Trong thời hoàng kim và đỉnh cao của mình, 2 câu lạc bộ hàng đầu thế giới này đã từng làm mưa làm gió tại châu Âu bằng lối chơi đẹp mắt và cuốn hút, khiến không ít người hâm mộ trái bóng tròn hứng thú và say mê.
Nhắc tới Manchesster United và Barcelona, chắc hẳn những ai yêu bóng đá đều không quá xa lạ với 2 đội bóng này. Đây là những cái tên với bề dày truyền thống và đã từng khiến nhiều đội bóng ở châu Âu khiếp sợ mỗi khi đối đầu. Tại Tây Ban Nha, Barcelona cùng với Real Madrid tạo nên cuộc đua song mã tại Laliga với nhiều trận Siêu kinh điển El clasico hấp dẫn và kịch tính mà chiến thắng phần lớn thuộc về gã khổng lồ xứ Catalunya.
Còn tại Anh, Manchesster United cùng với Chelsea, Liverpool và Arsenal tạo thành nhóm “Big Four” nổi tiếng một thời tại giải đấu cao nhất xứ sương mù với nhiều trận đối đầu nảy lửa và quyết liệt.
Tuy nhiên, không phải 2 đội bóng này dành nhiều danh hiệu hay có fan hâm mộ trên toàn cầu mà nhiều người mới yêu họ. Điểm khác biệt ở đây chính là lối chơi mà 2 đội này trình diễn, nó là niềm cảm hứng bất tận và hấp dẫn với những ai lần đầu tiên chứng kiến họ thi đấu trên sân cỏ, biết được thế nào bóng đá tấn công rực lửa và lôi cuốn người xem.
Barcelona và Tiki – taka đầy mê hoặc
Tik –taka là cái tên gắn trong thời đại hoàng kim của Barca. Chính lối chơi này đã đem về cho đội bóng xứ Catalunya vô số danh hiệu cao quý từ năm 2008-2012, mà đỉnh cao là cú ăn 6 mùa giải 2008 – 2009 dưới sự dẫn dắt của Pep Guardiola mà cho đến tận bây giờ chưa có 1 đội bóng nào có thể làm được.
Là một biến thể của bóng đá tổng lực nhưng điểm khác biệt ở Tiki–taka là thi đấu một cách ung dung, chậm rãi, thong thả, không tốn nhiều thể lực, đá như ru ngủ đối phương nhằm chờ thời cơ ra đòn kết liễu. Với mục tiêu là kiểm soát bóng và áp đặt thế trận, Barcelona đã vận hành một cách nhần nhuyễn lối chơi này với những cầu thủ có khả năng tư duy nhạy bén, kiểm soát bóng cực tốt cùng kỹ thuật cá nhân điêu luyện như Xavi, Iniesta, Busquet…
Điểm nổi bật ở Tiki–taka là những đường chuyền chính xác trong phạm vi không gian hẹp cùng sự luân chuyển bóng linh hoạt giữa các cầu thủ không cho đội bạn có cơ hội chơi bóng và kéo dãn hàng phòng ngự của đối thủ, tạo ra nhiều khoảng trống cũng như cơ hội cho các tiền đạo.
Tại Laliga thời điểm đó, Barcelona gần như bất bại với sự hủy diệt của Tiki–taka, ngay cả đại kình địch Real Madrid cũng không phải ngoại lệ. Hai trận thua với tỷ số đậm là 2-6 mùa giải 2008 -2009 và 0-5 mùa giải 2010-2011 là bằng chứng rõ nhất cùng với đó là 3 chức vô địch vô địch Laliga trong giai đoạn này.
Trên đấu trường châu Âu, Barcelona cũng 2 lần giành chức vô địch Champion League vào các năm 2009 và 2011 khi đối thủ của họ là đội bóng hàng đầu nước Anh khi đó – Manchester United.
Sau thời Pep Guardiola, dấu ấn của Tiki-taka giảm hẳn trong lối chơi của Barcelona. Dưới thời huấn luyện Luis Enrique và Ernesto Valverde, Barca không thống trị thời lượng kiểm soát bóng, không ban – chuyền cầu kỳ và zíc zắc, không “ru ngủ” người xem, thay vào đó là sự hiệu quả và tập trung phòng thủ nhiều hơn. Họ cũng ít tấn công biên, không đề cao tốc độ của các hậu vệ cánh, mà đánh nhanh trực diện, kiểm soát phản công nhanh…
Manchester United và biệt danh “Bật như Man”
Nếu hỏi 10 người hâm mộ môn thể thao Vua, chắn chắn rằng không ai trong số họ không biết đến cái tên Manchester United. Đó là đội bóng số 1 nước Anh một thời và là nỗi kinh hoàng cho nhiều đội bóng, không chỉ là ở Anh mà còn ở châu Âu.
Dưới sự dẫn dắt của Sir Alex Ferguson, Manchester United đã dành được rất nhiều danh hiệu cao quý, mà đỉnh cao là 13 chức vô địch Premier League và 2 chức vô địch Champion League. Không những thế, độ nổi tiếng và phủ sóng trên toàn cầu của Man United là vô cùng lớn, hơn hẳn 2 ông lớn của Tây Ban Nha là Barcelona và Real Madrid.
