Chế độ ăn trưa thế nào được cho là tốt nhất đối với con trẻ ở trường học cũng như trong gia đình? Hãy cùng học hỏi thực đơn bữa trưa của người Nhật và người Pháp qua bài viết dưới đây để thấy chế độ ăn hợp lý và sức khỏe là nền tảng quan trọng cho việc phát triển con người.
Bữa ăn trưa – Niềm tự hào của nước Nhật
Với nhiều quốc gia, bữa trưa chỉ đơn thuần là để bổ sung năng lượng cho cơ thể hay là một thói quen ẩm thực của con người, thế nhưng ở Nhật Bản, bữa trưa (shokuiku) là niềm tự hào, là sự giáo dục về thực phẩm và dinh dưỡng, và cũng là một thông điệp của những giá trị nhân văn. Chính vì thế, học sinh Nhật Bản có một nền tảng sức khỏe khiến nhiều nước khác phải ghen tị.
Ngay từ khi còn học tiểu học, học sinh Nhật Bản đã ý thức được rằng những gì chúng ăn sẽ ảnh hưởng đến cách chúng suy nghĩ và cảm nhận trong suốt cả ngày cũng như trong suốt cuộc đời. Vậy nên, mỗi trường học đều coi bữa ăn trưa là một phần của giáo dục. Giáo dục không thể tách rời vấn đề này. Hầu hết các trường học đều có những chuyên gia dinh dưỡng thiết lập nên những bữa ăn lành mạnh, bổ dưỡng và hướng dẫn, hỗ trợ những đứa trẻ kén ăn hoặc ăn uống không lành mạnh.
Trẻ em được dạy phải ăn những gì có trong khẩu phần ăn buổi trưa mà không được chống trả hay bỏ bữa. Đó là bài học về sự chấp nhận và bỏ qua cái tôi cũng như những đòi hỏi cá nhân. Bên cạnh đó, trẻ em sẽ tự phục vụ và phục vụ lẫn nhau để tăng cường văn hóa tự lập của chúng. Ở nhiều trường, không hề có bóng dáng của người phục vụ bếp ăn, học sinh sẽ tự lấy thức ăn cho mình. Ngoài ra, thực phẩm có trong bữa ăn cũng giúp trẻ em học hỏi thêm về dinh dưỡng, thành phần xuất xứ và lịch sử hình thành của loại thức ăn đó.
Thành phần chính của một khẩu phần ăn buổi trưa điển hình của học sinh Nhật Bản là món chính, cơm và một món ăn phụ. Ví dụ, nhà bếp có thể phục vụ một bữa ăn gồm soup miso, một túi nhỏ cá khô, cơm, thịt lợn xào với rau củ, hoặc một lựa chọn khác như đậu phụ và nước thịt, cơm, salad, táo và một hộp sữa. Điều này đảm bảo các em được cung cấp đủ chất dinh dưỡng cho một ngày học, và ăn uống khoa học.
Bữa ăn trưa thực sự mang lại bài học lớn cho học sinh Nhật Bản, giúp các em tăng vốn kiến thức, bồi dưỡng đạo đức và rèn luyện thói quen sinh hoạt lành mạnh. Trong trường hợp cha mẹ của đứa trẻ không thể chi trả được chi phí 2,5 USD một bữa (khoảng 56.500 đồng), chương trình miễn giảm và miễn phí ăn trưa sẽ giúp trẻ luôn luôn được ăn no.
Bữa trưa Pháp – Rèn luyện khẩu vị lành mạnh cho học sinh
Đất nước của ẩm thực này cũng rất chú trọng xây dựng một chế độ dinh dưỡng hợp lý cho học sinh và những thói quen ăn uống văn minh. Ở trường, tất cả học sinh ở Pháp ngồi cùng nhau trong giờ ăn và được dạy về cách sắp xếp bàn ăn, các thói quen, quy tắc ăn uống từ rất sớm. Đặc biệt, họ dạy những đứa trẻ cách đánh giá những món ăn, như một “chuyên gia”. Những đứa trẻ 3 tuổi sẽ phải tự dọn bàn ăn, lấy nước vào cốc và dùng dao nĩa.
Việc kén ăn là tình huống thường xuyên xảy ra với những đứa trẻ, và Pháp đã nghĩ ra một biện pháp khuyến khích những học sinh này. Nhân viên nhà trường sẽ động viên những đứa trẻ biếng ăn ăn thử, còn bạn bè xung quanh chúng sẽ cổ vũ, làm trẻ có hứng thú hơn với việc ăn trưa.
Khẩu phần ăn buổi trưa bao gồm món khai vị (salad và rau sống), món chính và món tráng miệng. Thực phẩm dùng để chế biến cho những bữa ăn là thực phẩm tươi, và bổ dưỡng (ví dụ như rau chân vịt). Họ cũng chọn những thực phẩm hữu cơ, phần là tự nuôi trồng. Nhà trường thay đổi thực đơn ít nhất 3 lần mỗi tuần, chú trọng món ăn từ rau, hoa quả và pho mát, đảm bảo cân bằng dinh dưỡng trong từng khẩu phần ăn cho trẻ.
Các món ăn phổ biến bao gồm rau diếp xoăn, cá ngừ nướng, salad, rau củ bỏ lò, bít tết, trứng ốp lết, thịt gà, bí xanh, cà rốt và cá hầm. Trẻ cũng cân bằng khẩu vị bằng những món phô mai Pháp, sữa chua và trái cây tráng miệng. Ngoài ra, trường học cũng phục vụ bữa nhẹ vào buổi chiều với bánh mì, trái cây hoặc đôi khi là bánh quy.
Với chế độ ăn này, con trẻ không những hình thành văn hóa ứng xử trên bàn ăn, thói quen ăn uống lành mạnh mà còn được rèn luyện vị giác nhạy bén – điều rất hữu ích đối với đất nước ẩm thực như Pháp.
Cách hình thành thói quen dinh dưỡng cho trẻ em của hai nước Nhật Bản và Pháp rất đáng để chúng ta học hỏi. Họ không chỉ đơn thuần đảm bảo thiết kế khẩu phần ăn đủ chất dinh dưỡng cho học sinh mà còn thông qua đó truyền đạt những giá trị văn hóa tinh thần sâu sắc, đại biểu cho đất nước mình. Vậy nên, mỗi gia đình, mỗi trường học có thể tham khảo cách thiết kế bữa trưa của hai quốc gia này để đảm bảo cho con em mình có sự phát triển toàn diện về mặt thể chất cũng như nhân cách và tinh thần.
Thiện Phong (tổng hợp)
Xem thêm: