Sốt rét là một dạng bệnh lý nguy hiểm do kí sinh trùng sốt rét có tên Plasmodium gây nên và có khả năng lây từ người qua người thông qua các vết chích của muỗi Anophen. Bệnh có các triệu chứng như sốt, sau đó rét run toàn thân, thay đổi thân nhiệt, thở nhanh, khát nước…
Sốt rét thể thông thường có biểu hiện là các cơn sốt, sau đó xuất hiện những đợt rét run toàn thân, môi tái, mắt quầng, nổi da gà, thay đổi thân nhiệt, thở nhanh, đau đầu, khát nước, hơi đau tức vùng gan lách…
Sốt rét thể biến chứng, ác tính có dấu hiệu nổi bật là rối loạn ý thức, li bì hoặc vật vã, sốt cao liên tục, mất ngủ nhiều, nhức đầu dữ dội, nôn hoặc tiêu chảy nhiều, co giật kiểu động kinh, suy hô hấp.
Bệnh nhân có thể bị suy thận, tiểu ít hoặc vô niệu, urê huyết cao, tiểu ra máu do tan máu ồ ạt… Tỷ lệ tử vong do sốt rét ác tính thể não 20-50%.
Khi bị sốt rét, nếu biết phòng bệnh tốt và điều trị đúng sẽ hạn chế được tình trạng tái nhiễm hay tái phát bệnh. Bệnh nhân phục hồi sức khỏe nhanh, không để lại di chứng. Tuy nhiên, nếu người bệnh bị sốt rét nhưng không được chữa trị kịp thời có thể dẫn đến tử vong.
Nguyên nhân
Sốt rét do một loại ký sinh trùng tên Plasmodium gây nên. Loại ký sinh trùng này gây bệnh truyền nhiễm ở người thông qua muỗi cái Anophen chích vào máu.
Kí sinh trùng tìm đường vào tế bào gan của người nhiễm bệnh và sinh sôi. Khi tế bào gan đột ngột bị phá vỡ, kí sinh trùng theo đó xâm nhập và sinh sôi thêm ở các tế bào hồng cầu. Vì thế, mỗi khi hồng cầu bị kí sinh trùng làm vỡ, người bệnh sẽ có những triệu chứng sốt khác nhau.
Triệu chứng
Thời gian ủ bệnh thường kéo dài 9-12 ngày, tùy vào loại kí sinh trùng sốt rét người bệnh bị nhiễm.
Khi mới mắc bệnh, những biểu hiện ban đầu có thể thấy như sốt, ớn lạnh, vã mồ hôi, cơ thể nhức mỏi, thường xuyên buồn nôn và ói mửa…
Sốt rét thường có hai thể lâm sàng là sốt rét thể thông thường và sốt rét ác tính.
– Sốt rét thể thông thường: Là những triệu chứng thường gặp ban đầu khi mắc bệnh, không đe dọa đến tính mạng.
Những biểu hiện thường thấy như sốt, ớn lạnh, rét và nổi da gà (ở những bệnh nhân mắc bệnh tại vùng dịch), hoặc sốt liên tục, dao động (ở bệnh nhân là trẻ em, người bị sốt rét lần đầu)…
– Sốt rét ác tính: Đây là trường hợp bệnh nhân sốt rét trở nặng, có những biến chứng nguy hiểm đe dọa đến tính mạng.
Dấu hiệu thường thấy là sốt cao liên tục, ngủ li bì, buồn nôn, tiêu chảy, bau bụng cấp, buồn nôn, ói mửa, da xanh tái, niêm mạc nhợt, ánh nhìn lờ đờ…
Phòng bệnh sốt rét
- Người bệnh khi thấy cơ thể khác thường, sốt cao liên tục thì nên đến bác sỹ kiểm tra và uống thuốc, điều trị theo chỉ định của bác sỹ.
- Thường xuyên dọn dẹp nhà cửa đặc biệt ở những khu vực ẩm ướt, nhiều bụi bẩn để ngăn chặn muỗi sinh sôi nảy nở.
- Phun tồn lưu trong nhà, xịt chống côn trùng hoặc áp dụng các mẹo đuổi muỗi.
- Mắc mùng khi ngủ để tránh nguy cơ muỗi đốt vào ban đêm.
Phương Nam