Có vị chua ngọt cùng với hương thơm đặc biệt, trà nấm thủy sâm Kombucha đã chinh phục trái tim biết bao người. Tuyệt vời hơn nữa, kombucha còn tiềm chứa rất nhiều lợi ích vô cùng thú vị cho sức khỏe…
Trà kombucha hay còn gọi là thủy sâm, champignon de longue vie (nấm trường sinh)… đã được dùng từ hàng ngàn năm qua ở Trung Quốc, sau đó đã lan truyền sang Nga, Ấn Độ và Nhật Bản. Ở Nhật, Kombucha trở thành một thực phẩm quan trọng cho các chiến binh Samurai. Ngày nay, Kombucha cũng phổ biến ở Ba Lan, Đức, Bulgari, Indonesia và nhiều nền văn hóa khác.
Trà kombucha được làm với trà xanh, đen hoặc bạch trà. Nó được lên men cộng sinh giữa nấm, vi khuẩn và nấm men trong khoảng ít nhất một tuần. Con men giống ban đầu được gọi là “SCOBY” (viết tắt của “symbiotic colony of bacteria and yeast”) tức là khuẩn lạc cộng sinh của vi khuẩn và nấm men.
Kombucha giàu men sống probiotic, các vi khuẩn hữu ích hỗ trợ tiêu hóa và hệ miễn dịch, chứa các enzyme, axit amin, chất chống oxy hóa và polyphenol… vì vậy mà có rất nhiều công dụng cho sức khỏe
1. Trà giải độc
Kombucha giàu axit glucuronic (GA) có tác dụng giải độc tuyệt vời. Trong cơ thể, nó kết hợp với các độc tố sinh ra từ các dược phẩm và ô nhiễm môi trường và chuyển chúng thành các hợp chất dễ hòa tan mà cơ thể có thể đẩy ra ngoài. Uống Kombucha cũng giúp ngăn chặn các mô hấp thụ các loại độc tố công nghiệp có trong môi trường.
2. Giàu chất chống oxy hóa
Kombucha là nguồn chứa dồi dào các chất chống oxy hóa, bao gồm vitamin E, C, beta-carotene và các hợp chất carotenoid, polyphenol… Nhờ quá trình lên men, Kombucha có hoạt tính chống oxy hóa cao hơn 100 lần so với vitamin C và 25 lần so với vitamin E. Uống Kombucha có thể giúp chữa trị các bệnh mạn tính gây ra bởi stress oxy hóa.
3. Tăng cường năng lượng
Kombucha có sắt tự do từ trà đen. Điều đó sẽ giúp tăng mức hồng cầu trong máu và cải thiện lượng oxy cung cấp đến các mô. Nó cũng cải thiện sự hấp thụ của cơ thể đối với sắt có nguồn gốc thực vật.
4. Tăng cường miễn dịch
Stress oxy hóa làm suy yếu hệ thống miễn dịch nhưng với hàm lượng vitamin C cao, Kombucha sẽ hỗ trợ khả năng miễn dịch. Khả năng chống oxy hóa của nó cũng bảo vệ chống lại các tổn thương tế bào, các bệnh viêm, sự suy giảm miễn dịch và các khối u.
5. Cải thiện sức khỏe đường ruột
Các thuốc chống viêm dạng không steroid (NSAIDs) gây độc cho đường ruột. Chúng có thể dẫn đến viêm loét dạ dày. Kombucha đã được chứng minh là có hiệu quả chữa bệnh loét dạ dày.
Các nhà nghiên cứu tin rằng trà lên men bảo vệ lớp màng nhầy mucin của dạ dày. Tính chống oxy hóa của nó cũng bảo vệ lớp niêm mạc ruột, làm giảm tiết axit dạ dày vốn có thể gây tổn hại màng nhầy. Kombucha có hiệu quả trong việc chữa lành vết loét giống như thuốc omeprazole (tên thương mại là Prilosec).
6. Giảm cân
Kombucha giúp cân bằng sự chuyển hóa. Nghiên cứu trên động vật cho thấy trà có tác dụng làm giảm cân.
7. Hỗ trợ điều trị tiểu đường
Nghiên cứu từ năm 1929 cho thấy Kombucha có thể làm giảm lượng đường trong máu. Thử nghiệm cho thấy Kombucha làm giảm đáng kể nồng độ đường trong máu những con chuột mắc bệnh tiểu đường. Nó có thể được coi là một ứng cử viên cho việc điều trị và phòng bệnh tiểu đường.
8. Giải độc cho thận
Kombucha có thể giúp loại bỏ các tổn thương thận gây ra bởi các chất ô nhiễm môi trường và có thể có ích cho những bệnh nhân bị suy thận. Kombucha cũng đã được sử dụng để ngăn ngừa vôi hóa trong thận và sự hình thành sỏi thận.
