Trước tình trạng “phố Tàu, nước Nga” ở Nha Trang đang gây bức xúc dư luận, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch yêu cầu tỉnh Khánh Hòa chấn chỉnh ngay. Nhưng người dân cũng bày tỏ “nỗi khổ” phải lách lật quảng cáo vì nỗi lo mưu sinh.
Sau phản ánh tình trạng Nha Trang như “phố Tàu, nước Nga”, Cục Văn hóa cơ sở (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) đã có văn bản gửi Sở Văn hóa, Thể thao tỉnh Khánh Hòa yêu cầu chấn chỉnh ngay, theo Zing.
Văn bản nêu, dư luận đang bức xúc trước tình trạng sử dụng tiếng nước ngoài của các tổ chức, cá nhân hoạt động sản xuất, kinh doanh biến Nha Trang thành “phố Tàu, nước Nga”.
Việc thể hiện chữ viết trên biển hiệu phải tuân thủ quy định tại Điều 18 của Luật Quảng cáo. Biển hiệu phải bảo đảm mỹ quan; Biển hiệu phải viết bằng chữ Việt Nam; trường hợp muốn thể hiện tên viết tắt, tên giao dịch quốc tế, tên, chữ nước ngoài phải ghi ở phía dưới, kích thước nhỏ hơn chữ Việt Nam.
Liên quan đến hoạt động kinh doanh lữ hành đón khách Trung Quốc, bà Nguyễn Thị Lệ Thanh, Phó giám đốc Sở Du lịch tỉnh Khánh Hòa, cho biết tỉnh vừa có quyết định cho thành lập Hiệp hội Doanh nghiệp lữ hành đón khách Trung Quốc (Hiệp hội) tại Khánh Hòa.
Theo bà Thanh, Hiệp hội sẽ hoạt động theo điều lệ được Chủ tịch tỉnh phê duyệt, có tư cách pháp nhân, con dấu, tài khoản. Trụ sở đặt tại tỉnh Khánh Hòa.
Cũng theo bà Phó giám đốc, mục đích khi thành lập Hiệp hội nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, đồng thời giúp cơ quan chức năng tăng cường công tác giám sát, quản lý trong lĩnh vực hoạt động kinh doanh đón khách du lịch Trung Quốc.
Hiện, khoảng 22 thành viên đại diện các doanh nghiệp, chi nhánh, văn phòng đại diện tại Khánh Hòa của các doanh nghiệp lữ hành đón khách Trung Quốc, đăng ký tham gia Hiệp hội.
Theo thống kê, năm 2016 Khánh Hòa chỉ đón hơn 500.000 lượt khách Trung Quốc. Đến năm 2017 con số này tăng lên hơn 1,2 triệu lượt. Trong khi đó, khách các thị trường châu Âu, Bắc Mỹ, Nhật, Australia lại giảm mạnh.
Chủ cửa hàng cố lách luật để biến chỉ có 2 thứ tiếng: Nga và Trung
“Từ ngày khách du lịch tới đông, mới làm ăn khấm khá lên. Có cơ hội kiếm tiền thì phải tranh thủ. Tôi không nghĩ xa tới việc mất bản sắc hay ngôn ngữ”, anh Khoa Anh nói.
Việc ghi bảng hiệu bằng tiếng Nga, tiếng Anh, tiếng Trung là cách tốt nhất để những người bán hàng tiếp cận được khách hàng của mình, chủ yếu là các du khách. Các chủ cửa hàng có được nghe về Luật Quảng cáo và quy định việc biển hiệu phải viết bằng tiếng Việt; tên giao dịch quốc tế, tên, chữ nước ngoài phải ghi ở phía dưới, kích thước nhỏ hơn tiếng Việt; nhưng tìm cách lách luật.
Siêu thị nhỏ của chị Tâm (40 tuổi) ở đường Nguyễn Thiện Thuật, chủ yếu bán đồ ăn nhanh, nước uống và đồ dùng cho khách du lịch. Đối tượng phục vụ chính của cửa hàng là người nước ngoài. Giá bán các món ở đây cũng cao hơn các siêu thị bình thường từ 5.000-10.000 đồng.
“Phục vụ khách Nga, Trung nên biển hiệu phải ghi tiếng nước họ. Không ghi vậy, họ không hiểu, không vào mua”, chị Tâm giải thích đơn giản lý do vì sao không có tiếng Việt trên bảng hiệu của cửa hàng mình.
“Người Nga mua nhanh, lịch sự, không quậy. Người Trung Quốc nói nhiều, soi xét hàng hóa kỹ hơn, thường vào xem rồi đi ra”, chị bán hàng này kết luận bằng 2 câu ngắn gọn.
Có suy nghĩ như chị Tâm, ông Tiến, bán hoa quả trên đường Nguyễn Thị Minh Khai, nói rằng không chỉ riêng các nhà hàng, khách sạn, công ty du lịch, ngay cả những quán ăn ven đường nếu muốn bán được hàng cũng phải ghi biển hiệu bằng tiếng nước ngoài.
“Hàng hủ tiếu, nem nướng, cà phê, hay cả sạp hoa quả của tôi… đều có biển hiệu ghi 2 thứ tiếng: Nga và Trung. Khách có nhu cầu mình phải phục vụ ngay. Chưa kể mình không biết tiếng, ghi vậy để họ rõ giá, rõ món, chỉ cần ‘ngôn ngữ hình thể’ là bán được hàng”, ông Tiến chỉ ra.
Cơ hội làm ăn hay giữ gìn bản sắc?
Vài chủ cửa hàng tại khu phố “Tây” Nha Trang có biết điều này, nhưng phần lớn thì không. Tuy nhiên, kể cả có biết, họ cũng tìm cách lách luật.
“Lâu lâu mới có người tới kiểm tra. Thấy ai đến thì mình cất biển hiệu đi. Làm lại tốn kém lắm, không cần thiết”, chủ một quán ăn trong hẻm 120 Nguyễn Thiện Thuật cho hay.
Phần lớn người bán hàng không quan tâm nhiều tới việc có ghi tiếng Việt trên biển hiệu không vì họ không phục vụ đối tượng khách này. Khi được hỏi có nghĩ đến việc đánh mất “bản sắc văn hóa, ngôn ngữ” hay không, phần lớn nói rằng họ không nghĩ xa tới vậy.
“Trước đây phố này chủ yếu buôn bán nhỏ lẻ, từ ngày khách du lịch tới đông, từ hàng to, hàng nhỏ mới làm ăn khấm khá lên. Có cơ hội nào kiếm tiền thì phải tranh thủ. Tôi không nghĩ xa tới vậy”, anh Khoa Anh, chủ cửa hàng đá quý trên đường Nguyễn Thiện Thuật nói.
Cửa hàng của anh Khoa Anh tên Kachiusa, một cái tên rất Nga, dù anh chưa từng đặt chân tới con phố này, nhưng “đặt như vậy họ mới thấy gần gũi, mới vào mua hàng”, Khoa Anh nói.
Hoàng Kỳ (tổng hợp)