Tắc tia sữa là hiện tượng khá phổ biến ở phụ nữ sau sinh. Điều này không những gây ra đau đớn cho các bà mẹ mà còn ảnh hưởng rất lớn tới việc cho con bú. Vậy làm thế nào để người mẹ có thể điều hòa tốt việc tiết sữa? Dưới đây là một số kiến thức Đông y dùng cho bệnh lý này, bạn đọc có thể tham khảo.
Theo đường kinh mạch mà xét, bầu vú là nơi đi qua của Kinh Túc Dương minh Vị, đưa sữa từ máu vào, còn đầu vú thuộc kinh Túc Quyết âm Can. Theo lý luận đông y, Can tàng và chủ (điều) huyết, do đó nó cùng với Đởm thực hiện việc điều huyết.
Trong lúc cho con bú, người mẹ mà uất nghẹn vì tức giận hay ghen tức, thì Can khí sẽ bị rối loạn, và không điều huyết được. Như thế, sữa sẽ bị tắc, không còn thông lợi. Nếu lại ăn các chất bổ béo để cho ra sữa, thì càng làm cho bầu sữa bị đun nóng, tắc thêm. Nguy hại hơn, nếu chẳng kịp thời chữa trị, sau này sẽ sinh ra mủ và ung tròn cứng như quân cờ. Cuối cùng sẽ thành ung độc.
Cách chữa là dùng các huyệt của kinh Can, Đởm, Vị, Đại tràng, Tiểu tràng cùng với điều hòa tình chí (cảm xúc) để cho Can khí được quân bình. Có thể tự day các huyệt sau đây để thông tắc tia sữa nhanh chóng:
1. Thái xung
Cách tìm: Lấy sợi dây, đo từ đầu dưới mắt cá chân trong xuống đất, cắt bỏ phần dư, sau đó gấp đôi, cắt đi một nửa. Đem nửa còn lại đo từ kẽ chân cái lên phía cổ chân. Tới chỗ nào thì đó là huyệt Thái Xung. Nơi đó có động mạch đập. Day mạnh vào đó 3 phút.
2. Huyệt Phục lưu
Cách tìm: Lấy sợi dây vừa tìm huyệt Thái Xung. Đo thẳng từ trên đỉnh mắt cá chân trong lên, đụng chỗ nào thì đánh dấu chỗ đó. Lại gấp đôi dây lại, đó từ chỗ đánh dấu sang ngang về phía gân gót. Đụng chỗ nào thì đó là huyệt. Bấm vào thấy tức. Day huyệt này 3 phút.
3. Túc lâm khấp
Cách tìm: Lấy sợi dây tìm huyệt Thái Xung, đo từ kẽ ngón chân út lên cổ chân. Đụng đâu thì đó là huyệt. Nó là chỗ lõm giữa kẽ xương ngón 4-5. Ấn vào thấy rất tức. Day 3 phút.
4. Kiên tỉnh
Cách tìm: Đỉnh vai có một chỗ lõm, thẳng với đầu vú. Day mạnh 3 phút.
5. Thiếu trạch
Cách tìm: Cách gốc móng út phía ngoài tí xíu (2 mm). Day chỗ đó 3 phút.
6. Hợp cốc
Cách tìm: Úp bàn tay, xòe ngón cái và ngón trỏ ra. Giữa chỗ xương nối hai ngón là huyệt. Day 3 phút.
7. Đản trung
Cách tìm: Khép 4 ngón tay lại (trừ ngón cái), đặt vào mép rốn, đo lên lần 1. Từ điểm đó, đó tiếp lần 2 bằng 4 ngón đó như cũ, rồi căng ngón cái ra. Đầu ngón cái chạm vào khoảng giữa khe ngực là huyệt hoặc ngang qua bờ trên 2 khớp xương ức thứ 5 với phụ nữ. Day 3 phút.
Thường thì làm xong mấy động tác này, cộng với việc điều hòa tính khí, không nóng giận, ưu phiền, thì sẽ thấy công hiệu rất mau. Cũng có thể uống thêm nước lá đinh lăng hỗ trợ rất tốt.
Minh Nhật