Quả đu đủ ăn ngọt thơm, tươi ngon và đặc biệt là vô cùng bổ dưỡng, được người Trung Hoa xưng tụng là “Vua quả Lĩnh Nam”.
Xưng hiệu cao quý trên bắt nguồn từ một câu chuyện như sau:
Tương truyền, có một viên quan huyện triều Minh sinh hạ được ba cô con gái; mãi đến năm 42 tuổi, ông này mới có một cậu con trai, đặt tên là Đức Lâm. Cậu ấm được cả phủ quý như viên ngọc sáng. Ai ngờ Đức Lâm từ nhỏ đã gầy yếu, lắm bệnh, người như que củi, quặt quẹo luôn. Đến năm 13-14 tuổi, cậu ấm còn đi chưa vững, hay buồn nôn, kém ăn, uống nhiều thứ thuốc mà sức khỏe vẫn không khá lên được.
Mùa xuân năm ấy xảy ra chiến tranh, viên quan đánh không nổi thiên binh vạn mã của địch, chết nơi chiến trường. Cậu bé Đức Lâm theo mẹ lang bạt xuống vùng Lĩnh Nam, người mệt, bụng đói, bệnh tình ngày càng nặng hơn. Đêm đến, mẹ con tựa vào nhau ngủ thiếp đi.Về khuya, trăng lên cao, một cơn gió lạnh làm cho phu nhân tỉnh giấc. Bà thấy trên sườn đồi trước mặt có ánh vàng lấp lánh. Một ông tiên râu tóc bạc phơ cầm gậy, lúc chỉ sang phía Đông, lúc chỉ sang phía Tây. Mấy chục con hạc tiên tỏa ánh bạc bay lượn trên không trung, biến hóa đội hình theo cây gậy của tiên ông, nửa giờ sau thì biến mất.
Phu nhân lấy làm lạ, phải chăng Thần linh đang thương tình mách bảo mẹ con bà? Sáng sớm hôm sau, phu nhân cố sức cõng con trai đi về phía quả đồi. Lên đến sườn đồi, bà ngạc nhiên sững sờ khi thấy ở thung lũng mấy chục cây lạ chi chít những quả to bằng quả bầu, màu vàng óng. Một dòng suối trong chảy từ trên cao xuống, xung quanh cỏ hoa tươi tốt um tùm, mùi thơm ngào ngạt, chẳng khác nào nơi bồng lai tiên cảnh. Đang đói mệt, bà bèn đặt Đức Lâm xuống, hái lấy một quả chín vàng ăn. Hương vị ngọt thơm, lần đầu tiên trong đời được nếm làm cho phu nhân tỉnh táo hẳn. Bà đưa một miếng vào miệng con và hai mẹ con cứ thế ăn no nê. Ngày hôm sau, bà dựng lều tại đó, hết ăn tươi lại nấu chín thứ quả đó.
Sau hơn 10 ngày, bệnh tình con bà đã lui hẳn. Sau vài tháng ăn đu đủ, Đức Lâm đã leo được lên núi đốn củi, giúp mẹ làm lụng, cơ thể cậu rắn chắc khỏe mạnh, cao lớn hẳn lên. Phu nhân kể lại sự việc này cho dân chúng. Một đồn mười, mười đồn trăm… Truyền thuyết trên chứng tỏ đu đủ đúng là thứ quả có giá trị, ăn ngon và chữa được nhiều bệnh.
Vô vàn lợi ích sức khỏe
Theo Đông y, quả đu đủ tính hàn, vị ngọt, có tác dụng thanh nhiệt, bổ tỳ,mát gan, nhuận tràng, giải độc, tiêu thũng.
Quả đu đủ chín vàng, có hình dáng đẹp, ăn tươi hoặc chế biến để dùng điều trị bệnh dạ dày đều tốt.
Trong các nghiên cứu của Tây y, đu đủ tỏ rõ sức mạnh phòng và chữa bệnh của mình:
- Hỗ trợ tiêu hóa: Nghiên cứu cho thấy đu đủ chứa các enzyme giúp dạ dày tiêu hóa các protein. Đồng thời đu đủ còn được dùng để chữa một số vấn đề tiêu hóa như khó tiêu, táo bón, tiêu chảy.
