Tại sao có người về già vẫn minh mẫn, linh hoạt, một số thì ngược lại. Nghiên cứu đã cho thấy lối sống của con người, như chế độ ăn uống và tập luyện, có ảnh hưởng lớn đối với quá trình lão hóa của cơ thể, đặc biệt là sự căng thẳng.
Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình lão hóa là một lĩnh vực nghiên cứu rộng lớn. Cụ thể, trong một công trình thuộc trường Đại học Essex của Anh, các nhà khoa học đã nghiên cứu về thay đổi trong khả năng ghi nhớ và chú ý đến những thứ trong cuộc sống hàng ngày khi lão hóa, họ gọi các thay đổi này là “lão hóa nhận thức”.
Trước đây từng có các công trình nghiên cứu về ảnh hưởng của chế độ ăn, tập thể dục, rèn luyện trí não (như chơi Sudoku) đối với sự lão hóa. Tuy nhiên mãi cho đến gần đây mới có nghiên cứu về lượng căng thẳng trong cuộc đời và ảnh hưởng của nó đối với “lão hóa nhận thức”.
Nghiên cứu của Đại học Essex và nhiều nghiên cứu khác phát hiện thấy những mặt tiêu cực của “lão hóa nhận thức” ở người già dường như có liên quan với lượng stress họ đã trải qua trong cuộc đời. Các chuyên gia tính số lượng các sự kiện căng thẳng trải qua trong cuộc đời, từ bệnh nặng, mất người thân, đến thay đổi thói quen xã hội, chuyển nhà v.v.
Họ phát hiện thấy người già đã trải qua nhiều stress có xu hướng thực hiện những bài kiểm tra nhận thức tệ hơn so với người trải qua ít stress. Quan trọng là, những người già không trải qua nhiều stress trong cuộc đời thực hiện những bài tập nhận thức tốt tương đương với người trẻ.
Điều này cho thấy stress có một tác động lớn đối với khả năng trí tuệ và ảnh hưởng đó chỉ xuất hiện ở tuổi già. Quả vậy, người trẻ không thể hiện ra sự khác biệt trong khi thực hiện các bài kiểm tra nhận thức bất kể những stress mà họ đã trải qua trong cuộc đời như thế nào.
Không chỉ vậy, hoạt động não bộ, thông qua đo điện não đồ, của những người tham gia nghiên cứu phản ánh ảnh hưởng tương tự: Người già (60-80 tuổi) trải qua ít căng thẳng hơn, có hoạt động não bộ tương tự như người trẻ. Tuy nhiên, ở những người già có cuộc sống đầy stress, các nhà khoa học phát hiện thấy hoạt động não bộ có một số biến đổi.
Đặc biệt, nghiên cứu phát hiện thấy căng thẳng dường như có ảnh hưởng đối với vùng não bộ quan trong đối với quá trình hình thành trí nhớ. Những tác động dài hạn của chúng không chỉ thể hiện ở trí nhớ. Một nghiên cứu gần đây khác lần đầu tiên cho thấy hành vi và quá trình não bộ liên quan với kiểm soát chú ý và vận động cũng bị suy giảm. Tức là khả năng kiểm soát sự chú ý của bạn vào đâu đó bị suy giảm, và khả năng kiểm soát vận động như ngừng tay khi bạn đang vung tay cũng khó khăn hơn.
Vậy bạn có thể làm gì để giảm tối đa sự lão hóa nhận thức?
Các nghiên cứu ở trên cho thấy căng thẳng đóng một vai trò rất lớn. Do vậy bạn cần xử lý chúng. Xử lý stress không phải bắt đầu ở giải quyết những khó khăn trong cuộc sống, những tác nhân gây stress, mà phải khởi đầu từ chính bản thân bạn: Hãy luôn giữ thái độ tích cực đối với cuộc sống, hãy học cách điềm tĩnh trước mọi sóng gió cuộc đời.
Khi tâm tình của bạn biến đổi, thì cách nhìn thế giới bên ngoài cũng biến đổi theo, đó gọi là cảnh tùy tâm sinh. Có như vậy bạn mới suy nghĩ mọi việc được thấu đáo hơn.
Tất nhiên đây chỉ là một nghiên cứu liên quan với lão hóa nhận thức, chắc chắn stress còn gây nên nhiều ảnh hưởng tiêu cực khác, cũng như thái độ sống tích cực sẽ đem lại nhiều lợi ích hơn nữa, vượt khỏi phạm trù sức khỏe.
Người xưa cũng có câu: “Một nụ cười bằng mười thang thuốc bổ” cũng không hẳn là phóng đại.
Có nhiều cách để giảm stress. Lựa chọn ưu việt hơn vẫn là các phương pháp truyền thống đã được thực hành từ rất xa xưa như thiền định hay yoga, khí công đều đã được chứng minh trên thực tiễn và khoa học là có rất nhiều lợi ích đối với cả tâm lẫn thân, mà chỉ có những người đích thân thực hành mới có thể trải nghiệm, hiểu thấu đáo được.
Theo Đại Kỷ Nguyên tiếng Anh
Đại Hải biên dịch và biên tập
Xem thêm:
- Nghiên cứu mới: Đường giúp làm giảm stress
- Stress không đơn giản như bạn nghĩ: 37 dấu hiệu và 4 bước hóa giải stress
- Việt Nam cần hòa vào trào lưu tiến bộ thế giới, không nên bao che cho Trung Quốc
http://www.theepochtimes.com/n3/1915419-keep-calm-its-the-secret-to-ageing-well/