Sinh thường hay sinh mổ là nỗi băn khoăn của nhiều bà bầu trước khi vượt cạn, đặc biệt là đối với những chị em mang thai lần đầu. Trên thực tế, các nhà nghiên cứu cho rằng nên thận trọng khi bạn đưa ra quyết định về việc này.
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), tỉ lệ sinh mổ ở các nước chỉ khoảng 10-15% trên tổng số ca sinh. Nhưng số liệu thống kê cho thấy tỷ lệ các ca sinh mổ ở Việt Nam là 40% vì nhiều lý do khác nhau. Tại một số địa phương, con số này còn lên đến 60%, khiến nhiều chuyên gia lo lắng vì tác động đến lâu dài đến sức khỏe của mẹ và con không hề nhỏ.
Mới đây, Đại học Edinburgh (Scotland – Vương quốc Anh) vừa công bố một nghiên cứu quy mô lớn nhất và đầy đủ nhất từ trước đến nay về những bất lợi mà tình trạng lạm dụng sinh mổ gây ra. Để đi đến kết luận, các nhà khoa học đã thu thập dữ liệu từ 29 triệu ca sinh và 80 nghiên cứu khoa học từng được công bố.
Theo đó, trẻ đẻ mổ có nguy cơ béo phì tăng gấp 1,5 lần trước tuổi lên năm. Khi mẹ sinh đường tự nhiên, trẻ sẽ tiếp xúc với hệ vi khuẩn khi đi qua ống đẻ, điều hoàn toàn ngược lại ở trẻ đẻ mổ. Các vi khuẩn đóng vai trò quan trọng đối với chuyển hóa và hệ miễn dịch. Bởi vậy đối với trẻ đẻ mổ, khả năng chuyển hóa và tích trữ mỡ sẽ bị ảnh hưởng.
Bên cạnh đó, trẻ đẻ mổ nguy cơ mắc hen cao hơn 20% trước tuổi 12. Nguyên nhân cũng là do trẻ không được tiếp xúc với hệ vi khuẩn của mẹ khi sinh.
Về phần những người mẹ, họ phải đối diện với nguy cơ vô sinh và sảy thai cũng như các tai biến nhau thai đối với những lần mang bầu sau đó. Khả năng thụ thai tự nhiên sẽ giảm ⅓. Sẹo mổ làm tăng 40% nguy cơ rau bong non, một tai biến sản khoa nguy hiểm đối với cả mẹ và con.
Tuy nhiên, nguy cơ tiểu không tự chủ và sa âm đạo lại thấp hơn ở sản phụ đẻ mổ. Dù vậy, với số con ít và cách chăm sóc hậu sản hiện đại ngày nay, rất ít phụ nữ gặp phải vấn đề này. Nếu lỡ gặp, việc giải quyết cũng không mấy khó khăn. Cái lợi này thường quá bé nhỏ so với những rủi ro sức khỏe lâu dài lên cả mẹ và con.
Hãy dành chỉ định cho… bác sỹ
Tại sao số ca sinh mổ tại Việt Nam lại cao bất ngờ như vậy? Nguyên nhân khiến các sản phụ lựa chọn phương pháp sinh mổ thay thế cho sinh thường được cho là do sợ đau đớn khi vượt cạn, sợ tổn thương vùng nhạy cảm, tổn thương đáy chậu. Đồng thời cũng không ít người sinh mổ vì muốn lựa chọn giờ đẹp, ngày tốt.
Từ thuở xa xưa trước khi có phẫu thuật ngoại khoa, con người vẫn duy trì nòi giống bình thường thông qua đẻ tự nhiên. Nhiều nghiên cứu và thống kê đã chứng minh ưu điểm của sinh thường.
Tất nhiên cũng không thể phủ nhận rằng, nhờ tiến bộ của y học nhiều sản phụ đã hạn chế được cơn đau của quá trình “vượt cạn”, hạn chế được một số tai biến có thể gặp phải ở sản phụ có tiền sử mắc bệnh tim, cao huyết áp, xương chậu nhỏ hay thai nhi lớn. Nhiều sản phụ và bé đã thoát khỏi lưới hái tử thần nhờ kỹ thuật mổ lấy thai.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia, quá trình sinh ngả đường dưới là hiện tượng sinh lý tự nhiên của phụ nữ mang thai khi chuyển dạ, vì vậy không có lý do gì không thuận theo tự nhiên. Sinh mổ được chỉ định một khi sản phụ không thể sinh tự nhiên hoặc có vấn đề đe dọa tính mạng mẹ và thai nhi mà phải chấm dứt thai kỳ sớm.
Quá trình sinh nở là vô cùng phức tạp, tiềm ẩn nhiều nguy cơ, không chỉ đơn thuần là đau hay không đau, đẹp hay không đẹp, mà còn có thể liên quan đến sinh mệnh của cả mẹ và bé. Bởi vậy, với chỉ định sinh mổ hay sinh thường các mẹ bầu hãy… tin tưởng và nhường lại quyền quyết định cho những lương y có đạo đức và chuyên môn.
Đại Hải