Bộ Thương mại Thái Lan cho rằng Nghị định 116 cùng các quy định mới của Việt Nam liên quan đến tiêu chuẩn kiểu loại, khí thải ô tô nhập khẩu là rào cản lớn nhất hiện nay đối với doanh nghiệp xe hơi Thái.
Theo báo cáo của Bộ Thương mại Thái Lan, trong nửa đầu năm 2018, nước này xuất khẩu khoảng 6.500 ô tô sang Việt Nam, chỉ bằng 1/10 mục tiêu đặt ra cho năm 2018.
Bộ này cho rằng nguyên nhân chính dẫn đến sự sụt giảm trên là do Nghị định 116 cùng những quy định mới của Việt Nam đến tiêu chuẩn kiểu loại, khí thải xe nhập khẩu.
Ngoài ra, bà Auramon Supthaweethum, Vụ trưởng Vụ Thương lượng thương mại thuộc Bộ Thương mại Thái Lan, còn cho biết thêm ô tô Thái Lan bị ách tắc ở khâu kiểm tra, kiểm định của Việt Nam.
“Hai nước đã có thỏa thuận thống nhất chung liên quan đến công nhận kết quả kiểm tra chất lượng xe của nhau và nỗ lực cắt giảm thủ tục thông quan nhiều nhất có thể, nhưng tình hình chưa được cải thiện”, Thanh niên dẫn lời bà Auramon nói.
Giới chức Thái Lan cho biết họ sẽ tiếp tục thương thảo với Việt Nam về vấn đề này, trước mắt là tại cuộc gặp của Ủy ban Thương mại chung vào tháng 8/2018.
Thực tế, không chỉ riêng các doanh nghiệp ô tô Thái Lan bị vướng phải rào cản khi xuất khẩu xe sang Việt Nam mà Nghị định 116 cũng “cản” ô tô nhập khẩu từ nhiều quốc gia về Việt Nam.
Có thể thấy từ đầu năm 2018 đến nay, lượng ô tô nhập khẩu về thị trường Việt Nam luôn trong tình trạng “nhỏ giọt”, cung không đủ cầu. Thậm chí, trong 2 tháng đầu năm, xe nhập khẩu gần như bị “đóng băng” và phải sang tháng 3 đến nay mới có ô tô nhập khẩu từ Thái Lan về Việt Nam do Honda và GM Việt Nam nhập khẩu.
Theo Bizlive, nếu so sánh với 5 tháng đầu năm 2017, lượng xe nhập khẩu theo từng tháng trong năm 2017 luôn cao hơn từ 3 đến 36 lần so với các tháng của năm 2018. Điều này cho thấy tác động không hề nhỏ của Nghị định 116 đối với thị trường xe nhập khẩu của Việt Nam.
Cụ thể, Nghị định 116 và Thông tư 03 nêu rõ các quy định cụ thể về kiểm tra chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với ô tô nhập khẩu. Trong đó, yêu cầu doanh nghiệp cung cấp giấy Chứng nhận chất lượng kiểu loại ô tô nhập khẩu được cấp bởi cơ quan, tổ chức có thẩm quyền nước ngoài là nội dung khó đáp ứng nhất của ô tô nhập khẩu.
Thái Lan hiện là quốc gia đã cấp giấy Chứng nhận chất lượng kiểu loại ô tô nhập khẩu cho một số mẫu xe nhập khẩu của Honda và GM Việt Nam. Tuy nhiên, lượng xe nhập khẩu trong 5 tháng đầu năm 2018 từ quốc gia này cũng giảm hơn 50% so với cùng kỳ năm 2017.
Ngoài ra, ô tô nhập khẩu nguyên chiếc từ Indonesia cũng “chịu” tác động rất lớn của Nghị định 116 khi 5 tháng đầu năm 2018, lượng xe nhập khẩu từ quốc gia này về Việt Nam chỉ vỏn vẹn được 8 chiếc.
Bên cạnh đó, xe hơi nhập khẩu từ Hàn Quốc, Mỹ và Nhật Bản cũng bị ảnh hưởng nặng nề khi lượng xe nhập khẩu từ Hàn Quốc đã giảm 16 lần, Mỹ giảm 23 lần còn Nhật Bản giảm 7 lần.
Có thể thấy, Nghị định 116 là rào cản không hề dễ vượt qua đối với ô tô nhập khẩu. Đáng chú ý, trong khi doanh số bán xe nhập khẩu sụt giảm mạnh mẽ vì nguồn cung khan hiếm thì doanh số của xe lắp ráp tại Việt Nam lại tăng lên 10% trong tháng 5/2018.
Nguyễn Trang