Đẻ ‘thuận tự nhiên’ tại nhà: Chuyên gia cảnh báo những nguy cơ rủi ro

Tối 14/3, Vụ Sức khỏe bà mẹ và trẻ em, Bộ Y tế xác nhận có vụ việc sản phụ và bé sơ sinh qua đời sau ca sinh theo hình thức “thuận tự nhiên” tại nhà ở quận 2, Tp.HCM. Trước những lo ngại về trào lưu sinh con “thuận tự nhiên”, đẻ tại nhà đang trở thành trào lưu trong một bộ phận các bà mẹ, các chuyên gia đã lên tiếng cảnh báo nguy cơ tử vong cả mẹ lẫn con.

Chiều 14/3, trên Facebook xuất hiện thông tin hai mẹ con sản phụ vừa qua đời sau khi sinh tại nhà theo hình thức “thuận tự nhiên” gây xôn xao. Người đưa thông tin này lên mạng chia sẻ, sản phụ là bạn thân của chị này và hai mẹ con họ đã “chết tức tưởi” trước khi thông tin được đăng chỉ ít phút.

Cụ thể, sản phụ trên đã tham gia một lớp tập huấn về sinh con thuận tự nhiên với chi phí 15 triệu đồng. Trong quá trình chuyển dạ, mẹ kiệt sức, con bị ngạt không được sơ cấp cứu kịp thời nên cả hai mẹ con bị tử vong.

Theo Tuổi Trẻ, tối 14/3, ông Nguyễn Đức Vinh, Vụ trưởng Vụ Sức khỏe bà mẹ và trẻ em, Bộ Y tế đã xác nhận có vụ việc sản phụ và bé sơ sinh qua đời sau ca sinh theo hình thức “thuận tự nhiên” tại nhà ở quận 2, Tp.HCM. Trong quá trình sinh, em bé bị ngạt còn người mẹ kiệt sức. Cả mẹ và con cùng tử vong.

Dự kiến, sáng nay (15/3), cơ quan chuyên môn của Bộ Y tế và Sở Y tế Tp.HCM sẽ họp báo tại Bệnh viện Từ Dũ để thông tin về vụ việc.

Trước đó, mạng xã hội cũng từng lan truyền hình ảnh và chia sẻ của một bà mẹ ở Hưng Yên kể về quá trình sinh con thuận tự nhiên tại nhà, tự tay đỡ đẻ mà không cần sự trợ giúp của bất cứ y tá hay bác sĩ.

Trước lo ngại về trào lưu sinh con “thuận tự nhiên”, đẻ tại nhà đang dần phổ biến trong một bộ phận thai phụ, PGS.TS Nguyễn Duy Ánh, Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, cảnh báo quá trình sinh con luôn ẩn chứa rất nhiều nguy cơ không thể lường trước, theo Lao Động.

“Nếu mọi cuộc đẻ diễn ra hoàn toàn tự nhiên và thuận lợi, thì cũng không nên can thiệp vào làm gì, chỉ hỗ trợ thôi, vì mọi can thiệp sâu hơn chỉ biến cuộc đẻ thành khó khăn hơn. Không hay ho gì cả, như anh can thiệp vào để anh mổ nhiều hơn, để biến cái dễ thành cái khó, thì đó là can thiệp rất sai lầm. Nhưng khi cuộc chuyển dạ đó không thuận theo tự nhiên nữa, mà người dân đâu biết lúc nào nó không thuận tự nhiên, thì lúc đó cần thiết phải có sự can thiệp của y tế”, BS Ánh nói.

PGS Nguyễn Duy Ánh cũng cho biết, y học hiện đại sinh ra là để giảm thiểu những tai biến y khoa, hỗ trợ cho con người trong lúc khó khăn. Mà chửa đẻ là cuộc vượt cạn hết sức khó khăn, đầy rủi ro có thể xảy ra.

“Một cuộc đẻ có thể xảy ra giông tố ngay lập tức. Có những lúc thai nhi đang bình yên, người mẹ khỏe mạnh, bỗng vỡ ối, sa rau thai chèn vào thai gây suy thai, lúc đó cần phải khẩn cấp đưa họ lên bàn mổ. Hoặc đang đẻ, rau thai bong ra, máu chảy ồ ạt. Nếu bác sĩ không xử lý nhanh, sản phụ có thể chết ngay lập tức”, PGS Ánh cảnh báo.

Để kiểm soát cuộc sinh nở, thai phụ cần được nghe tim thai, theo dõi sự giãn nở của tử cung, sức khỏe, sự biến chuyển của cơn co… Nếu diễn biến tự nhiên, bác sĩ sẽ không can thiệp. Nếu xuất hiện sự bất thường như rối loạn cơn co, nhịp tim thai, rối loạn quá trình chuyển dạ, ngừng trệ hoặc quá nhanh, mẹ và con đều phải được theo dõi liên tục.

“Nếu quá trình sinh nở bị đình trệ sẽ làm suy thai, ngược lại chuyển dạ tới quá nhanh cũng rất nguy hiểm. Khi đó, bác sĩ phải khuyên thai phụ ngừng rặn, tránh nguy cơ rách tầng sinh môn, vùng âm đạo, trực tràng. Trường hợp này nếu không có bác sĩ phải can thiệp, cả mẹ và con sẽ nguy kịch”, PGS Ánh cho biết.

Theo Đời sống và Pháp Luật, Tiến sĩ Vũ Bá Quyết, Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Trung ương cho hay, trước kia điều kiện y tế còn khó khăn phụ nữ thường tự sinh con tại nhà, tỷ lệ chết mẹ chết con rất cao. Trong những năm qua, ngành sản khoa đã phấn đấu giảm tỷ lệ tử vong bà mẹ trẻ em bằng cách giám sát, chăm sóc suốt quá trình từ khi mang thai, khám thai định kỳ, lúc đẻ tiêm phòng uốn ván sơ sinh…

Cũng theo bác sĩ Quyết, sản phụ đến viện sinh nở luôn được bác sĩ “thuận tự nhiên”. Đó là để cho người mẹ đủ ngày đủ tháng, khi chuyển dạ thì theo dõi đẻ thường. Sản phụ muốn đẻ mổ sớm cũng không được bác sĩ đồng ý.

“Tự nhiên” là sau khi sinh em bé cho ấp da kề da, bú mẹ ngay, cắt rốn chậm… Chỉ những trường hợp khó như thai to, thai ngược, mẹ có bệnh lý… bác sĩ mới có can thiệp phẫu thuật để giảm nguy cơ cho cả mẹ lẫn con.

Bộ Y tế khuyến cáo, sinh đẻ là quá trình sinh lý bình thường. Khi mang thai hay sinh nở, bà bầu phải đến cơ sở y tế để được theo dõi thai kỳ, chăm sóc thai, đỡ đẻ và chăm sóc mẹ con sau đẻ.

Việc sinh nở tại nhà, tự đẻ mà không có cán bộ y tế hỗ trợ có thể dẫn đến những nguy cơ, tai biến trầm trọng như băng huyết, vỡ tử cung, nhiễm trùng, mất tim thai, uốn ván sơ sinh; thậm chí tử vong mẹ lẫn con…

Phương Nam