Mới đây, dư luận xôn xao thông tin một thiếu nữ ở Điện Biên vừa bước qua tuổi 18 bị lĩnh án tử khi vận chuyển 10 bánh heroin để lấy 100 triệu đồng. Heroin là một dạng ma tuý, thuộc một trong ba loại sản phẩm gây nghiện độc hại cho con người bao gồm cả thuốc lá và rượu bia.
Ở vùng đất cách Việt Nam nửa bán cầu, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump – vị nguyên thủ 4 KHÔNG: Không uống rượu bia, không hút thuốc lá, không hút ma tuý và không nhận lương. Ông vừa có bài phát biểu trước toàn dân về vấn đề khủng hoảng an ninh và nhân đạo đang gia tăng ở miền nam nước Mỹ: “Biên giới phía nam của chúng ta [đang] là một kênh cho phép một lượng lớn ma túy bất hợp pháp bao gồm meth, heroin, cocaine và fentanyl [chảy vào nội địa]. Mỗi tuần, 300 công dân của chúng ta tử vong vì heroin. 90% số ma tuý này tràn qua biên giới phía nam của chúng ta. Số người Mỹ sẽ chết vì ma túy trong năm nay lớn hơn số người chết trong Chiến tranh Việt Nam”.
1. Tác hại của ma tuý đối với nhân loại
Vấn nạn mang tên ma tuý không chỉ là vấn đề nhức nhối bó hẹp trong phạm vi mỗi nước mà là báo động chung trên toàn cầu.
Ma tuý được phân thành 3 loại. Loại thứ nhất có nguồn gốc tự nhiên (cần sa, thuốc phiện). Loại thứ hai là bán tổng hợp (heroin). Loại thứ ba có tính độc hại gấp 500 lần ma tuý tự nhiên, đó là ma tuý tổng hợp (ectasy, morphine). Chất trắng độc hại này làm thay đổi trạng thái, ý thức, trí tuệ và tâm trạng của người sử dụng khiến cho họ có cảm giác giảm đau, dễ chịu, lâng lâng và không tự chủ được hành vi của bản thân, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người sử dụng.
Đối với hệ hô hấp: Các chất ma túy kích thích hô hấp làm tăng tần số thở gây ức chế hô hấp, nhất là khi dùng quá liều. Nhiều trường hợp ngưng thở đột ngột nếu không cấp cứu kịp thời sẽ dẫn đến tử vong.
Ngoài ra, sau khi dùng ma túy (nhất là cocaine) có thể gây phù phổi cấp, tràn khí màng phổi, tràn khí trung thất, xuất huyết phế nang, viêm tiểu phế quản tắc nghẽn, viêm phổi, lên cơn hen phế quản…
Theo thông tin trên tạp chí Medical Progress tháng 1/1999, nhiều công trình nghiên cứu của các tác giả Mỹ đã cho thấy có mối liên quan giữa hút ma túy và ung thư phổi.
Đối với hệ tim mạch: Các chất ma túy sẽ kích thích làm tăng nhịp tim, ảnh hưởng trực tiếp lên tim, gây co thắt mạch vành có thể tạo nên cơn đau thắt ngực, nặng hơn có thể gây nhồi máu cơ tim. Chúng cũng là nguyên nhân của các rối loạn nhịp đe dọa tính mạng người dùng ma túy. Ngoài ra, còn gây nên tình trạng co mạch làm tăng huyết áp.
Đối với hệ thần kinh: Ngoài tác dụng kích thích thần kinh giai đoạn đầu gây hưng phấn, sảng khoái, lệ thuộc thuốc…, cũng có thể gây các tai biến như: co giật, xuất huyết dưới nhện, đột quỵ…
Đối với hệ sinh dục: Ở người nghiện ma túy, khả năng tình dục bị suy giảm một cách rõ rệt, và hậu quả này vẫn tồn tại sau khi ngưng dùng thuốc một thời gian khá lâu. Ở những nam giới dùng ma túy trong thời gian dài sẽ bị chứng vú to (gynecomastia) và bất lực. Còn ở phụ nữ sẽ bị rối loạn chu kỳ kinh nguyệt, rong kinh, tăng tiết sữa bất thường và vô sinh.
