Nhiều nước phát triển tại khu vực châu Á đang dần “xa lánh” Trung Quốc, gần gũi hơn với Ấn Độ khi cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung leo thang.
Theo CNBC, các đồng minh thân cận nhất của Mỹ tại châu Á như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, Australia… đang tìm cách đa dạng hóa nền kinh tế của mình, tránh lệ thuộc vào Trung Quốc vì lo ngại ngành công nghiệp xuất khẩu của họ có thể bị tổn thương bởi cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Rất nhiều nước Châu Á đang sản xuất các mặt hàng được lắp ráp tại Trung Quốc trước khi xuất khẩu, do đó chuỗi sản xuất trong toàn khu vực rất dễ bị tổn thương vì căng thẳng thương mại Mỹ – Trung.
Nhà nghiên cứu Termsak Chalermpalanupap tại viện ISEAS-Yusof Ishak của Singapore nhận định rằng động thái tăng cường thương mại trong khu vực châu Á được xem là biện pháp bảo vệ tốt nhất cho khu vực và chính điều đó đã thúc đẩy Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia quay sang quan tâm hơn tới các nước láng giềng khác, đặc biệt là Ấn Độ.
“Chiến tranh thương mại đẩy nhiều quốc gia đến với Ấn Độ như một đối tác kinh tế an toàn”, Harsh Pant tại trung tâm nghiên cứu Observer Research Foundation cho biết.
Thực tế, vào tháng 7/2018, chính phủ Australia đã công bố một kế hoạch mang tên “Chiến lược kinh tế Ấn Độ”. Theo kế hoạch này, Australia kỳ vọng sẽ biến Ấn Độ trở thành một trong 3 thị trường xuất khẩu lớn nhất và là địa điểm đầu tư lớn thứ 3 của nước này vào năm 2035.
Cuối năm 2017, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in cũng đã giới thiệu kế hoạch “Chính sách phía Nam”, tập trung vào việc tăng cường quan hệ với khu vực Đông Nam Á. Trong chuyến thăm New Delhi vào tháng 7 vừa qua, ông Moon Jae-in nói rằng Ấn Độ không thuộc khu vực Đông Nam Á, nhưng sẽ là đối tác quan trọng trong chiến lược hợp tác của Seoul.
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe, người dự kiến tới thăm New Delhi vào tuần tới, đã cam kết sẽ biến đất nước đông dân thứ 2 thế giới trở thành trụ cột trong chính sách Ấn Độ – Thái Bình Dương, thúc đẩy đầu tư và phát triển hạ tầng tại các thị trường mới nổi ở Châu Á, Châu Phi.
Năm 2016, một số công ty của Đài Loan như Foxconn cũng đã rót vốn vào Ấn Độ theo một sáng kiến mới có tên “Chính sách mới phía Nam” được công bố bởi nhà Lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn.
Dhruva Jaishankar – nhà nghiên cứu chính sách đối ngoại tại Viện Brookings Ấn Độ, cho biết việc Trung Quốc tăng cường dùng kinh tế để gây áp lực với khu vực là một trong những yếu tố khác đẩy các nước Châu Á đến gần Ấn Độ hơn.
Trung Quốc đã ban hành lệnh cấm xuất khẩu đất hiếm sang Nhật Bản sau khi tranh chấp lãnh thổ giữa hai quốc gia nổ ra vào năm 2010 và gần đây quốc gia này cũng đã trừng phạt hàng loạt các doanh nghiệp Hàn Quốc vì hệ thống phòng thủ tên lửa THAAD.
Ngoài ra, tốc độ tăng trưởng tuyệt vời của Ấn Độ cũng là nguyên nhân khiến nước này trở thành đối tác lý tưởng cho các nước châu Á.
Tuy nhiên, thách thức vẫn vẫn nằm ở phía trước. Điều cần quan tâm lúc này là liệu New Delhi có biết cách tận dụng cơ hội mà những xu hướng đó mang lại. Ấn Độ cần tăng cường hợp tác an ninh và kinh tế với các nước khác trong khu vực vì Bắc Kinh đều đang dẫn trước trên cả hai mặt trận.
Kiều Ngọc (Tổng hợp)