Chỉ 13% người Thụy Điển dùng tiền mặt để thanh toán trong năm 2018, giảm mạnh so với mức 39% trong năm 2010.
Trong vài năm trở lại đây, ngân hàng trung ương Thụy Điển, Riksbank, đang cân nhắc đề xuất phát hành một loại tiền kỹ thuật số để đáp ứng xu hướng không dùng tiền mặt của xã hội.
Trong một báo cáo năm 2017, Riksbank – ngân hàng trung ương lâu đời nhất thế giới – đã mô tả đồng tiền kỹ thuật số “E-krona” có thể trông như thế nào, và đến ngày 26/9 vừa qua, ngân hàng đã hỏi ý kiến công chúng về mẫu thiết kế đồng tiền kỹ thuật số này để thực hiện kế hoạch của họ.
Thí điểm sẽ liên quan đến việc tạo ra “một đồng E-krona dựa trên giá trị”, có thể được lưu trữ trên thẻ hoặc trong ứng dụng điện thoại di động và cho phép các giao dịch được theo dõi.
Riksbank cho biết đã đến lúc bắt đầu đưa ra các đề xuất cho những thay đổi lập pháp để cung cấp vị thế pháp lý cho đồng E-krona. Ngân hàng trung ương này đã không nói rằng tiền điện tử chắc chắn phải được ra mắt, nhưng rõ ràng họ muốn tất cả mọi thứ được sắp xếp đâu vào đấy cho thời gian quyết định.
Tại sao lại vội vàng như vậy? Thụy Điển đang là quốc gia không sử dụng tiền mặt với tốc độ nhanh – thậm chí có ý kiến còn cho là “quá nhanh”. Một số ngân hàng hiện không còn xử lý tiền mặt và nhiều cửa hàng, nhà hàng không cũng chấp nhận tiền mặt nữa.
Một cuộc khảo sát của Riksbank cho thấy chỉ có 13% người Thụy Điển dùng tiền mặt để thanh toán cho lần mua gần đây, giảm mạnh so với mức 39% trong năm 2010.
Sự thay đổi chóng mặt này khiến cuộc sống của người già hoặc người tàn tật, những người không hoặc không thể theo kịp các hình thức thanh toán di động hoặc kỹ thuật số trở nên khó khăn.
Ngoài ra, một nguy cơ khác cũng xảy đến, nhiều người do ngại họ sẽ không còn quyền tiếp cận với một hình thức thanh toán được bảo đảm bởi nhà nước và không hoàn toàn nằm trong tay của ngân hàng tư nhân.
Ngân hàng Riksbank cho biết: “Nếu tiền mặt tiếp tục bị xem nhẹ, đồng tiền điện tử E-krona sẽ đảm bảo cho người dân có quyền tiếp cận đến một phương tiện thanh toán được nhà nước bảo đảm”.
Ngân hàng trung ương này lo ngại rằng nếu không có một phương tiện thanh toán được nhà nước hậu thuẫn trong thời đại kỹ thuật số, hệ thống thanh toán trong nước có thể sẽ mất ổn định và hệ thống tiền tệ của Thụy Điển dần trở nên không đáng tin cậy.
Việc chính thức lưu hành đồng E-krona như một hình thức thanh toán bổ sung cho tiền mặt có thể đảm bảo rằng người dân vẫn có thể tiếp cận với tiền của ngân hàng trung ương, và cũng tránh được tình huống ngân hàng tư nhân phải “chịu mọi trách nhiệm trong các tình huống khủng hoảng”, ngân hàng trung ương Thụy Điển cho biết.
“Hiện tại nhóm người lớn tuổi, người khuyết tật hoặc những người có những lý do bất khả kháng đang gặp phải khó khăn khi sử dụng giải pháp thanh toán bằng đồng tiền kỹ thuật số. Vì không thể mong đợi rằng thị trường tư nhân sẽ phục vụ đầy đủ cho các nhóm người này, nên nhà nước sẽ đưa ra giải pháp có trách nhiệm lớn hơn đối với họ”, Riksbank nói thêm.
Về mặt thời gian, báo cáo mới đề xuất chương trình thí điểm dùng đồng tiền E-krona sẽ được kích hoạt vào đầu năm 2019 và triển khai trên diện rộng vào năm 2021 nếu Thụy Điển quyết định thực hiện bước nhảy vọt đó.
(Tổng hợp)