Kinh tế Trung Quốc khởi đầu năm 2018 phải đối mặt với điều mà các nhà lãnh đạo nước này gọi là “cuộc chiến cam go”, với rất nhiều thách thức nổi lên như núi nợ chồng chất, đói nghèo, ô nhiễm và những mối đe dọa từ vấn đề xung đột thương mại với Mỹ.
Và ngay cả khi không có rủi ro nghiêm trọng nào, kinh tế Trung Quốc dự kiến vẫn sẽ tăng trưởng chậm lại trong năm 2018, theo một bài phân tích mới đăng tải của hãng tin Bloomberg.
Chuyên gia kinh tế Rajiv Biswas của hãng IHS Markit (Singapore) đánh giá những yếu tố mất cân bằng kinh tế lớn tiếp tục tạo rủi ro tiêu cực cho khiến triển vọng của năm 2018.
“Những bất ổn với kinh tế Trung Quốc sẽ tiếp tục là những rủi ro chính đối với triển vọng kinh tế toàn cầu trong năm 2018, và khu vực châu Á-Thái Bình Dương đặc biệt dễ bị tổn thương trước những cú sốc do kinh tế (Trung Quốc) giảm tốc”, chuyên gia Rajiv Biswas nhận định.
Dù những cú sốc đó chưa thể hiện rõ, nhưng các chuyên gia vẫn cho rằng tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc sẽ chỉ đạt mức 6,5% trong năm nay – mức thấp nhất kể từ năm 1990.
Dưới đây là một số rủi ro đối với kinh tế Trung Quốc được giới chuyên gia nêu ra.
Rủi ro tài chính
Đảng Cộng sản Trung Quốc mới đây nhắc lại cam kết sẽ ngăn chặn và kiểm soát rủi ro tài chính, coi đó là một thách thức quan trọng cần vượt qua trong 3 năm tới. Khi hệ thống tài chính mở cửa hơn đối với nước ngoài, có một nguy cơ lớn là tỷ lệ nợ/GDP sẽ vượt mức 320% vào năm 2020.
Hãng phân tích Asia-Analytica có trụ sở tại Hồng Kông cho rằng sự mất ổn định về tài chính đang là vấn đề cốt lõi của Trung Quốc và ngay cả bộ máy tuyên truyền của nước này cũng thừa nhận đây là một vấn đề nghiêm trọng và khó có thể có một giải pháp trong 3 năm.
Ngành xây dựng tăng trưởng chậm lại
Theo giám đốc phân tích kinh tế châu Á Frederic Neumann của ngân hàng HSBC tại Hồng Kông, việc siết chặt các quy định về môi trường và tài chính để kiềm chế nợ có thể gây ra những cú sốc tài chính trong năm 2018, theo đó sẽ kìm kẹp hoạt động xây dựng hạ tầng và nhà ở.
“Hoạt động xây dựng giảm tốc mạnh hơn dự kiến có thể ảnh hưởng tiêu cực đến nhiều ngành đang nổi lên nhưng chưa đủ mạnh để chịu được các cú sốc. Lỗ hổng lớn nhất xuyên suốt nền kinh tế Trung Quốc là ngành xây dựng”, ông Neumann nhận định.
Tranh chấp thương mại
Bài phát biểu về Chiến lược An ninh Quốc gia gần đây của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã nhắm vào Trung Quốc.
Theo David Loevinger, cựu chuyên gia về Trung Quốc tại Bộ Tài chính Mỹ, khi nước Mỹ tìm cách bảo vệ thương mại của mình, kinh tế Trung Quốc chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng và chính quyền Bắc Kinh sẽ phải tìm biện pháp đối phó.
Hiện Mỹ đang tìm kiếm sự ủng hộ của các đồng minh để xử lý việc Trung Quốc lách luật về thương mại.
Thuế và lãi suất của Mỹ
Theo cựu cố vấn George Magnus thuộc ngân hàng UBS Group, nếu ngân hàng trung ương Mỹ tăng lãi suất nhiều hơn dự báo và Mỹ thực hiện cắt giảm thuế, đồng USD sẽ lại tăng giá mạnh so với Nhân dân tệ, và dòng vốn sẽ chịu áp lực bị rút khỏi Trung Quốc thêm lần nữa.
Giáo sư Christopher Balding tại Trường kinh doanh HSBC tại Bắc Kinh cũng cho rằng việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ tăng lãi suất và đồng USD tăng giá sẽ gây ra những vấn đề lớn với kinh tế Trung Quốc.
Trung Quốc xem kế hoạch giảm thuế của Mỹ là một rủi ro đối với đồng Nhân dân tệ.
Căng thẳng Triều Tiên
Theo Zhu Ning, Phó giám đốc Viện nghiên cứu Tài chính quốc gia thuộc Đại học Thanh Hoa, nếu căng thẳng giữa Mỹ và Triều Tiên leo thang thành cuộc xung đột lớn hơn, nó sẽ gây hậu quả sâu rộng không chỉ với kinh tế Trung Quốc mà còn với cả khu vực châu Á-Thái Bình Dương.
Trung Quốc đã cử một đặc phái viên đến Triều Tiên sau cuộc hội đàm của Tổng thống Trump và Chủ tịch Tập.
Ngay cả trước khi những rủi ro trên được Bloomberg nhận diện, chính quyền Trung Quốc đã bật tín hiệu rằng tăng trưởng kinh tế sẽ đạt mức khiêm tốn hơn trong năm nay.
Minh Tuệ