- Phòng ung thư: Đu đủ chứa nhiều lycopene, một chất theo nghiên cứu là làm giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư dạ dày, cổ tử cung, ung thư vú, đại trực tràng, tụy, phổi, tiền liệt tuyến, ung thư thực quản, ung thư khoang miệng. Đặc biệt chiết xuất từ lá đu đủ rất hiệu nghiệm trong chống ung thư.
- Tốt cho mắt: Đu đủ chứa các chất giúp duy trì thị lực tốt.
- Diệt vật ký sinh đường ruột: Nghiên cứu cho thấy đu đủ và hạt đu đủ có tác dụng diệt ký sinh trùng đường ruột.
- Tốt cho da: Đu đủ chứa các chất giúp bảo vệ làn da khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời. Đu đủ nghiền nhỏ chà lên da giúp tẩy tế bào da chết và thay thế bằng tế bào da khỏe mạnh.
- Giảm nguy cơ đột quỵ: Đu đủ là nguồn cung lycopene tốt và được chứng minh là làm giảm nguy cơ đột quỵ ở nam giới.
Một số bài thuốc với đu đủ:
Viêm dạ dày: Đu đủ 30 gam, táo tây 30 gam, mía 30 gam, sắc uống.
Phép dưỡng sinh chống lão suy: đu đủ có tác dụng tốt cho những người chóng già, da mai mái, thể trạng không sung mãn, có các bệnh mạn tính. Cách dùng: đu đủ chín 200g, chuối xiêm 300g, 2 thứ trên xay trong nước dừa non uống hàng ngày. Nếu có mật ong, sữa ong chúa cho vào càng tốt.Nên dùng nóng, tránh dùng lạnh và không cho đá vì bản thân đu đủ có tính hàn.
Dùng làm mỹ phẩm (dùng ngoài): ở nước ngoài, người ta dùng đu đủ chín bỏ vỏ, hạt, nghiền mịn làm mặt nạ lột da mặt, giúp khỏi mụn trứng cá.
Trị giun kim: ăn đu đủ chín vào buổi sáng lúc đói liên tục 3 – 5 hôm.
Mụn nhọt: Lá đu đủ giã nát, đắp.
Tỳ vị hư nhược: Đu đủ 30 gam, củ mài 15 gam, sơn tra 6gam, gạo nếp 100 gam, nấu cháo ăn ngày 2 lần (sáng – chiều).
Đau lưng mỏi gối: Đu đủ 30 gam, ngưu tất 15 gam, hoàng kỳ 10 gam, đỗ tương 15 gam, câu kỳ tử 10 gam, cam thảo 3 gam, sắc uống.
Ho do phế hư: Đu đủ 100 gam, đường phèn 20-30 gam, hầm ăn.
Chữa gai cột sống: Hạt đu đủ đem xát cho sạch phần nhớt bao quanh, giã nát trong túi vải rồi đắp lên vùng đau. Mỗi lần chỉ đắp tối đa 30 phút và theo dõi để tránh bị bỏng. Ngày làm một lần, liên tục trong 20-30 ngày.
Ngoài ra đu đủ xanh nghiền nát với nước dùng bôi mặt hoặc tay để chữa các vết tàn hương ở mặt, tay, còn dùng chữa chai chân và bệnh eczema…
Người Quảng Đông đặc biệt thích ăn món đu đủ hầm với đường phèn. Cách làm đơn giản: chỉ cần 1 quả đu đủ chín, gọt vỏ, thái miếng, đựng trong bát to, tra đường phèn, hầm cách thủy. Món này ăn rất ngon, có hương vị đặc trưng, già trẻ ăn quanh năm đều được.
Ăn món này thường xuyên trong mùa xuân, hè có tác dụng thanh tâm, nhuận phế, giải nhiệt, giải độc. Ăn vào mùa thu, đông có tác dụng nhuận táo, ấm dạ dày, bổ tỳ vị, dưỡng gan, giảm ho, nhuận phổi, tan đờm.
Tuy có nhiều lợi ích sức khỏe, nhưng bạn không nên ăn đu đủ nếu bị rối loạn đông máu hay đang trong thời gian mang thai vì ăn đu đủ làm tăng nguy cơ sảy thai.
Đại Hải
Xem thêm: