Ho gà là bệnh khá phổ biến và diễn ra quanh năm, dễ bùng phát thành dịch vào khoảng thời gian giao mùa. Đây là một trong những bệnh có biến chứng vô cùng nguy hiểm nếu phát hiện muộn. Tuy nhiên, phụ huynh thường nhầm lẫn giữa ho thường và ho gà.
Theo VTV, dựa trên báo cáo thống kê của WHO, mỗi năm trên thế giới có khoảng 30-50 triệu người mắc bệnh ho gà, trong đó có khoảng 300.000 người bị tử vong, đa số là trẻ em dưới 1 tuổi và ở các nước chậm phát triển.
PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng, nguyên Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai cho biết: “Ho gà là bệnh diễn ra quanh năm và cách thức lây truyền rất dễ dàng chỉ qua đường hô hấp vì vậy rất nguy hiểm đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ bởi sức đề kháng của các bé còn yếu, chưa được tiêm phòng vắc-xin”, theo Pháp Luật Plus.
Ghi nhận mới đây tại 15/20 tỉnh khu vực phía Nam đã xuất hiện bệnh ho gà. Nhiều nhất ở Tp.HCM (9 ca) và Đồng Nai (6 ca). Bình Phước và Lâm Đồng có tỷ lệ mắc ho gà/100.000 dân cao nhất (lần lượt là 0.41 và 0.30). Các địa phương khác ghi nhận số ca bệnh và tỷ lệ mắc/100.000 dân thấp. Số ca mắc rải rác, chưa ghi nhận ổ dịch.
Bệnh ho gà nguy hiểm thế nào?
Ho gà là bệnh do vi khuẩn ho gà (tên khoa học là Bordetella pertussis) gây nên, vi khuẩn này lây theo đường hô hấp.
Nguyên nhân chính gây bệnh ho gà là do sự xâm nhập của vi khuẩn Bordetella pertussis đi vào đường hô hấp trên, sau đó khu trú và phát triển ở lông mao biểu mô trụ của đường thanh quản, khí quản, ở đó vi khuẩn sẽ tiết ra một loại độc tố có tên là Pertussis toxin – đây là loại protein độc lực chính đóng vai trò gây bệnh.
Vào mùa thời tiết thường xuyên ẩm ướt, không khí không nóng cũng không lạnh là điều kiện lý tưởng để vi khuẩn Bordetella pertussis sinh sôi và phát triển nhanh chóng.
Ho gà có biểu hiện và triệu chứng rất dễ nhầm với các bệnh hô hấp khác đặc biệt ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Đây là một bệnh nhiễm khuẩn cấp tính có khả năng lây lan rất cao.
– Bệnh có thời gian ủ bệnh khá dài dài từ 1-2 tuần nên bạn thường khó nhận biết sớm.
– Đối với trẻ dưới 1 tuổi mắc bệnh ho gà, bệnh thường tiến triển nặng lên rất nhanh. Nếu trẻ sơ sinh tỷ lệ tử vong lên đến 90%.
Dấu hiệu
– Đối với trẻ từ 5 tuổi trở lên, khi xuất hiện ho gà, trẻ sẽ ho một tràng dài, sau đó hít một hơi tiếp tục lại ho một tràng như vậy.
– Sau cơn ho thì nôn ọe, có nước dãi chảy ra, đôi khi còn có xuất huyết ở củng mạc mắt.
– Tuy nhiên ở những trẻ sơ sinh, khi sức khỏe còn yếu, cơn ho không giống người lớn như có thể biểu hiện cơn ho bằng những cơn ngừng thở, cả người trẻ sẽ tím tái do thiếu oxy nặng. Các đợt ho ở trẻ sẽ liên tiếp, thậm chí kéo dài vài phút đến nửa tiếng.
– Các biến chứng nguy hiểm có thể là viêm não và viêm phổi. Ngoài ra, trẻ có thể bị xuất huyết võng mạc và suy hô hấp hay một số biến chứng như rối loạn nước điện giải, bội nhiễm các vi khuẩn khác, lồng ruột, thoát vị, sa trực tràng. Trường hợp nặng có thể gặp vỡ phế nang, tràn khí trung thất hoặc tràn khí màng phổi.
Phòng tránh
– Khi thấy trẻ nghi ngờ mắc bệnh, cần cách ly trẻ với những trẻ khác (kể cả trẻ đã được tiêm phòng) và đưa trẻ đến cơ sở y tế để được bác sĩ khám và điều trị càng sớm càng tốt, tránh nguy cơ bị biến chứng.
– Bà mẹ mang thai trên 20 tuần nên chủ động đến các điểm tiêm chủng để được tư vấn tiêm vắc-xin phòng bệnh trước khi trẻ chào đời để có hệ miễn dịch cho các bé từ sớm.
– Để phòng bệnh ho gà, cha mẹ cần hướng dẫn cho trẻ thường xuyên rửa tay bằng xà phòng.
– Che miệng khi ho hoặc hắt hơi, giữ vệ sinh thân thể, mũi, họng cho trẻ hàng ngày. Cần đảm bảo nhà ở, nhà trẻ, lớp học thông thoáng, sạch sẽ.
– Cách tốt nhất để dự phòng ho gà ở trẻ sơ sinh, trẻ em, thiếu niên và người lớn là tiêm chủng vắc-xin phòng bệnh đầy đủ, đúng lịch (loại vắc-xin phối hợp phòng bệnh Bạch hầu, ho gà, uốn ván – DTP hoặc vắc-xin phối hợp phòng bệnh bạch hầu, uốn ván, ho gà, virus viêm gan B và Haemophilus influenzae type b – Quinvaxem).
Phương Nam