Thai lưu là nỗi ám ảnh vô hình gây áp lực tâm lý khá nặng nề với các mẹ bầu, nhất là những người đã từng trải qua. Nguyên nhân dẫn tới tình trạng này thì “muôn hình vạn trạng”, trong một số trường hợp thậm chí không thể tìm ra nguyên nhân.
Thai lưu không có biến chứng gây nguy hiểm gì lớn cho sức khỏe và tính mạng của người mẹ nếu được phát hiện và xử lý sớm. Tuy nhiên, nếu phát hiện muộn, trường hợp thai chết nằm lại trong tử cung một thời gian, thì mẹ có thể bị nhiễm trùng nặng hoặc gây nên rối loạn đông máu. Vậy hiện tượng thai lưu là gì? Nguyên nhân nào dẫn đến việc thai bị chết lưu và làm sao để nhận biết dấu hiệu thai lưu?
1. Thai lưu là gì?
Thai lưu là hiện tượng trứng của người phụ nữ đã được thụ tinh, làm tổ trong tử cung tạo thành bào thai. Nhưng vì một số nguyên nhân nào đó làm phôi thai không tiếp tục phát triển, không còn sự sống và bị lưu lại trong tử cung trên 48 giờ.
2. Dấu hiệu nhận biết thai lưu
Đây là một triệu chứng hết sức nguy hiểm của mẹ bầu trong thai kỳ. Nó có thể gây ảnh hưởng lớn tới sức khỏe và đôi khi cả tính mạng của thai phụ. Bạn có thể nhận biết việc thai lưu thông qua những dấu hiệu sau:
- Tử cung ngừng phát triển
Khi bào thai dần lớn cũng đồng nghĩa với việc tử cung người mẹ dần phát triển theo. Khi bị thai lưu thì tử cung của thai phụ cũng ngừng phát triển và có thể nhận biết điều này khi bác sỹ kiểm tra định kỳ đo độ tăng trưởng của tử cung. Tử cung không thể phát triển hoặc không kịp với tốc độ phát triển của thai kỳ tức là có một vấn đề bất thường nào đó với bào thai và các mẹ cần lưu ý vì có thể đó là dấu hiệu của thai lưu.
- Không cảm nhận được chuyển động của thai nhi
Đếm số lần thai máy là việc làm rất quan trọng để nhận biết sự tồn tại và phát triển của bào thai. Để đếm được số lần thai máy, bạn nằm nghiêng về một phía và đếm bất kỳ chuyển động nào của thai nhi trong khoảng thời gian nhất định (thường là một tiếng). Nếu đột nhiên bạn không cảm nhận được chuyển động của bé có nghĩa đã có một vài điều bất thường với thai nhi và trong đó có thể bao gồm cả hiện tượng thai lưu.
- Không nghe được tim thai
Các bác sỹ chuyên khoa sẽ kiểm tra nhịp tim của thai nhi trong các lần khám thai định kỳ. Trong trường hợp việc kiểm tra gặp khó khăn, không nghe được tim thai, mẹ bầu sẽ phải làm xét nghiệm để tìm ra nguyên nhân trong đó có cả khả năng thai bị chết lưu.
- Vỡ nước ối
Đây cũng là một trong những dấu hiệu của hiện tượng thai lưu. Khi không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ dẫn tới hiện tượng vỡ ối bất ngờ dù chưa có dấu hiệu sảy thai hoặc chuyển dạ. Điều này thực sự mang tới nguy hiểm cho sức khỏe và tính mạng của thai phụ. Nguyên nhân bởi khi màng ối bị rách, vi khuẩn sẽ dễ dàng xâm nhập vào buồng ối và dạ con, gây nhiễm khuẩn cấp tính nghiêm trọng.
- Không còn các dấu hiệu mang thai
Với đại đa số các trường hợp thai lưu, mẹ bầu sẽ có cảm giác giảm hoặc hầu như không thấy còn nghén. Bụng nặng, hơi tức, ngực mềm và không còn cảm giác căng tức như trước. Tự nhiên tiết sữa non, tâm trạng bồn chồn, bất thường, hay lo lắng, xuất huyết âm đạo. Những triệu chứng này rất dễ nhầm với chửa ngoài dạ con, đặc biệt là chửa trứng thoái triển. Nếu thời gian thai đã chết lâu, người mẹ có cảm giác chán ăn, mệt mỏi, buồn nôn, hôi miệng. Nhiều trường hợp âm đạo chảy ra các chất có mủ.
