Giới đầu tư trên khắp thế giới đang đua nhau bán khống chứng khoán Trung Quốc và đồng Nhân dân tệ.
Nhiều công ty quản lý tài sản như Invesco Ltd. gần đây đã đẩy mạnh hoạt động đầu cơ giá xuống khi đồng Nhân dân tệ tiếp tục giảm giá, thu về lợi nhuận hàng tỷ USD. Trong khi đó, những công ty quản lý tài sản như Muddy Waters Researchs và Blue Orca Capital LL tuyên bố đang bán khống cổ phiếu Trung Quốc.
Xu hướng bán tháo đồng Nhân dân tệ và chứng khoán Trung Quốc nổi lên trong bối cảnh chiến tranh thương mại Mỹ – Trung leo thang và nền kinh tế lớn thứ hai thế giới có nhiều dấu hiệu giảm tốc, tờ Wall Street Journal nhận định.
“Nếu Trung Quốc tiếp tục phải hứng chịu thêm một gói thuế quan nữa của Mỹ, đó sẽ là một cú sốc kinh tế lớn hơn nhiều so với những gì mà chúng ta từng chứng kiến tại khu vực châu Á trong năm 2015 và 2016. Điều đó có thể thách thức việc kiểm soát tỷ giá của Trung Quốc”, chiến lược gia James Ong của hãng Invesco nhận định.
Trung Quốc mới đây cho biết sẽ áp thuế lên 60 tỷ USD hàng hóa của Mỹ nếu Washington thực thi thêm kế hoạch áp thuế 25% lên 200 tỷ USD hàng nhập khẩu của Trung Quốc.
Nỗi lo chiến tranh thương mại đã làm rung chuyển nền kinh tế Trung Quốc trong những tháng gần đây. Từ đầu năm nay, đồng Nhân dân tệ đã giảm 5% so với đồng USD, trong khi chỉ số chứng khoán Shanghai Composite Index giảm 17%.
Theo ông Ihor Dusaniwsky, trưởng bộ phận phân tích và dự báo thuộc hãng S3 Partners, cho biết giới đầu cơ đã kiếm được khoảng 7,1 tỷ USD nhờ đặt cược giá xuống đối với cổ phiếu Trung Quốc và Hồng Kông.
Năm 2017, hoạt động bán khống những tài sản này diễn ra khá ảm đảm vì chỉ số chứng khoán Shanghai Composite Index và đồng Nhân dân tệ cùng tăng 7% so với đồng USD, trong khi chỉ số Hang Seng tại Hồng Kông tăng 36%. Theo S3 Partners, những pha tăng mạnh vào năm ngoái đã khiến các nhà bán khống thua lỗ gần 35 tỷ USD.
Ông Kevin Smith, nhà sáng lập công ty quản lý tài sản Crescat Capital, là một trong những người lỗ nặng vì bán khống chứng khoán Trung Quốc và đồng Nhân dân tệ năm 2017. Quỹ đầu cơ vĩ mô toàn cầu của công ty đã giảm 23% trong năm ngoái, đánh dấu năm tồi tệ nhất trong lịch sử 12 năm. Tuy nhiên, sự đảo chiều của thị trường năm nay đã giúp quỹ hồi phục 14%.
“Đồng tiền đang giảm giá, thị trường chứng khoán cũng giảm. Tôi nghĩ đây sẽ là một trong những năm tốt nhất của chúng tôi”, ông Smith nói.
Các nhà đầu tư Mỹ từ lâu đã tìm kiếm lợi nhuận từ việc sụt giảm của thị trường Trung Quốc. Tuy nhiên, nhiều người chật vật khi kiếm lời từ hoạt động này. Nguyên nhân khiến giới đầu tư thua lỗ là vì họ đánh giá thấp khả năng của Bắc Kinh trong việc ổn định nền kinh tế và thị trường tài chính.
Chính quyền Bắc Kinh hiện vẫn nắm quyền kiểm soát chặt chẽ đối với tỷ giá Nhân dân tệ, thanh khoản trong hệ thống tài chính, và giữ các biện pháp kiểm soát dòng vốn ngặt nghèo. Tất cả những công cụ này đã được Trung Quốc khai thác để vực dậy tỷ giá Nhân dân tệ sau đợt phá giá hồi năm 2015.
Chính phủ Trung Quốc trong vài năm trở lại đây đã đưa ra nhiều thông điệp cứng rắn tới giới đầu cơ nhằm kiểm soát thị trường, khiến nhiều người đầu cơ phải rút lui.
Ngày 3/7, chính quyền Bắc Kinh thông báo sẽ áp dụng tỷ lệ ký quỹ bắt buộc 20% đối với các giao dịch tiền tệ kỳ hạn. Quy định này đồng nghĩa với việc bán khống Nhân dân tệ sẽ có chi phí lớn hơn.
Ngay sau khi tuyên bố này được đưa ra, tỷ giá Nhân dân tệ đã phục hồi mạnh, thoát khỏi mức đáy của 15 tháng thiết lập trước đó.
Đầu năm nay, nhà đầu cơ Kyle Bass phát biểu trên tạp chí Wall Street Journal rằng quỹ Hayman Capital của ông đã cắt giảm hoạt động bán khống đối với thị trường Trung Quốc sau khi lỗ đậm trong năm 2017.
Jim Chanos, một nhà đầu cơ lâu năm đối với thị trường Trung Quốc, tiết lộ: “Sau 8 năm đạt kết quả kém từ thị trường Trung Quốc, chúng tôi giờ đây bán khống tại thị trường này ít hơn so với trước kia”.
Kiều Ngọc