Được biết đến với nhiều công dụng như tinh dầu thơm hay gia vị trong nhà bếp, cây sả còn là một cây thuốc đông y giúp giải độc, làm đẹp, hỗ trợ tiêu hóa, hạ huyết áp, giải cảm và nhiều công dụng tuyệt vời khác.
Theo Đông y, cây sả còn có tên gọi khác là hương mao hay cỏ chanh, có vị cay, tính ấm. Sả là loại cỏ sống lâu năm, mọc thành bụi. Thân rễ trắng hay hơi tím. Lá hẹp, dài giống như lá lúa, mép hơi nháp.
Sả có chứa nhiều thành phần dinh dưỡng và các chất thiết yếu cho sức khoẻ như mangan, sắt, magiê, kali, kẽm và folate. Đồng thời vời mùi thơm đặc trưng với lượng tinh dầu cao, lá sả chứa 0,4-0,8% tinh dầu dễ bay hơi, thành phần chính của thân cây sả chứa 75-85% hương thơm mùi chanh tự nhiên và các tinh chất đặc biệt.
Nhờ chứa nhiều thành phần đặc biệt, sả mang lại rất nhiều công dụng cho sữ khoẻ và làm đẹp:
1. Chống ung thư
Một nghiên cứu được công bố vào năm 2010 cho thấy chiết xuất sả chính là phương pháp điều trị các bệnh viêm nhiễm vô cùng hiệu quả do chứa hợp chất citral có khả năng tiêu dệt các tế bào ung thư hiệu quả.
2. Giải độc cơ thể
Sả giải độc bằng cách tăng cường số lượng và tần xuất đi tiểu (thông tiểu tiện). Điều này giúp cho gan, đường tiêu hóa, tuyến tụy, thận và bàng quang được sạch sẽ và khỏe mạnh bằng cách hỗ trợ cơ thể để loại bỏ các chất độc hại không mong muốn và acid uric.
Có thể kết hợp sả với chanh để đạt hiệu quả giải độc, tăng cường sức đề kháng tốt nhất.
Cách dùng: cây sả tươi cắt khúc, đập dập rồi cho đun sôi khoảng 10-15 phút. Chắt lấy nước và cho thêm một chút mật ong và nước cốt chanh thích hợp với khẩu vị, dùng làm nước uống hàng ngày .
3. Giúp tiêu hóa tốt, chữa đau bụng, rối loạn tiêu hóa
Cây sả được bào chế hoặc chiết xuất dạng trà hoặc tinh dầu có tác dụng hỗ trợ tiêu hóa kém, ăn chậm tiêu, đầy bụng, buồn nôn, nôn mửa, hay kích thích trung tiện, đau dạ dày, nóng trong, co thắt ruột, tiêu chảy.
Cây sả tươi 30 – 50g đun sôi, pha với đường, uống nóng 2- 3 lần trong ngày. Dùng chữa chứng bội thực, đau bụng tả, nôn ọe, cảm sốt, ngộ độc rượu. Liều dùng mỗi ngày từ 6 – 12gram.
4. Hạ huyết áp
Sả có vị cay, tính ấm nên có tác dụng làm tăng tuần hoàn máu rất tốt, từ đó giúp giảm bớt tất cả các vấn đề của huyết áp. Khi người cao huyết áp nên sử dụng một ly nước trái cây có sả có thể làm giảm huyết áp đáng kể.
5. Giải cảm, trị nhức đầu
Dân gian biết đến lá sả với công dụng giải cảm tuyệt vời. Lá sả cùng với một số loại lá như kinh giới, tía tô, trắc bách diệp, bạc hà, chanh, ngải cứu, lá tre, lá ổi (mỗi nồi dùng 5 loại lá) … đun sôi, dùng để xông giải cảm rất hiệu nghiệm.
Chuẩn bị đầy đủ các vị gồm lá sả, lá tía tô, lá kinh giới, lá ngải cứu… nấu nước xông.
Hoặc lá sả, lá tre, lá bưởi, (hoặc lá chanh), lá tía tô, lá ổi, nấu nước xông, trước khi xông nên múc sẵn một bát để riêng, xông xong uống rồi đắp chăn nằm nghỉ sẽ đỡ bệnh.
6. Giảm cân, làm đẹp
Sả có vị cay nên có tác dụng như ớt giúp đốt cháy mỡ thừa, thúc đẩy quá trình trao đổi chất và giúp máu lưu thông tốt hơn.
Các dưỡng chất trong sả còn giúp cải thiện làn da. Tinh dầu trong sả giúp điều hòa hệ thần kinh ổn định, cải thiện các chức năng hệ thần kinh.
Sả còn là nguyên liệu không thể thiếu trong ngành công nghiệp mỹ phẩm vì nó có rất nhiều lợi ích cho da. Tinh dầu sả cải thiện chất lượng da như giảm mụn trứng cá và mụn nhọt. Nó cũng có tác dụng làm săn chắc các cơ, mô trong cơ thể.
Tinh dầu sả chứa 2 hoạt chất bao gồm citral và geraniol. Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, citral là hoạt chất có khả năng tiêu diệt các tế bào ung thư trong cơ thể. Nhờ đó các tế bào nang nuôi tóc sẽ được bảo vệ khỏi nguy cơ bị tổn thương dẫn đến bệnh rụng tóc.
7. Giải rượu
Từ lâu dân gian đã biết đến dùng sả để giải rượu rất hiệu quả. Dùng 1 bó sả giã nát, thên nước lọc, gạn lấy 1 chén. Người say rượu nặng uống vào sẽ nhanh chóng tỉnh và đỡ mệt, đỡ nhức đầu.
Minh Nguyên t/h