Tôi là một giáo viên tiểu học có hơn chục năm kinh nghiệm trong nghề. Tôi luôn làm việc chăm chỉ, cần mẫn giảng dạy và có trách nhiệm với nghề. Đối với các em học sinh tôi hết lòng yêu thương và tận tình hướng dẫn các em học tập. Tuy nhiên, có một lần tôi đã gặp “thử thách” thật sự trong nghề giáo của mình.
Tiếp nhận “lớp học yếu kém” nhất
Ngay hôm trước khai giảng học kỳ mới, hiệu trưởng yêu cầu tôi dạy tiếng Trung cho một lớp của khối bốn. Đây là lớp yếu kém cả về học lực lẫn kỷ luật. Thêm nữa, cha mẹ học sinh còn từng khiến giáo viên bị đuổi việc bằng cách dọa chuyển con sang trường khác nếu không đổi giáo viên. Hiệu trưởng rơi vào tình thế khó, tôi đoán có lẽ vì không ai muốn nhận lớp này.
Tôi không biết lớp tôi nhận là lớp thế nào. Lớp học trông như đống rác, trên sàn dính đầy vết sữa đậu nành. Cả lớp có hơn 80% các em không bao giờ làm bài tập về nhà, không đọc sách giáo khoa hay trả lời câu hỏi của giáo viên, không biết cách cư xử. Mười mấy em hay lấy trộm đồ; văn phòng phẩm tôi vừa mang đến lớp thì mắt trước mắt sau đã biến mất. Các em thậm chí còn lấy trộm ví của giáo viên chủ nhiệm cũ. Chúng phối hợp thành nhóm, phân công vai trò, trách nhiệm rõ ràng. Chúng đã mang tiếng rất xấu trong trường chúng tôi.
Đây là lần đầu tiên tôi gặp kiểu học sinh thế này trong hơn 10 năm giảng dạy. Tôi bắt đầu hối hận về quyết định của mình, nghĩ rằng: “Mình có thể làm gì được đây? Cuộc sống của mình sẽ dễ dàng hơn nếu không nhận lớp học này!” Nhưng sau đó, tôi cảm thấy tiếc cho những đứa trẻ này. Nếu chúng không được giáo dục tử tế thì tương lai của chúng rồi sẽ ra sao?
Lần đầu thu bài tập về nhà, tôi chỉ nhận được vài tờ giấy. Tôi yêu cầu những em không nộp bài tập về nhà đứng dậy thì lập tức hầu hết học sinh đều đứng dậy, vẻ mặt đầy thách thức. Rõ ràng là chúng đã sẵn sàng để chọn cách đối đầu với giáo viên.
Tôi đưa các em ra sân chơi và lấy chạy làm hình phạt cho chúng. Tất cả chúng đều cười. Hiệu trưởng ngăn tôi lại và nói: “Đừng để chúng chạy quá năm vòng. Nếu có đứa nào bị ngất là chị gặp chuyện đấy”.
Nước mắt liền lăn dài trên má tôi. Tôi quay lại, hướng mặt vào tường và tự nhủ: “Mình không nên xúc động đến thế!” Tôi tự nhủ mình cần có trách nhiệm của một người làm thầy, một người uốn nắn các em. Tôi bình tâm lại, bảo bọn trẻ ngừng chạy, và bắt đầu kể cho chúng nghe chuyện về người xưa lấy chữ “tín” làm đầu. Tôi nói với bọn trẻ rằng chúng ta nên giữ chữ tín và hoàn thành bài tập về nhà đúng hạn hàng ngày. Nghe vậy, chúng đều im lặng.
Để sửa thói xấu cho học sinh, tôi thường tham khảo ý kiến các giáo viên kỳ cựu có kinh nghiệm. Chiêu pháp thì rất nhiều: Nào là phạt đứng, phạt làm bài tập, không cho ăn cơm, ở lại lớp sau khi tan học, viết kiểm điểm; nào là khiển trách chế nhạo, cũng có đánh, thậm chí còn có cả phạt quỳ, bình thường nếu không gặp sự cố, vết thương không rõ thì nhà trường cũng nhắm mắt làm ngơ, học sinh về nhà cũng không dám nói, sợ bị bố mẹ phạt.
Cũng có nhiều giáo viên giao quyền cho “cán bộ lớp”, cho phép cán bộ lớp phạt các bạn những hình phạt này. Vô tình, học sinh từ nhỏ đã bị nhiễm quan niệm lấy ác trị ác, “Tôi quản bạn vì muốn tốt cho bạn” nên có em bị đánh cũng không dám lên tiếng.
Cứ như vậy, tệ nạn lại càng đến càng nhiều: Cán bộ lớp trở thành kẻ bạo lực học đường, có thể làm xằng làm bậy, cũng có thể nhận “hối lộ”, tùy tiện quyết định hoặc gỡ bỏ hình phạt. Cứ như vậy, trường học trở thành môi trường bát nháo, như một xã hội thu nhỏ.
Tôi nghĩ với tư cách là giáo viên tôi không nên đánh mắng các em, cũng không có thể lấy ác trị ác. Tôi quyết định dùng giọng nói và thiện tâm của mình cảm hóa tâm hồn những đứa trẻ này.