Ngoài ra, người dùng ma túy còn phải chịu những tác hại khác như: Hoại tử tế bào gan, ảo thính, ảo thị… Sử dụng ma túy còn có khả năng nhiễm HIV/AIDS và khả năng tử vong cao.
2. Hút một điếu thuốc lá mỗi ngày vẫn có thể giết bạn
Hút thuốc lá có hại cho sức khoẻ. Đó là câu nói phổ biến trong xã hội ngày nay. Biết có hại nhưng người dân vẫn hút mặc kệ cho điếu thuốc lá đang âm ỉ cháy kia rút ngắn vòng đời của mình.
Thuốc lá chứa tới hơn 7000 chất độc hại, trong đó có khoảng 60 chất là tác nhân gây ung thư. Có liên quan đến việc phát sinh nhiều loại ung thư như ung thư phổi, ung thư miệng, ung thư thực quản, ung thư bàng quang, ung thư thận, ung thư vú… và nhiều loại bệnh khác.
Ở Việt Nam, mỗi năm có 40.000 người tử vong vì các bệnh có liên quan đến thuốc lá và 33 triệu người không hút thuốc bị ảnh hưởng do hít khói thuốc thụ động.
Theo Web MD, các nhà nghiên cứu Anh cho biết, chỉ cần hút một điếu thuốc lá mỗi ngày đã có thể gia tăng nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ cao hơn nhiều so với suy nghĩ của mọi người.
Điểm mấu chốt là: “Không có mức độ hút thuốc an toàn cho bệnh tim mạch. Những người hút thuốc nên bỏ thuốc lá thay vì cắt giảm. Họ có thể sử dụng các phương tiện hỗ trợ cai nghiện phù hợp nếu cần, để giảm đáng kể nguy cơ mà họ gặp phải”, nhóm nghiên cứu thuộc Viện Ung thư UCL tại Đại học College, London cho biết.
Những thanh niên hút thuốc lá ít hơn thường không coi mình là người hút thuốc. Nhưng họ vẫn có nguy cơ mắc bệnh tim mạch vành do hút thuốc dù chỉ một lượng nhỏ. Đây là một lời cảnh báo cho giới trẻ rằng ngay cả cái gọi là hút thuốc “nhẹ” cũng phải trả giá đắt.
Bác sĩ Rachel Bond, quản lý Sức khỏe Tim mạch của Phụ nữ tại Bệnh viện Lenox Hill, New York. Cô đồng ý rằng “không có lượng thuốc là an toàn”. Cô nói rằng những nỗ lực bỏ thuốc lá có thể có hiệu quả, nhưng “thành công thực sự là tránh hoàn toàn việc bắt đầu tiếp xúc với thuốc lá”.
3. Chỉ cần nhấp một hơi rượu có thể sẽ trở thành ‘kẻ nghiện rượu’
Rượu và những đồ uống có cồn nói chung mang lại tác hại nhiều hơn lợi ích đối với sức khoẻ con người. Chỉ với một chén khởi đầu, cơ thể của bạn đã có thể phản ứng ngay như cảm giác nóng người giả, sau đó là chóng mặt, khát nước.
Có nhiều cơ sở sản xuất thủ công rượu uống nên chưa loại bỏ các chất độc hại aldehyt, furfurol, methanol… sinh ra trong quá trình lên men và chưng cất. Các chất này gây độc thần kinh dễ dẫn tới tử vong.
