Chắc hẳn ai trong chúng ta cũng từng bị chuột rút. Nguyên nhân thông thường gây tình trạng này không mấy lo ngại. Tuy nhiên, nếu xảy ra trong một môi trường không thuận lợi có thể gây nguy hiểm cho bản thân.
Chuột rút cơ bắp là sự co thắt không tự nguyện của một cơ bắp. Những cơn co thắt này có thể xảy ra trong các hoạt động hàng ngày hoặc khi bạn đang ngủ.
Chuột rút ở chân là một loại chuột rút cơ xảy ra thường xuyên nhất ở vòm bàn chân, gần ngón chân hoặc ở phần trên của bàn chân. Giống như các chứng chuột rút cơ bắp khác, chuột rút ở chân có thể gây đau nhẹ đến dữ dội cho đến khi cơ bắp thư giãn và chuột rút kết thúc. Massage nhẹ nhàng hoặc các bài tập kéo dài thường có thể giúp cơ bắp trở lại trạng thái thư giãn.
Có nhiều nguyên nhân tiềm ẩn của tình trạng này. Bài viết này sẽ thảo luận về các nguyên nhân phổ biến của chuột rút chân cũng như cách phòng ngừa và điều trị chúng.
Nguyên nhân
Hầu hết các nguyên nhân gây ra chuột rút chân là vô hại và tạm thời. Phần sau đây liệt kê các nguyên nhân rất có thể gây ra chuột rút ở chân.
1. Kali thấp
Kali là một chất điện phân giúp kiểm soát các chức năng quan trọng đối với sự vận động và duy trì cơ bắp. Khi nồng độ kali giảm quá thấp, một người có thể bị chuột rút.
Nếu nồng độ kali của một người thường thấp, họ có thể bị thiếu kali, mà các bác sĩ gọi là hạ kali máu . Trong các trường hợp hạ kali máu từ trung bình đến nặng, một người có thể gặp:
- Chuột rút
- Mệt mỏi và yếu đuối
- Nhịp tim bất thường
- Táo bón
Một bác sĩ có thể chẩn đoán hạ kali máu bằng cách kiểm tra nồng độ kali trong máu và nước tiểu.
2. Hoạt động quá mức
Khi tập luyện thể dục, từ người mới bắt đầu đến vận động viên hàng đầu, có thể bị chuột rút cơ bắp. Nếu cố gắng quá sức trong quá trình tập luyện hoặc thi đấu thể thao, cơ bắp làm việc quá sức có thể co thắt nhiều hơn và gây ra chuột rút ở chân.
Chuột rút cơ bắp liên quan đến tập thể dục là tình trạng phổ biến nhất đòi hỏi sự chăm sóc y tế khi mọi người tham gia thể thao.
3. Mất nước
Khi bị mất nước, cơ thể thiếu lượng nước cần thiết để giúp các mô và cơ quan hoạt động chính xác. Mất nước có thể dẫn đến chuột rút cơ bắp trên khắp cơ thể, bao gồm cả bàn chân.
Mất nước có thể xảy ra vì một số lý do khác nhau, bao gồm:
- Bệnh tiêu chảy
- Nôn
- Không uống đủ nước
- Tập thể dục ra mồ hôi quá nhiều
- Quá nóng
Một số người có thể không nhận ra rằng họ không uống đủ nước. Nếu bất kỳ triệu chứng nào sau đây xảy ra, một người có thể bị mất nước và cần điều trị:
- Ớn lạnh
- Khô miệng
- Thèm đồ ngọt
- Khô da
- Sốt
- Nước tiểu cô đặc, sẽ xuất hiện sẫm màu hơn bình thường
- Môi nứt nẻ
- Đau đầu
- Hôi miệng
- Đi tiểu ít
3. Giày quá chật
Nếu bạn đi giày quá chật có thể làm giảm lưu thông máu đến chân. Khi máu không còn lưu thông như bình thường, các cơ ở bàn chân có thể bị chuột rút.