Lớp học viết văn đầu tiên
Môn mà học sinh lớp tôi đau đầu nhất là viết văn. Lần đầu, khi tôi bắt đầu dạy lớp này, các em chỉ viết tối đa ba câu mà không dùng dấu câu.
Có 3 nguyên nhân: Thứ nhất là chúng quá ngại viết, thứ hai là các em không biết viết, và thứ ba là bị ảnh hưởng bởi môi trường sống xung quanh khiến bài viết thiếu tính trung thực, bị phóng đại, sáo rỗng, vì vậy bọn trẻ không muốn viết, cũng không biết phải bắt đầu từ đâu.
Tôi bắt đầu tìm phương pháp. Một hôm, trong giờ học, tôi nghe có tiếng kêu, và phát hiện ra chú chim bồ câu nhỏ giấu trong ngăn bàn học sinh. Tôi lo nó có thể chết, và điều tôi lo lắng hơn là các em học sinh không biết rằng làm hại một sinh mệnh như thế là việc rất không tốt.
Tôi đặt con chim câu nhỏ lên một miếng bìa cứng và bảo bọn trẻ quan sát kỹ. Tôi đề nghị các em chạm vào bộ lông mềm và bàn chân nhỏ xíu màu đỏ của nó. Em nào cũng thích chú chim bồ câu nhỏ này, còn chú chim lại nhìn chúng bằng ánh mắt lo sợ và ríu rít tuyệt vọng.
Tôi đề nghị các em im lặng lắng nghe tiếng hót của chú chim và thử xem nó đang nói gì. Một số em nói: “Nó đang gọi mẹ vì nó sợ.” Những em khác nói: “Nó muốn về nhà.” Chúng bắt đầu thấy thương con chim bồ câu này.
Tôi hỏi các em: “Nó đến từ đâu?” Chúng nói với tôi rằng chúng đã mua nó từ một người bán rong với giá 50 xu, giống như những các bạn khác thôi”.
Tôi hỏi lại chúng: ”Rồi giờ nó sẽ đi đâu?” Bọn trẻ nói chỉ mấy ngày là nó sẽ chết. Vì vậy, tôi đã nói với cả lớp: “Nói cách khác, tất cả chúng ta đều thích chú chim bồ câu nhỏ này, nhưng chúng ta lại giết nó.”
Tôi viết lên bảng, “50 xu = một mạng sống.” Làm sao một sinh mệnh lại rẻ đến vậy? Điều ấy để lại trong chúng ấn tượng sâu sắc. Nhiều em không còn mua động vật nhỏ từ những người bán hàng rong nữa mà phê bình họ “chỉ vì tiền mà việc gì cũng dám làm”.
Tôi đề nghị bọn trẻ viết vào vở những gì chúng đã thấy, nghe và cảm nhận và dùng danh xưng của chúng. Lần đó là những bài viết hay nhất và nhanh nhất cho đến nay. Sau đó, tôi kể cho các em thí nghiệm thực vật cũng có cảm quan, còn mở máy tính cho chúng quan sát ảnh thí nghiệm “Nước biết đáp án”. Tôi kể về cuốn sách “Thông điệp của nước” với một loạt thí nghiệm khoa học trên các tinh thể nước, và phát hiện ra khả năng cảm thụ ngôn ngữ, âm nhạc, hình ảnh… tuyệt vời của nước.
Lũ trẻ hiểu rằng mọi thứ đều có sinh mệnh, chúng ta nên trân trọng chúng và sống hòa hợp với thiên nhiên. Trong chuyến tham quan mùa xuân, học sinh lớp tôi không hái một bông hoa nào mà tự dọn dẹp, không cần ai bảo. Điều đó khiến tôi hết sức cảm động.
Hai cái xúc xích
Trong chuyến tham quan mùa xuân lớp 6, can-tin của trường giao nhầm cho lớp tôi nhiều hơn hai cái xúc xích cho bữa sáng, nhưng không em nào lấy. Tôi đưa ra hai cái xúc xích, hỏi: “Ai muốn ăn nào?” Bọn trẻ đều lắc đầu và mỉm cười. Một số em nói: “Cô ăn đi ạ!”
Tôi xúc động nói với các em: “Hai cái xúc xích này là bằng khen cao quý nhất đối với cô. Chúng cũng là giải thưởng cao quý nhất đối với các em bởi vì các em là những học sinh trung thực nhất!” Cuối cùng, học sinh của tôi đã trả lại hai cái xúc xích cho can-tin của trường.
Nhớ lại vào 2 năm trước khi tôi nhận lớp học này, có 12 học sinh lấy trộm đồ. Ngày hôm sau thì một số em bị mất đồ. Tôi đã kể cho cả lớp nghe những câu chuyện như “Khổng Tử không uống nước của đạo tặc”, “Cho đi đáng giá hơn tặng vật” và “Kho báu của Tử Hãn là không tham lam”. Tôi lấy văn hóa Thần truyền để dạy cho các em những giá trị làm người căn bản.
