Cả Hà Nội đang ra sức diệt muỗi và bọ gậy để ngăn chặn dịch sốt xuất huyết. Đây có lẽ đúng là lúc bạn cần tìm hiểu thêm về loài sinh vật nhỏ bé mà nguy hiểm này.
Theo tiếng Tây Ban Nha, “muỗi” có nghĩa là “côn trùng bé nhỏ”, tuy nhiên người ta xếp chúng vào loại côn trùng nguy hiểm nhất, hơn cả hổ báo, cá sấu…
Muỗi là thuộc lớp côn trùng hợp thành họ Culicidae, thuộc bộ hai cánh. Chúng có một đôi cánh cứng, một cái vòi dài dùng để hút máu, thân mỏng và chân dài. Kích thước thay đổi theo loài, nặng trung bình khoảng 2-2,5 mg và có thể bay với tốc độ 1,5-2,5 km/h.
Loài côn trùng này có vòng đời biến hóa hoàn toàn: trứng, ấu trùng (bọ gậy), nhộng (lăng quăng) và trưởng thành.
Muỗi đẻ trứng trên mặt nước, mất khoảng 2-3 ngày để trứng nở thành ấu trùng (bọ gậy). Bọ gậy không có chân nhưng có đầu, bơi được trong nước. Bọ gậy phát triển tốt ở khu vực có khí hậu ấm áp như Việt Nam, các nước châu Phi.
Trong điều kiện thuận lợi, bọ gậy cần 4-7 ngày để biến đổi thành lăng quăng, tiếp tục sống trong nước từ 1- 3 ngày. Đầu và ngực của lăng quăng phồng lên và được bao phủ bởi lớp vỏ và hai ống hô hấp. Khi sẵn sàng, lăng quăng ngoi lên mặt nước và lớp vỏ của chúng nứt ra. Những con muỗi này sẽ hoạt động trên mặt nước đến khi chúng đủ cứng cáp để bay đi. Muỗi trưởng thành sẽ có đầy đủ các bộ phận như: đầu, ngực, bụng, cánh, đôi mắt kép và râu.
Tuy nhiên, loài này có tuổi thọ khá ngắn, muỗi cái có tuổi thọ khoảng 20 ngày, còn muỗi đực có thể sống khoảng 10-15 ngày. Muỗi cái sống trung bình khoảng 2 tháng và đẻ trung bình khoảng 6 đến 8 lần.
Muỗi đẻ trứng ở mặt nước, mỗi lần đẻ khoảng 100 – 400 trứng, hình dáng của trứng cũng thay đổi tùy theo loài, trung bình dài 0,5mm. Trứng nở sau 2 – 3 ngày, và sau khoảng 1 tuần nữa là thành muỗi có thể bay đi tấn công người.
Dưới đây là 10 điều thú vị về loài muỗi có thể bạn chưa biết:
1. Mùi sôcôla làm chúng bối rối
Khí cacbon điôxít (CO2) mà chúng ta thở ra gây kích thích và thu hút muỗi, nhưng rõ ràng chúng ta không thể ngừng thở để ngăn ngừa những cuộc tấn công vụng trộm của chúng.
Nhưng các nhà nghiên cứu đã tìm ra rằng: mùi bạc hà, mùi trái cây hay mùi sô cô la caramen có thể làm vô hiệu hóa bộ phận nhận biết khí CO2 của muỗi, khiến chúng khó gặp khăn trong việc tìm “bữa tối” của mình.
2. Vì sao muỗi thường vo ve trong tai chúng ta?
Muỗi có thể nhận biết khí CO2 cách 100 bước chân. Khi con người thở ra khí CO2 qua mũi và miệng nên muỗi bị thu hút xung quanh đầu chúng ta.
Muỗi cái xác định mục tiêu hút máu qua mùi vị và cảm nhận bức xạ nhiệt, nhạy cảm với khí CO2 và một số mùi trong mồ hôi. Ngoài ra, muỗi có thể cảm nhận tia hồng ngoại phát ra từ vật có thân nhiệt cao, nên dễ dàng tìm đến động vật và chim máu nóng.
3. Muỗi đực không chích chúng ta
Khoa học đã chứng minh được, muỗi cái mới chính là thủ phạm khiến chúng ta khổ sở, khó chịu, muỗi cái hút máu người để bổ sung protein nuôi dưỡng trứng. Muỗi đực hút nhựa cây hoặc trái cây để sống.
Vì vậy mới có câu chuyện vui khi con muỗi đốt 1 người đàn ông thì con muỗi van xin mình đang mang trong mình giọt máu của anh (mang bầu) để không lỡ hạ tay giết chúng.