3. Nguyên nhân gây hiện tượng thai lưu
Có nhiều nguyên nhân dẫn tới hiện tượng thai lưu, và trong một số trường hợp còn không rõ lý do. Nó có thể đến từ phía thai phụ hoặc thai nhi hoặc các thành phần phụ của thai nhi.
a. Nguyên nhân từ phía người mẹ
- Mẹ bị nhiễm độc thai nghén có thể dẫn tới hiện tượng thai lưu. Bệnh kéo dài nhiều ngày là nguyên nhân khiến thai bị suy dinh dưỡng và chết lưu.
- Mẹ bầu mắc các bệnh mãn tính như suy gan, viêm thận, thiếu máu, bệnh tim, lao phổi, huyết áp cao…
- Thai phụ mắc các bệnh về nội tiết như tiểu đường, thiểu năng giáp trạng, basedow…
- Tử cung thai phụ bị dị dạng hoặc kém phát triển không đủ dinh dưỡng nuôi bào thai.
b. Nguyên nhân từ phía thai nhi
- Thai dị dạng: Thai vô sọ, não úng tủy hoặc phù rau thai… là những nguyên nhân dẫn tới hiện tượng thai lưu
- Rối loạn nhiễm sắc thể: Đây là nguyên nhân chính khiến thai dưới 3 tháng bị chết lưu. Nguyên nhân có thể do đột biến trong quá trình phát triển của phôi cũng có thể do di truyền từ bố mẹ.
- Thai già tháng: Là hiện tượng bánh rau bị lão hóa, không đảm bảo khả năng nuôi dưỡng thai. Nếu không được xử lý và điều trị kịp thời sẽ dẫn tới thai lưu.
- Nhóm máu: Nhóm máu giữa mẹ và con có sự bất đồng do hai yếu tố Rh (+) và Rh (-)
- Đa thai: Sự phát triển không đồng đều giữa các thai nhi có thể khiến một trong số các thai nhi bị chết lưu.
c. Từ các thành phần phụ của thai nhi
- Dây rốn bị chèn ép, xoắn, rối và quấn vào cổ, thân hay các chi của bé… đều gây ra những nguy hiểm rất lớn cho thai nhi.
- Những vấn đề liên quan tới bánh rau như: Bánh rau bị bong, xơ hóa, u mạch máu màng đệm… đều có thể khiến thai nhi tử vong.
- Lượng nước ối bất thường, quá ít hoặc quá nhiều cũng có thể khiến cho thai nhi tử vong.
Ngoài ra, có khoảng 20 – 50% những ca thai lưu thường không rõ nguyên nhân dù có đầy đủ các phương tiện thăm dò hỗ trợ.
4. Cách phòng ngừa hiện tượng thai lưu
- Để phòng tránh hiện tượng thai chết lưu, trước khi thụ thai cả hai vợ chồng cần đi khám sức khỏe tổng thể, làm nhiễm sắc thể đồ khi cần theo chỉ định của bác sĩ.
- Cả vợ và chồng cần có chế độ ăn uống điều độ hợp lý, tránh dùng các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá… vì chúng sẽ khiến thai nhi không được khỏe mạnh, thậm chí còn bị dị dạng, gây thai lưu.
- Nếu đang bị những bệnh lý mạn tính như đái tháo đường, tăng huyết áp, người vợ hãy tuân thủ điều trị của bác sĩ để đảm bảo các vấn đề đó được kiểm soát tốt trước khi bạn cố gắng thụ thai.
- Nếu người vợ bị béo phì, hãy cân nhắc giảm cân trước khi muốn có thai chứ không nên cố gắng giảm cân khi đang mang thai.
- Thai phụ cần tránh các việc nặng nhọc, quá sức khi đang mang thai. Việc nặng nhọc khiến thai bị sảy khi còn non, động thai hoặc gây ra tình trạng thai lưu rất đáng tiếc và nguy hiểm cho cả hai.
- Hạn chế tiếp xúc với các loại hóa chất độc hại, khói bụi, môi trường ô nhiễm. Hóa chất độc hại được mẹ hít vào buồng phổi, sẽ mang đến cho thai nhi những ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe.
- Ăn uống đầy đủ dưỡng chất, nghỉ ngơi hợp lý, giữ tinh thần thoải mái.
- Đi khám thai định kỳ hoặc thấy bất kỳ hiện tượng gì bất thường. Các bác sĩ sẽ cho bạn những lời khuyên hữu ích và khắc phục kịp thời những sự cố không may xảy ra.
Kiên Định t/h