Một đại biểu Quốc hội đã ví von rằng cả thế giới khó mà tìm được loại bột nở nào làm nở kinh phí đầu tư như ở Việt Nam khi một dự án nạo vét sông ban đầu chỉ là 72 tỷ đồng nhưng sau đội vốn lên gần 2.600 tỷ đồng.
Tại buổi thảo luận về việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà nước tại doanh nghiệp chiều ngày 28/5, đại biểu Nguyễn Anh Trí đoàn Hà Nội đã nêu ra một hiện tượng “đầu chuột đuôi voi” trong kinh phí đầu tư cho các dự án. Ông cho biết cử tri đã phải giật mình khi dự án nạo vét sông Sào Khê ở tỉnh Ninh Bình bị đội vốn “quá sức tưởng tượng” lên gần 2.600 tỷ đồng trong khi vốn phê duyệt ban đầu chỉ là 72 tỷ đồng.
“Có thể nói, cả thế giới khó tìm ra được loại bột nở nào để làm nở kinh phí đầu tư lúc đầu chỉ là con chuột nhắt, sau là con voi, rồi lại thành voi ma mút như vậy,” vị đại biểu này ví von.
“Ở Việt Nam chúng ta, rất lạ là, có không ít những dự án nở dần như vậy,” ông Trí nói, cho biết thêm rằng các dự án trong mọi lĩnh vực như đường xá, cầu cống, nhà máy, trường học, tượng đài, bệnh viện đều có kinh phí lên đến cả trăm, nghìn tỷ đồng.
“Chúng tôi nghĩ Chính phủ lấy kinh tế ở đâu để bù vào. Ngân sách hàng năm đã được Quốc hội thông qua, đã phân bổ hết, sao lại làm khó cho Chính phủ như vậy?” ông Trí bày tỏ lo ngại.
Giải trình về dự án này, đại biểu Bùi Văn Phương đoàn Ninh Bình cho biết dự án nạo vét sông Sào Khê bắt đầu từ năm 2001 với mục đích ban đầu là phục vụ tưới tiêu sản xuất nông nghiệp. Nhưng vì sông Sào Khê chảy qua khu vực Cố đô Hoa Lư, chảy qua di sản thế giới Tràng An, và Ninh Bình lại là vùng đất du lịch, nên dự án được điều chỉnh lại để phục vụ cho giao thông thủy và phát triển du lịch.
Đại biểu Phương cho biết nguồn vốn của ngân sách nhà nước trong dự án này chỉ khoảng 1.400 tỷ đồng, còn lại là vốn của doanh nghiệp và các nguồn vốn khác góp vào để phát triển du lịch địa phương.
Tuy nhiên, đại biểu Trương Trọng Nghĩa đoàn TP.HCM tranh luận rằng một dự án đội vốn tới 36 lần và kéo dài 17 năm như thế thì không chắc đã đảm bảo hiệu quả.
“Tôi nghĩ trên thế giới này một dự án đầu tư phát triển tăng vốn hơn 30 lần như thế thì chúng ta không thể giải thích gì thêm được, vì đầu tư phát triển quan trọng nhất là chất lượng và hiệu quả,” đại biểu Nghĩa nhấn mạnh.
“Dự án đó kéo dài, chưa nói tham nhũng, tiêu cực là nó đã không có hiệu quả, và không hiệu quả thì nó lại tác động ngược trở lại nền kinh tế, thua lỗ và là gánh nặng của nền kinh tế. Khi đội vốn và kéo dài thì không có hiệu quả,” ông Nghĩa đánh giá, đồng thời kiến nghị cần thanh tra dự án này.
Tranh luận thêm về dự án nạo vét sông Sào Khê, đại biểu Nguyễn Anh Trí cho rằng ngay cả việc dự án đội vốn gấp 2-3 lần cũng là quá đáng, còn nở ra đến 1.400 tỷ đồng thì là quá nhiều, “nên xin làm một dự án khác”.
Vị đại biểu này cho rằng, dù đó là điểm du lịch, liên quan đến kinh đô ngày xưa của Vua, nhưng sẽ không đáng nếu đem so sánh với Tây Bắc, nơi người dân đang thiếu cơm ăn, rất khổ, lại phải di dân, di chuyển chỗ nọ chỗ kia.
Còn nếu so sánh về du lịch, ông Trí cho biết có những vùng như Hà Giang, mùa hoa tam giác mạch đưa ra cả thế mạnh mới, “họ rất cần đường, bây giờ không phù hợp để làm du lịch, tại sao không giúp họ?”.
Vị đại biểu này cho biết thêm rằng hiện có hàng triệu người đang mang gen bệnh, ông chỉ muốn xin 1.000 tỷ đồng và cam đoan có thể giảm được tỷ lệ người mang gen bệnh cho cộng đồng người Việt Nam để cải thiện giống nòi, nhưng không dám xin và chắc có xin cũng không được.
Theo ông Trí, không nên lại có những dự án gây lãng phí như vậy.
Minh Tuệ