Tôi sưu tầm nhiều câu chuyện từ các trang như Đại Kỷ Nguyên, Chánh Kiến, viết tóm tắt ngắn cho mỗi câu chuyện vào một cuốn sổ tay. Tôi phân loại các câu chuyện theo chủ đề, chẳng hạn như tính chính trực, lòng tốt, sự nhẫn nhịn, nhân quả, tính trung thực, chân thành, tránh ghen tị, hay câu chuyện về các vị Thần, khám phá khoa học và nền văn minh tiền sử.
Khi tôi kể cho lũ trẻ về “Triều đại của Trinh Quán”, thời Thái bình Thịnh thế, người người “không nhặt của rơi trên đường, đêm không cần đóng cửa”, chúng rất hào hứng. Các em liên tục hỏi: “Thưa cô, khi nào chúng ta có thể ngủ mà không cần khoá cửa? Dù chúng ta có nhiều cửa, nhưng trộm vẫn vào được nhà chúng ta”. Tôi khuyến khích các em rằng khi tất cả mọi người đều trọng đức hành thiện, thiên hạ sẽ thực sự thái bình.
Khi các em vi phạm nội quy nhà trường, tôi cố hết sức để đặt mình vào vị trí của chúng, lắng nghe chúng và thật tâm hướng nội. Sau đó, tôi sẽ cùng các em tìm một biện pháp thích hợp. Chẳng hạn, có em không hoàn thành bài tập về nhà, có khi là vì em không hiểu bài học trên lớp, có khi vì bài tập về nhà quá nhiều nên không có thời gian để hoàn thành hết, có khi là vì thiếu kiến thức cơ bản nên mất tự tin, cũng có khi vì mải chơi mà xao lãng việc học.
Tôi sẽ tìm ra nguyên nhân gốc rễ rồi hướng dẫn các em cho phù hợp. Trong khi đó, tôi sẽ nói với các em lý do cần làm bài tập về nhà và làm thế nào để học tập hiệu quả. Tôi luôn khích lệ chúng.
Tôi đã trở thành một người bạn tốt của các em, và chúng sẵn sàng chia sẻ bí mật của chúng với tôi. Mỗi ngày sau giờ học, bọn trẻ không muốn về nhà vì muốn ở lại lớp với tôi. Lớp học của tôi trở thành một trong những lớp xuất sắc nhất.
Tôi thường xuyên mang theo cuốn sổ tay bên mình, để khi học sinh gây chuyện, tôi có thể dạy chúng bằng cách kể một câu chuyện và không làm tổn thương lòng tự trọng của các em. Bọn trẻ thích những gì tôi kể và cũng hiểu chúng nên làm gì cho phải. Khi về nhà, các em cũng kể lại với bố mẹ.
Tôi không nhận quà tặng nào của phụ huynh học sinh, từ chối lời mời ăn tối của họ và không bao giờ nhờ vả họ làm gì cho tôi. Đôi khi, nếu không thể trả lại quà, tôi sẽ tìm ra giá trị của món quà này và mua sách cho bọn trẻ. Sau đó, tôi sẽ nói với chúng rằng những cuốn sách này là do cha mẹ em nào đó “tặng” cho thư viện nhỏ của chúng tôi.
Sau một thời gian, khi phụ huynh nhận ra điều này, không còn ai tìm cách tặng quà cho tôi nữa. Nhưng họ cũng không lo tôi sẽ bỏ bê con cái họ. Tất cả phụ huynh đều nói rằng con họ cuối cùng đã gặp được một giáo viên tốt.
Thư cảm ơn
Chẳng bao lâu sau, bọn trẻ nói với tôi rằng tôi “khác” với những giáo viên khác, các em yêu mến và tin tưởng tôi, còn đồng nghiệp của tôi đều nói rằng tôi có “huyền năng kỳ diệu”. Với tôi, phần thưởng lớn nhất chính là tôi đã có thể hướng dẫn những tâm hồn non nớt của các em theo một con đường chân chính, giúp các em có được nền tảng đạo đức tốt để trở thành những người thiện lương trong tương lai.
Vì lớp tôi có nhiều tiến bộ nên nhà trường quyết định trao giải thưởng đặc biệt cho tôi. Tôi từ chối không nhận và viết một lá thư cảm ơn cho hiệu trưởng với nội dung:
“Cảm ơn hiệu trưởng vì đã tin tưởng và cho tôi cơ hội hiếm có và trọng trách này. Ông đã ủng hộ tôi suốt bảy năm qua, trong khi chính quyền tiến hành bức hại tàn bạo đối với Pháp Luân Công. Lòng chính nghĩa và thiện lương của ông nhất định sẽ mang lại phúc báo cho ông cùng gia đình. Tôi cũng muốn cảm tạ Sư phụ tôi, người đã dạy cho tôi nguyên lý ‘Chân – Thiện – Nhẫn’, và đây là bảo bối mà tôi đã sử dụng để dạy cho lớp mình”.
Bài viết dựa trên chia sẻ của một học viên Pháp Luân Đại Pháp ở tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc, đăng trên Minghui.org.
Tâm An