Các dấu hiệu cho thấy giày dép của một người quá chật bao gồm:
- Bàn chân bắt đầu cảm thấy tê
- Không có khả năng ngọ nguậy ngón chân trong giày
- Một sự cọ xát khó chịu vào gót chân hoặc ngón chân
- Đôi giày để lại vết lõm ở bàn chân
Bằng cách thay thế giày dép tốt hơn, mọi người có thể ngăn ngừa các vấn đề lưu thông máu.
4. Tác dụng phụ của thuốc
Một số loại thuốc có thể gây ra chuột rút cơ bắp như là một tác dụng phụ. Bao gồm các: Thuốc hen, thuốc statin, neostigmine (Prostigmin), thuốc điều trị bệnh Parkinson, thuốc trị loãng xương, thuốc trị bệnh Alzheimer, thuốc lợi tiểu, thuốc huyết áp. Tuy nhiên, không phải ai cũng sẽ bị chuột rút cơ bắp sau khi dùng các loại thuốc này.
5. Tổn thương thần kinh
Tổn thương thần kinh không gây chuột rút. Tuy nhiên, cơn đau và sự khó chịu mà nó gây ra ở các bộ phận của cơ thể có thể cảm thấy như bị chuột rút. Có thể người bệnh sẽ cảm nhận được tác động của tổn thương thần kinh ở bàn chân của họ. Những người mắc bệnh tiểu đường đặc biệt dễ bị tổn thương thần kinh ở phần này của cơ thể.
Một người cũng có thể bị tổn thương thần kinh nếu có:
- Đã tiếp xúc với độc tố
- Rối loạn di truyền nhất định
- Vấn đề trao đổi chất
- Bị thương ở hoặc gần chân
- Đang dùng một số loại thuốc để điều trị ung thư
Biện pháp khắc phục và điều trị
Các biện pháp khắc phục và phương pháp điều trị tốt nhất sẽ khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân khiến một người bị chuột rút ở chân. Trong hầu hết các trường hợp, mọi người có thể giảm bớt chuột rút bằng cách massage nhẹ nhàng.
- Nếu nồng độ kali thấp gây ra chuột rút cơ bắp, mọi người có thể thử dùng bổ sung kali. Nếu không, họ có thể tăng khẩu phần ăn bằng cách ăn thực phẩm giàu kali, chẳng hạn như khoai tây và chuối .
- Hầu hết mọi người sẽ có thể điều trị mất nước bằng cách uống nước hoặc đồ uống có chất điện giải. Mất nước có thể cần can thiệp y tế. Trong những trường hợp này, dịch truyền tĩnh mạch có thể là cần thiết.
- Nếu quá sức là nguyên nhân gây ra chuột rút ở chân, bạn có thể giảm thời gian tập thể dục hoặc giảm cường độ của bài tập. Massage thể thao cũng có thể có tác dụng hộ trợ.
- Khi giày là vấn đề, mọi người có thể giảm bớt chuột rút bằng cách thay đổi giày dép. Nhiều cửa hàng giày cung cấp dịch vụ đo chân để giúp mọi người tìm giày phù hợp.
- Nếu một loại thuốc gây ra chuột rút, thì hãy báo cho bác sĩ kê đơn điều này. Bác sĩ có thể đề nghị một loại thuốc hoặc phương pháp điều trị thay thế.
- Cuối cùng, một chuyên gia chăm sóc sức khỏe có thể cung cấp thuốc, kem hoặc các liệu pháp khác để giúp giảm bớt các vấn đề liên quan đến tổn thương thần kinh.
Chuột rút ở chân có xu hướng dễ điều trị, và hầu hết đều có thể phòng ngừa được. Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, đủ lượng chất lỏng và thói quen tập thể dục có thể kiểm soát thường có thể giúp ngăn ngừa và điều trị chuột rút ở chân. Nếu tổn thương thần kinh gây ra chuột rút ở chân thì bạn sẽ cần đến điều trị y tế.
Ngọc Diệp
Theo MedicalNewsToday