Rượu bia, thức ăn cay, nóng, thực phẩm quá ngọt hoặc các chất quá nhiều năng lượng trong ngày Tết, khiến gan quá tải trong quá trình chuyển hoá và đào thải dẫn đến tình trạng tích nhiệt độc trong cơ thể. Vì thế thảo mộc là đồ uống không thể thiếu trong những dịp này.
Diệp hạ châu
Dân gian thường gọi là cây chó đẻ răng cưa, là cây thuốc nam có vị ngọt hơi đắng, tính mát, thường dùng giúp tiêu độc, lợi tiểu, thanh nhiệt, sát trùng, sáng mắt và hạ nhiệt… Thường dùng cả cây để phơi khô rồi sắc lấy nước uống, chữa bệnh viêm gan do dùng bia – rượu nhiều, viêm gan do virus, viêm túi mật nóng gan, bảo vệ gan hiệu quả. Nếu thường xuyên sử dụng bia – rượu, thấy cơ thể nóng, khó chịu hãy dùng cây thuốc này trong vài ngày sẽ thấy công dụng.
Mã đề
Còn gọi là mã đề thảo, xa tiền thảo, xa tiền tử, là vị thuốc có tính mát, vị ngọt, không độc có tác dụng làm mát cơ thể, làm tăng lượng nước tiểu góp phần đào thải chất độc, giúp đẩy lùi lượng nhiệt dư thừa ra khỏi cơ thể.
Nếu dùng làm thuốc thông tiểu, giải độc thì lấy 10g xa tiền tử (hạ mã đề), 2g cam thảo, 600ml nước đem sắc và nấu sôi trong 30 phút chia 3 lần uống trong ngày, ngoài ra, mã đề còn có tác dụng giải độc nên có thể chữa các bệnh lý mụn nhọt, bệnh về gan mật, viêm amidan, đau mắt đỏ, viêm bàng quang.
Rể cỏ tranh
Còn gọi là bạch mao căn, theo Đông y, rễ cỏ tranh có màu trắng hoặc vàng nhạt, vị ngọt, tính mát, có công năng thanh nhiệt (làm mát), thông lợi tiểu tiện và tẩy độc cho cơ thể, những người uống bia-rượu nhiều hoặc hay chức năng của gan kém có thể dùng các bài thuốc từ rễ cỏ tranh để thanh lọc, giải độc, làm mát gan.
Có thể dùng rễ cỏ tranh để nấu nước uống, lấy 200g rễ cỏ tranh tươi sắc vói 700ml nước, đun sôi thì hạ nhỏ lửa đun tiếp 7-10 phút, lọc lấy nước, uống thay trà, dùng trong ngày, uống liên tiếp 10-15 ngày, có thể nghỉ một thời gian rồi uống lặp lại 10-15 ngày nữa.
Uống thay chè giúp lợi tiểu, bạch mao căn 30g, râu ngô 40g, xa tiền tử 25g, hoa cúc 5g, tất cả trộn đều, mỗi lần lấy 50g hãm với 0,75ml nước sôi, uống trong ngày, dùng trong 10 ngày.
Atiso
Atiso có vị hơi đắng, tính mát, hương thơm nhẹ, người ta thường dùng thân và lá để làm thuốc, được nghiên cứu là có công dụng phục hồi chức năng của gan, lợi tiểu, giảm mỡ máu, tăng bài tiết dịch mật giúp hệ tiêu hoá hoạt động tốt hơn. Vì vậy đây là một trong những cây thuốc nam chữa nóng trong người, thích hợp với những người uống nhiều bia-rượu, ăn nhiều thức ăn cay, nóng, chất béo, chất đạm, thực phẩm quá ngọt…
Đặc biệt, đây cũng là vị thuốc kết hợp thành bài thuốc chữa bệnh viêm gan, xơ gan và các bệnh gan hiệu quả, hơn nữa người ta có thể dùng đế hoa và lá bắc của atisso như là một loại thực phẩm được dùng trong nấu ăn với các món canh, món hầm ngon ngọt, giúp bồi bổ sức khỏe và mát cho gan.
Rau má
Theo Y học cổ truyền, rau má không độc, có tính mát, vị hơi đắng, có công dụng làm mát cơ thể, giải độc, lợi tiểu, chống viêm… thường được dùng để chữa bệnh viêm gan hoàng đản, ngứa, rôm sảy, thanh nhiệt, mụn nhọt, bệnh máu cam, sốt.
Rau má tươi 30-100g rửa sạch, giã nát, vắt lấy nước uống hàng ngày hoặc dùng máy xay sinh tố, xay nhuyễn rồi hoà đường uống. Giải độc gan, dùng 50g rau má (rửa sạch cả cây), 20g râu ngô, sắc với 1000ml nước, sau đó cô lại còn 30ml, chia đều uống 2 lần/ngày.
Hạ Mai