9. Phòng xơ vữa động mạch
Thử nghiệm lâm sàng liên quan đến 52 bệnh nhân xơ vữa động mạch có mức cholesterol cao, kết quả cho thấy Kombucha đã giúp hạ chúng xuống đến mức bình thường. Nghiên cứu khác trên động vật cho thấy, Kombucha có thể làm giảm khoảng 50% mức cholesterol toàn phần và làm giảm đáng kể nồng độ triglyceride, LDL trong khi tăng HDL.
10. Ngăn ngừa huyết áp cao
Kombucha đã được sử dụng để ngăn ngừa chứng đau đầu và chóng mặt do tăng huyết áp. Nó được khuyến cáo dùng để điều trị cao huyết áp.
Người ăn chay dùng Kombucha làm cho sắt từ các nguồn thực vật trở nên dễ hấp thụ hơn cho cơ thể. Vitamin C trong Kombucha cũng giúp tăng cường hấp thụ sắt.
11. Bảo vệ chức năng gan
Trên động vật, Kombucha bảo vệ chống nhiễm độc gan do dùng acetaminophen (Tylenol) quá liều. Các nhà nghiên cứu cho rằng nó cũng có thể mang đến một liệu pháp hữu ích đối với con người.
12. Tốt cho hệ thần kinh
Kombucha có chứa nhiều axit amin, alkaloids methylxanthine (caffeine, theophylline, và theobromine), acid ascorbic (vitamin C) và vitamin B (bao gồm cả axit folic-B9), cần thiết cho sự trao đổi chất bình thường của hệ thống thần kinh. Nó có thể giúp làm dịu cơn đau đầu, căng thẳng và phòng chống động kinh và ngăn ngừa chứng trầm cảm ở người già.
13. Xử lý các vấn đề của khớp
Axít glucuronic trong Kombucha có thể được cơ thể chuyển đổi thành glucosamine, chondroitin sulfat và các polysaccharides khác, glucoprotein liên kết với sụn, collagen và các chất lỏng bôi trơn các khớp xương. Nó cũng có thể giúp giảm viêm khớp, thấp khớp và bệnh gút.
14. Phòng chống ung thư
Các nhà nghiên cứu cho hay, kombucha làm tăng khả năng phòng chống ung thư của hệ miễn dịch. Nó có thể ngăn chặn sự phát triển ung thư ở giai đoạn đầu nhờ glucuronic, axít lactic và axít acetic cũng như các hợp chất kháng sinh trong đó.
Nghiên cứu tế bào cho thấy kombucha hữu ích trong việc phòng ngừa và điều trị ung thư tuyến tiền liệt. Nó cũng đã được nghiên cứu như là một tác nhân chống ung thư phổi, u xương ác tính, và các dòng tế bào ung thư thận.
15. Kháng sinh tự nhiên
Kombucha chứa các kháng khuẩn mạnh mẽ chống lại các bệnh truyền nhiễm như bạch hầu, bệnh ban đỏ, bệnh cúm, thương hàn, phó thương hàn sốt và kiết lỵ.
Dùng Kombucha có thể là một giải pháp giảm thiểu tiêu thụ kháng sinh tổng hợp vốn đang ngày càng trở nên không hiệu quả.
Vậy thưởng thức Kombucha tại nhà thế nào?
Kombucha thuộc loại đồ uống lên men, như vậy tùy theo mức độ lên men và thời gian ủ của nó mà thành phần cũng như hương vị có thể thay đổi, từ chua ít pha chút ngọt đến chua nhiều. Khi đã quen với Kombucha, bạn sẽ nhận ra một mùi vị đặc trưng, cũng là lúc lên men vừa đủ và nên thưởng thức rồi.
Việc dùng Kombucha cũng rất đơn giản, có thể pha nước uống hàng ngày, giống như bạn vẫn uống nước chanh. Có thể pha dưới dạng cocktail, cùng nước trái cây khác… Nếu lên men lâu quá thì có thể dùng làm giấm nấu ăn hàng ngày.
Khi mới uống Kombucha, đừng uống nhiều quá, khoảng 100ml/ngày là và xem cơ thể phản ứng thế nào. Có một số khuyến cáo rằng những người thuộc diện nhạy cảm như phụ nữ mang thai và trẻ em… không nên uống Kombucha trực tiếp để đề phòng những rủi ro có thể xảy ra do Kombucha được chuẩn bị không tốt.
Hiện nay, Kombucha được nhiều người, đặc biệt là trong giới thực dưỡng, dưỡng sinh, ăn chay biết đến và cũng có thể tự sản xuất tại nhà.
Con men giống đôi khi được gọi là “con cái”, giống như một cái đĩa sệt màu sáng nâu, cứng và dai, chứa các vi sinh vật vẫn còn đang sinh trưởng. Với mỗi mẻ trà, hỗn hợp cộng sinh của các vi sinh vật đó lại có thể phát triển và tạo ra một đĩa mới được gọi là “con” mà có thể tách ra làm con giống lên men cho mẻ trà khác.
An Nhiên