Sau khi có tin Sabeco phải tạm nộp vào ngân sách số tiền như Kiểm toán Nhà nước kết luận, Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính Việt Nam (VAFI) lại tiếp tục lên tiếng cảnh báo rằng hành động này sẽ gây nhiều hậu quả nghiêm trọng, thậm chí có người sẽ phải đi tù.
Trong một văn bản phản biện gửi Phó Thủ tướng, Kiểm toán Nhà nước (KTNN) và Bộ Tài chính ngày 16/4, VAFI khẳng định việc Hội đồng quản trị (HĐQT) Sabeco thực hiện tạm nộp 2.495 tỷ đồng vào ngân sách nhà nước theo chỉ đạo của Bộ Công thương sẽ là hành vi cố tình vi phạm pháp luật và sẽ gây nhiều hệ quả nghiêm trọng.
Dẫn các Điều 132, 135, 136,149 của Luật Doanh nghiệp 2014, VAFI phản biện rằng HĐQT doanh nghiệp chỉ có thẩm quyền đề nghị trước Đại hội cổ đông (ĐHCĐ) về mức chi trả cổ tức (lợi nhuận sau thuế để chia cho các cổ đông), chứ không có quyền quyết định thanh toán cổ tức cho bất kỳ cổ đông nào, kể cả cổ đông nhà nước hay cổ đông đa số mà không cần có Nghị quyết ĐHCĐ.
VAFI cho rằng Bộ Công thương cũng chỉ là 1 cổ đông tại Sabeco, kể cả trong trường hợp bộ này nắm giữ 89,59% vốn điều lệ thì cũng không thể ra lệnh cho người đại diện của mình đang nắm đa số trong HĐQT có quyền tạm nộp 2.495 tỷ đồng vào ngân sách nhà nước mà không có Nghị quyết ĐHCĐ.
VAFI cũng lưu ý rằng, sau ngày 27/12/2017, Bộ Công thương chỉ còn nắm giữ 36% vốn, nên không thể biểu quyết mọi vấn đề mà Bộ mong muốn tại ĐHCĐ.
Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính đặt giả thiết rằng nếu Thaibev không có ý kiến trong việc thanh toán 2.495 tỷ cho cổ đông nhà nước, tập đoàn Thái Lan này sẽ không có cổ tức, và toàn bộ cổ đông thiểu số còn lại (trên 1.000 nhà đầu tư nắm giữ 10,41% vốn) sẽ được nhận số tiền 289 tỷ đồng (theo kết luận của Kiểm toán Nhà nước).
Số cổ tức tiền mặt trên rất lớn và hấp dẫn với cổ đông thiểu số, nhưng sẽ không bao giờ và không thể xác định được ai sẽ được nhận khoản cổ tức nói trên, vì không có danh sách cổ đông chính xác. Theo quy định, Trung tâm Lưu ký chứng khoán chỉ cung cấp danh sách cổ đông khi HĐQT của doanh nghiệp phải chốt ngày hưởng quyền để xác lập danh sách toàn bộ cổ đông được hưởng cổ tức.
Nếu ĐHCĐ sắp tới có nghị quyết chia cổ tức 2.900 tỷ đồng và ngày chốt quyền sẽ diễn ra trong tương lai, thời điểm đó Bộ Công thương được chia cổ tức dựa trên tỷ lệ sở hữu là 36% vốn điều lệ chứ không phải 89,4% vốn.
Đặt ra tình huống là HĐQT Sabeco làm liều, lấy danh sách cổ đông cũ được xác định cuối năm 2016 để thanh toán cổ tức cho cổ đông, thì nhiều nhà đầu tư đã bán đi cổ phiếu rồi sẽ vẫn nhận được khoản cổ tức “trời cho”, và hàng nghìn cổ đông hiện đang nắm giữ cổ phiếu Sabeco sẽ không được hưởng khoản cổ tức đầy hấp dẫn (ở mức 43% vốn điều lệ) mà lẽ ra là của họ.
Với những lập luận trên, VAFI cảnh báo rằng nếu HĐQT Sabeco vẫn cố tình thực hiện lệnh của Bộ Công Thương là tạm nộp 2.495 tỷ đồng vào ngân sách nhà nước, những thành viên HĐQT biểu quyết vấn đề này và lãnh đạo Bộ Công Thương liên quan đến vấn đề sẽ phải đi tù, phải bồi thường thiệt hại cho hàng nghìn nhà đầu tư vào Sabeco.
“Họ (những cá nhân này) đã cố tình vi phạm Luật Doanh nghiệp, hành động mà không đúng quyền hạn của mình, họ làm mất tài sản của nhà đầu tư. Giá cổ phiếu Sabeco giảm vì họ làm mất lòng tin cho cổ đông, và như vậy các nhà đầu tư chứng khoán còn bị thiệt hại tài sản vì cổ phiếu Sabeco giảm giá”, VAFI lý giải.
Theo VAFI, khoản tạm nộp 2.495 tỷ đồng là số tiền rất lớn, tương đương 20% vốn chủ sở hữu Sabeco vào cuối năm 2017. Nếu Bộ Công Thương và HĐQT Sabeco vẫn quyết định nộp thì sẽ phải bồi hoàn cho công ty số tiền theo đúng lãi suất ngân hàng 5,3%/năm, với số ngày tương ứng khoản tiền bị lưu lại tại Kho bạc Nhà nước, tạm tính là 344 triệu đồng/ngày.
VAFI cũng lưu ý rằng tiền vào Kho bạc Nhà nước thì dễ nhưng rút ra vô cùng khó khăn vì phải trải qua nhiều thủ tục hành chính và mất nhiều thời gian mới giải tỏa được.
Minh Tuệ