Nhà nước sẽ thoái vốn tại Habeco trong năm nay, nhưng kể cả chưa phải như vậy, Sabeco và Heineken với thị phần áp đảo hiện nay cũng đủ để các nhà đầu tư ngoại chi phối thị trường bia Việt Nam. Như vậy, giờ đây người Việt càng uống nhiều bia sẽ càng làm lợi cho nước ngoài.
Tờ Thanh niên dẫn lời lãnh đạo Bộ Công thương mới đây cho biết cơ quan nay đang tích cực chỉ đạo thoái vốn tại Tổng CTCP Bia – Rượu – Nước giải khát Hà Nội (Habeco) và có thể thực hiện được trong năm nay.
Hiện tại, Bộ Công thương đang nắm giữ 81,79% vốn tại Habeco, và dù chưa công bố chính thức, nhưng nhiều khả năng Bộ Công thương sẽ giảm tỷ lệ nắm giữ vốn nhà nước tại doanh nghiệp này xuống còn bằng với tỷ lệ vốn đang giữ tại Tổng CTCP Bia – Rượu – Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco) là khoảng 36%.
Habeco có một cổ đông nước ngoài là hãng bia Carlsberg của Đan Mạch, hiện nắm 17,34% vốn. Theo thỏa thuận trước đó, khi nhà nước thoái vốn sẽ ưu tiên bán cho nhà đầu tư ngoại này. Trong khi đó, đại diện Carlsberg cũng nhiều lần bày tỏ ý định muốn tăng tỷ lệ sở hữu tại Habeco, thậm chí lên trên mức 51%.
Habeco hiện là doanh nghiệp lớn thứ ba trong ngành bia Việt Nam, chỉ sau Sabeco và Heineken Việt Nam.
Theo một cáo cáo của hãng nghiên cứu thị trường Euromonitor International, tính đến cuối năm 2016, Sabeco giữ thị phần bia lớn nhất Việt Nam với 41%, tập trung ở phân khúc bia tầm trung. Heineken chiếm 23% với ưu thế ở phân khúc bia cao cấp, còn Habeco chiếm 18,4% thị phần. Hãng Carlsberg chiếm 7,6% thị phần sau khi mua lại hoàn toàn Công ty Bia Huế từ năm 2011 khi nhà nước thoái vốn, theo đó chi phối thị trường miền Trung.
Trước đó, thị trường bia vẫn nằm trong tay người Việt trước khi Tập đoàn ThaiBev của Thái Lan chi khoảng 5 tỷ USD mua trọn lô gần 54% cổ phần tại Sabeco vào tháng 12/2017.
Như vậy, nếu Habeco thoái vốn và Carlsberg mua cổ phần chi phối, các “ông lớn” trong ngành bia Việt Nam sẽ đều do các tập đoàn nước ngoài nắm giữ. Điều này đồng nghĩa với việc người Việt càng uống nhiều bia sẽ càng làm lợi cho nước ngoài.
Theo số liệu từ Hiệp hội Bia – Rượu – Nước giải khát Việt Nam (VBA), trong năm 2017 cả nước tiêu thụ hơn 4 tỷ lít, tức bình quân mỗi người Việt uống gần 45 lít bia. Với con số này, Việt Nam nằm trong top 10 nước uống bia nhiều nhất thế giới và top 3 quốc gia tiêu thụ bia nhiều nhất châu Á.
Chi phí cho tiêu thụ bia của Việt Nam là khoảng 3,4 tỷ USD/năm, và ước tính gần 90% số tiền này đang chảy vào túi các đại gia ngoại.
Đó là chưa kể đến một số tác động bất lợi khác từ việc uống nhiều bia rượu như tốn thời gian và ảnh hưởng đến sức khỏe.
Minh Tuệ