớn đối với trẻ nhỏ, điều này dễ dàng gieo rắc hạt giống của sự méo mó và thù hận vào tâm trí đứa trẻ.

Vì vậy, làm cha mẹ, chúng ta hãy cố gắng giúp trẻ suy ngẫm, thấu hiểu và trưởng thành trong lỗi lầm.

Theo Apolo
Vân Hà biên dịch

videoinfo__video3.dkn.tv||1d0c3b086__