Việc giá xăng RON 95 không được công bố công khai khiến người tiêu dùng có cảm giác bị ép dùng xăng sinh học E5. Tuy nhiên, đại diện Bộ Công Thương khẳng định hoàn toàn không có chuyện Bộ “bỏ quên” không quản lý xăng RON 95.
Tại kỳ điều hành giá bán lẻ xăng dầu ngày 4/1, giá xăng E5 RON 92 được giữ nguyên trong khi RON 95 lại không được nhắc đến trong báo cáo của Bộ Công thương. Tuy nhiên, thực tế giá RON 95 lại tăng 810 đồng/lít lên 20.090 – 20.290 đồng, tuỳ vùng.
Ngày 4/1 cũng là phiên điều chỉnh giá xăng dầu đầu tiên sau khi chính thức khai tử xăng RON 92 để thay thế bằng xăng E5 với kỳ vọng mang lại hiệu quả trong bảo vệ môi trường. Chính điều này đã khiến Bộ Công Thương có phần lúng túng trong việc công bố giá.
Trao đổi với Người lao động, Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương), ông Nguyễn Lộc An, cho biết theo quy định tại Nghị định 83 về điều hành giá xăng dầu, giá cơ sở các mặt hàng xăng dầu tiêu dùng phổ biến trên thị trường là căn cứ để cơ quan quản lý nhà nước điều hành giá bán lẻ xăng dầu trong nước.
Cụ thể, theo giải thích của đại diện Bộ Công Thương, trước đây thị trường lưu hành 2 mặt hàng là xăng RON 92 và RON 95 nhưng do xăng RON 92 phù hợp cho đa số phương tiện có động cơ đời cũ hiện hữu nên là mặt hàng tiêu dùng phổ biến trên thị trường và được liên bộ Công Thương – Tài chính sử dụng làm căn cứ để tính toán, công bố giá cơ sở phục vụ điều hành giá bán lẻ tại thị trường nội địa.
Tuy nhiên, một đại diện khác của Bộ Công thương thừa nhận, đến khi “khai tử” xăng RON 92 thì bộ lại thiếu nhanh nhạy trong việc phải tìm một loại xăng khác để thay thế vị trí mặt hàng tiêu dùng phổ biến là RON 92. Trong khi đó, việc chỉ công bố giá xăng E5 đã vô tình mặc định xăng E5 là loại thay thế RON 92. Từ đó, dẫn đến việc người tiêu dùng có cảm giác họ bị ép buộc sử dụng xăng E5.
Thực tế cho thấy không thể phủ nhận xăng E5 đang được ưu ái lớn so với mặt hàng xăng khoáng còn lại. Đây là điều hiển nhiên trong bối cảnh cần tích cực tuyên truyền, vận động người dân chuyển sang dùng loại xăng thân thiện hơn với môi trường. Tuy nhiên, giới chuyên gia vẫn đề nghị việc tính toán, công bố giá xăng RON 95 cần thực hiện một cách công khai.
Theo chuyên gia kinh tế Đặng Đình Đào, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh tế và phát triển (Trường ĐH Kinh tế Quốc dân), sự bất bình của người dân về việc âm thầm tăng giá xăng RON 95 trong những ngày qua là hợp lý, bởi việc này dễ dẫn đến những nghi ngờ liên quan đến chuyện không minh bạch trong ngành xăng dầu.
Phát biểu tại hội thảo Diễn biến thị trường, giá cả ở Việt Nam năm 2017 và dự báo 2018 được tổ chức ngày 9/1, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long bày tỏ sự lo ngại giá xăng RON 95 đang được thả nổi và sẽ dễ rơi vào tình trạng tăng đột biến.
“Hiện nay trên thị trường, sau khi cho ra mắt xăng sinh học E5 và khai tử RON 92, Nhà nước không công bố giá của xăng RON95, phải chăng đây là hành động cố tình thả nổi giá mặt hàng xăng này?”, Dân trí trích dẫn lời ông Long.
Ông Long cho rằng một khi không quản lý được giá của xăng RON 95 thì chắc chắn giá của loại xăng này sẽ tăng mạnh, từ đó tác động đến chỉ số lạm phát trong năm 2018.
Trong khi đó, theo Vnexpress, trước việc bị nghi ngờ liên Bộ “âm thầm” để doanh nghiệp tự quyết giá xăng RON 95 và không cập nhật giá cơ sở loại xăng này trong văn bản điều hành, một đại diện của Bộ Công Thương khẳng định không cố tình “bỏ quên” mặt hàng này. Cụ thể, cơ quan quản lý sẽ theo dõi diễn biến thị trường, nếu lượng xăng RON 95 tăng cao, liên Bộ sẽ báo cáo Chính phủ tính toán công bố giá cơ sở mặt hàng xăng RON 95.
Nguyễn Trang