Các xét nghiệm máu có thể bị sai lệch nếu bạn không lưu ý chuẩn bị trước đó. Có trường hợp chỉ cho kết quả chính xác nếu bệnh nhân không ăn uống gì trước khi làm xét nghiệm 4 – 6 tiếng hoặc không ăn sáng sau khi thức dậy. Do đó, bạn cần tìm hiểu kỹ trước khi đi làm xét nghiệm.
1. Nhịn ăn
Với xét nghiệm đường huyết, mỡ máu chỉ cho kết quả chính xác khi người bệnh nhịn đói 8 – 12 tiếng thì bạn tuyệt đối không được ăn gì để đảm bảo kết quả nhận được chính xác. Bởi sau khi ăn, chất dinh dưỡng sẽ chuyển hóa thành đường glucose khiến lượng đường trong máu tăng. Nếu làm xét nghiệm, kết quả sẽ không chính xác.
Tuy nhiên không cần phải nhịn ăn với mọi xét nghiệm. Một số loại xét nghiệm người bệnh không cần làm nhịn đói trước khi lấy máu như HIV, suy thận, cường giáp, Alzheimer (mất trí nhớ ở người già)… Với những xét nghiệm như công thức máu, nội tiết tố… thì bạn cứ việc ăn lót lòng như thường lệ.
2. Không nên uống sữa, thuốc, nước ngọt, cà phê, hút thuốc…
Không riêng gì sữa mà ngay các loại nước ngọt, nước hoa quả, rượu, cà phê…bạn cũng nên ráng nhịn trước khi xét nghiệm, vì các chỉ số sinh hóa máu sau khi dùng các loại nước trên sẽ cho kết quả xét nghiệm không chính xác.
Uống cà phê hoặc các loại đồ uống có chứa caffein khác ví dụ như đồ uống năng lượng hoặc cola trong vòng 1 giờ trước khi tiến hành xét nghiệm máu có thể sẽ làm kết quả xét nghiệm máu của bạn cao hơn mức bình thường. Việc hút thuốc lá hoặc dùng các loại thuốc thông mũi không kê đơn trước khi xét nghiệm máu cũng đem lại kết quả tương tự.
3. Không nên uống rượu
Tăng triglycerid do uống rượu có thể dẫn đến kết quả sai và khiến bạn lo lắng một cách không cần thiết. Do vậy, trước khi làm xét nghiệm mỡ máu 24 giờ, bạn nên kiêng uống rượu và các loại đồ uống có cồn.
4. Không nên dùng thuốc
Nhiều người do không để ý nên trước khi đi làm xét nghiệm máu vẫn dùng thuốc theo thói quen. Tuy nhiên họ không hề biết rằng việc dùng thuốc như thế có thể làm sai lệch kết quả xét nghiệm, dẫn đến việc điều trị bệnh không có kết quả, thậm chí có thể ảnh hưởng xấu tới sức khỏe. Nếu đang dùng loại thuốc gì, bạn nên thông báo cho bác sĩ biết. Tuy nhiên, với thuốc hạ áp, trợ tim thì bạn có thể uống, bởi nếu vì sợ trật kết quả mà không dám uống thì bạn có nguy cơ nhập viện sớm đấy!
5. Uống nước
Một số xét nghiệm máu yêu cầu bạn phải nhịn đói trước đó, nhưng điều đó không có nghĩa là bạn không được uống nước lọc. Vì phải nhịn đói nên bạn có nguy cơ bị mệt lả trong lúc chờ đợi, chưa kể kết quả xét nghiệm rất dễ sai lệch nếu bạn đang thiếu nước. Vậy nên trước khi thực hiện xét nghiệm máu, bạn nên uống nước lọc để vừa giảm căng thẳng, vừa bù nước cho cơ thể.
6. Không nên vận động quá mạnh trước khi đi xét nghiệm máu
Tình trạng sức khỏe, cảm xúc, tâm lí của bạn sẽ ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm máu. Nếu bạn làm quá sức, cảm xúc mạnh, đang bị sốc, bỏng hay nhiễm trùng thì nồng độ glucose trong máu có thể tăng do cơ thể lúc đó cần nhiều năng lượng nên đẩy nhiều glucose vào máu hơn. Vì vậy, trước khi xét nghiệm máu bạn cần tránh làm những công việc nặng, tránh làm cơ thể mệt.
7. Thời điểm lấy máu xét nghiệm
Nồng độ một số chất có thể thay đổi tùy theo thời gian lấy máu, chẳng hạn nồng độ cortisol, sắt huyết thanh và glucose đạt đỉnh cao nhất vào buổi sáng (6 – 8 giờ) và giảm dần vào buổi chiều và nửa đêm. Thời điểm lấy máu xét nghiệm tốt nhất thường là vào buổi sáng nhưng vì lý do nào đó, bạn vẫn có thể đi xét nghiệm buổi chiều. Tuy nhiên, lấy máu buổi chiều, bạn có nguy cơ phải nhịn ăn bữa chính nên cảm thấy cồn cào rất khó chịu.
Hy vọng những lưu ý trên sẽ giúp bạn bớt lo ngại và có sự chuẩn bị tốt hơn khi đi làm xét nghiệm máu. Tuân thủ những chỉ dẫn trên sẽ giúp bạn thoải mái hơn và việc xét nghiệm cũng cho kết quả chính xác hơn.
BS. Thu Trang