Chất ethanol trong bia, rượu làm giãn mạch ngoại biên (gây đỏ mặt, đỏ da), tăng nhịp tim, làm cơ thể phát nhiệt mạnh. Rượu làm rối loạn các phản xạ co thắt mao mạch làm hạ huyết áp. Tác động lên hệ thần kinh gây hưng phấn, kích thích tiêu hóa, làm tăng dịch vị. Ethanol bị các vi khuẩn đường ruột chuyển thành acetaldehyt làm tổn thương thành ruột; được chuyển hoá ở gan gây tình trạng đau nhức đầu, làm chết tế bào thần kinh, gây bệnh cho gan. Với phụ nữ có thai, rượu ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi, dễ sinh con có khuyết tật và thiểu năng trí tuệ.
Hơn nữa, trên thị trường rượu giả khá nhiều. Thay vì chứa chất ethanol, thì những loại rượu này lại được tạo ra từ methanol (vốn chỉ dùng trong công nghiệp). Chất này trong cơ thể quá cao sẽ sinh ra formate cực độc, làm tổn thương não, hệ thần kinh và dẫn tới tử vong. Trường hợp nhập viện cấp cứu mới đây của 3 người đàn ông ngộ độc methanol do uống rượu ở Quảng Trị (trong đó có một người đã tử vong) là một trong rất nhiều sự việc cảnh báo người dân cần tỉnh táo khi sử dụng rượu bia.
Trong một cuộc phỏng vấn, tổng thống Trump đã tiết lộ bí quyết của mình khi nuôi dạy con cái: “Các con tôi thành công bởi đã thấm nhuần nguyên tắc ‘ba không’ của cha nó.
Nguyên tắc ‘ba không’ của tôi chính là: ‘Không ma túy, không rượu, không thuốc lá’. Khi chúng còn nhỏ, bất cứ khi nào tôi rời khỏi nhà, tôi cũng dặn: ‘không ma túy, không rượu, không thuốc lá’. Sau khi nhắc đi, nhắc lại điều đó một nghìn lần, chúng nói với tôi: ‘Cha. Cha đừng nói chuyện đó nữa đi mà’.
Tôi có nhiều bạn bè giàu có, có những đứa con rất tài năng, nhưng những tài năng ấy lại bị tàn lụi dần bởi rượu và ma túy. Chúng lao vào thứ văn hóa ma túy, văn hóa rượu và nó hủy hoại đầu óc chúng về lâu về dài. Chính vì vậy, từ khi những đứa trẻ nhà tôi mới bắt đầu nói sõi, tôi đã dạy chúng: ‘không ma túy, không rượu, không thuốc lá’, để làm gương, tôi cũng không bao giờ uống rượu”.
Được biết, khi được phóng viên phỏng vấn vào năm 2011, ông Trump tiết lộ, anh trai ông là một người tài năng nhưng đã chết do nghiện rượu. Chính vì thế, ông đặt ra những nguyên tắc tuyệt đối buộc các con phải tuân theo, bao gồm không ma tuý, không uống rượu, không hút thuốc và thêm cả không xăm mình.
Để làm gương cho các con, Tổng thống Donald cũng không có thói quen nhậu nhẹt hay hút thuốc, nhờ vậy các con ông không ai sa đà vào thói hư tật xấu nào, ngoài ra ông còn làm việc rất chăm chỉ. Ông cho rằng, nếu ông chỉ cần nhấp môi với một chút rượu thôi, có thể ông cũng thích uống thì sao. Do đó, ông luôn nói không với những thứ này dù là một chút.
Tổng thống Trump đã nuôi dạy con theo nguyên tắc 3 không của mình và họ đều đã và đang trở thành những người thành đạt. Vậy, mỗi công dân toàn cầu, đặc biệt là các bạn trẻ tương lai của một đất nước, hãy sống một cuộc sống lành mạnh, không ma tuý, không rượu, không thuốc lá để có thể giữ gìn sức khoẻ, cống hiến tài năng cho nhân loại, cũng như thu được những giá trị ý nghĩa trong cuộc sống. Ngăn chặn các tệ nạn không chỉ là việc làm của cơ quan chức năng, mà còn là thay đổi nhận thức bản thân mỗi chúng ta.
An Chi