Hóa thạch cổ nhất về loại muỗi tìm thấy trong một miếng hổ phách ở Canada được xác định có niên đại khoảng 79 triệu năm. Sinh vật khó chịu này đã theo chúng ta từ rất lâu rồi, nên cũng không sai khi nói có “duyện nợ” với nhau!
4. Vì sao khi bị muỗi chích gây ngứa da?
Trong khi cắn, muỗi sử dụng 2 ống kim: một ống để hút màu và ống còn lại chứa chất giảm đau nhẹ (đánh lạc hướng đối phương) và chất chống đông máu giúp chúng dễ dàng thưởng thức bữa tiệc hơn.
Nhưng thật không may cho chúng, hầu hết chúng ta đều có sự miễn dịch tự nhiên với nước miếng của muỗi chứa trong histamin và gây ra cảm giác ngứa.
5. Alexander Đại đế đã chết do muỗi cắn?
Alexander Đại đế, vua của Macedonia và người chinh phục đế quốc Ba tư, chưa bao giờ thất bại và được xem là một trong những vị tướng thành công nhất lịch sử.
Nhưng có lẽ ông đã bị đánh bại trong trận chiến cuối cùng của mình với virut West Nile.
Một bài báo được công bố năm 2003 đã bàn về việc một con muỗi mang virut làm ông không thể làm được gì vào cuối đời.
6. Muỗi là côn trùng bay chậm nhất
Cân nặng trung bình từ 2 đến 2,5 miligram, tưởng chừng điều này cho phép chúng bay nhanh hơn nhưng trái lại. Muỗi bay với tốc độ 1 đến 1,5 dặm mỗi giờ, khiến chúng bị xếp vào loài côn trùng bay chậm nhất.
7. Muỗi là sinh vật nguy hiểm nhất thế giới…
Hổ, cá mập, rắn ư? Thực ra, muỗi mới là sinh vật nguy hiểm nhất trong các sinh vật gây chết người trên thế giới.
Một con muỗi sốt rét có thể chích hơn 100 người, theo tổ chức sức khỏe thế giới WHO, cứ 45 giây ở châu Phi có một trẻ em chết do sốt rét.
8. Nguyên nhân của những tiếng vo ve
Tiếng vo ve bạn hay nghe thấy khi muỗi xuất hiện là kết quả của viêc đập cánh nhanh và liên tục của chúng.
Khi tìm kiếm bạn tình, muỗi phụ thuộc hoàn toàn vào âm thanh mà chúng tạo ra. Muỗi đực có khả năng xác định muỗi cái để giao phối bằng cách tạo ra tần số cao hơn khi vỗ cặp cánh của chúng, thỉnh thoảng có thể lên đến 500 lần trên một giây. Sau đó chúng sẽ vỗ cánh đồng bộ khi tìm được đối tác hoàn hảo.
9. Muỗi ít khi đi xa
Từ trứng phát triển thành muỗi trưởng thành phải mất ít nhất 4 ngày, nhưng hầu như trong cuộc đời mình, muỗi không bao giờ dám lang thang đi xa. Trừ lúc làm tổ nó phải di chuyển khoảng từ 1,6 – 2,5 km xa nhà còn đâu nó rất hiếm khi đi xa quá bán kính 1,6 km trong vòng đời ngắn ngủi của nó.
10. Muỗi với cái dạ dày không đáy
Dù đã chọn thức ăn là máu có thành phần dinh dưỡng rất tinh tuý nhưng chúng vẫn rất tham lam trong việc ăn uống.
Mặc dù với kích thước nhỏ bé, chúng có thể hút máu gấp 3 lần trọng lượng cơ thể của mình.
Hoàng Kỳ
Xem thêm:
- 7 cây gia vị nên trồng trong nhà, vừa xua được muỗi lại nấu ăn ngon
- Có 5 nhóm người được muỗi xem là khoái khẩu nhất
- 6 biện pháp ngăn chặn mổ cướp nội tạng ở Trung Quốc ai cũng cần biết
Chuyên mục Sức khỏe, thời báo Đại Kỷ Nguyên nỗ lực mang đến cho bạn đọc những thông tin chính xác và bổ ích nhất. Tuy nhiên khoa học về thân thể người thật rộng lớn và còn nhiều điều y học chưa nhận thức đến được, do đó, các bài viết tại đây chỉ mang tính chất tham khảo. Mọi việc chẩn đoán, điều trị bệnh hay các tình trạng sức khỏe và làm đẹp cần phải có ý kiến các chuyên gia y tế được cấp phép.