Cũng giống như Barcelona, lối chơi cũng là điều làm nên sự đặc biệt cho Man United. Họ trình diễn một thứ bóng đá tấn công rực lửa và cuốn hút người xem, bất kể là đội bóng yếu hay mạnh.Nhưng lối chơi ở Manchester United là một sự khác biệt hoàn toàn so với nhiều đội bóng khác, các fan của Manchesster United chắc chắn là những người biết rõ điều này nhất.
Lối chơi của Man United gần như chả có điều gì đặc biệt hết vì nó không theo tư duy và tính toán. Sir Alex Ferguson luôn cho đôi bóng của mình xuất phát với sơ đồ 4-4-2 (đôi khi là 4-3-3), theo lý thuyết 4-4-2 là sơ đồ truyền thống phòng ngự phản công rõ nét nhưng khi chứng kiến các cầu thủ thi đấu thì trong đó là sự pha trộn hoàn hảo giữa Tiki –taka với những đường chuyền nhịp nhàng trong phạm vi hẹp hoặc rộng cùng với đó là lối chơi áp sát nhanh như kiểu Gengenpressing.
Manchester United nổi tiếng với những pha tấn công và phản công thần tốc, đối thủ gần như không thể chống đỡ được hay những pha tạt cánh đánh đầu đã làm nên thương hiệu cho đội bóng này. Biệt danh “Bật như Man” được những ai yêu bóng đá đặt cho Man United cũng chính từ đây mà ra, các cầu thủ chơi hiểu ý và phối hợp với nhau vô cùng nhuần nhuyễn. Bộ tứ Rooney, Ronaldo, Tevez và Berbatov một thời nỗi khiếp sợ trên khắp châu Âu.
Nếu dựa vào những điểm trên, chúng ta có thể nói khái quát về cách chơi như sau:
Sir Alex lựa chọn nhân sự và đội hình xuất phát cho đội bóng. Ông nói rằng: “Tôi chọn các cậu thi đấu với đội hình như vậy, khi ra sân hãy thi đấu hết mình và giành chiến thắng, ai thi đấu vị trí nào thì hãy làm tốt nhiệm vị của mình và cố gắng hỗ trợ các đồng đội phía trên. Tôi không cần biết các cậu thi đấu thế nào, miễn là đưa được quả bóng vào lưới đối phương và tránh cho đội nhà bị thủng lưới quá nhiều!”
Nói vui như vậy cho mọi người cảm thấy thoải mái hơn chút nhưng để ý kỹ trong thực tế, quan điểm này cũng có phần nào đó tương đồng. Man United đôi khi có chiến thắng tưng bừng trước một đội bóng lớn nhưng nhiều khi thi đấu dưới sức trước 1 đội bóng yếu hơn mình rất nhiều, đôi khi còn thua cuộc. Nhưng trong những hoàn cảnh như vậy, lại có 1 cá nhân bất ngờ tỏa sáng đem về chiến thắng đội nhà.
Ngoài ra, một điều đặc biệt hơn là khả năng “liệu cơm gắp mắm” của Sir Alex Ferguson. Ông biết thời điểm nào cần thay người nào ra và người thế chỗ là ai, ông luôn đặt niềm tin vào người đó. Vì thế Man United được mệnh danh là “Vua lộn ngược dòng” cùng với đó là những bàn thắng “Fergi time” (Bàn thắng ở những giây phút cuối cùng của trận đấu).
Dù vậy, đội bóng đứng đầu nước Anh một thời vẫn phải nhận thất bại cay đắng khi đối đầu trước 1 Barcelona quá mạnh với lối chơi Tiki -taka hoa mỹ và đẹp mắt.
Cả Barcelona và Manchester United hiện nay đều không còn ở thời kỳ hoàng kim nữa, đặc biệt là Man United đã sa sút rất nhiều trong 5 năm trở lại đây. Ảnh hưởng của họ trên thế giới là vẫn còn nhưng bản sắc của câu lạc bộ đã mai một đi rất nhiều.
Trong thời đại kim tiền hiện nay, khi mà danh hiệu cũng như sự nổi tiếng là trên hết, các câu lạc bộ chỉ biết thi đấu để giành chiến thắng, chứ đâu để cống hiến chứ. Chắc hẳn người hâm mộ Barca hay Man United rất muốn đội bóng của mình một ngày nào đó có thể trở về giai đoạn hoàng kim ngày xưa nhưng điều đó khó có thể thành hiện thực.
Bóng đá hiện đại là thực dụng, kết quả quan trọng hơn tất cả. Nhưng trong guồng quay đó, còn những cầu thủ vẫn mang trong mình lòng nhiệt huyết và cống hiến hết mình với trái bóng tròn, họ là những điểm sáng hiếm hoi trong thời đại này. Vì vậy, hãy trân trọng và thưởng thức những gì bóng đá còn mang lại cho chúng ta.
Nói về khả năng ban bật đến mức thượng thừa, ngoài cái tên này, chúng ta cũng không thể bỏ qua Arsenal. Giống như Man United và Barca, đội bóng của “giáo sư” Asen Wenger cũng trình diễn lối chơi vô cùng hoa mỹ và đẹp mắt khiến người xem háo hức. Cho dù nhiều năm qua không dành được chức vô địch EPL hay Champion League nào hết nhưng lối chơi cống hiến đó của Arsenal xứng đáng nhận được những lời khen ngợi và tôn trọng nhất từ những người yêu bóng đá đẹp trên toàn thế giới.
Sơn Tùng