Trong tất cả các phát hiện khảo cổ được thực hiện mỗi ngày trên khắp thế giới, những khám phá dưới đại dương luôn mang đến nhiều điều hứng thú. Thế giới dưới biển thâu tóm trí tưởng tượng của chúng ta về những gì đang ở bên dưới mặt nước kia… Có thể là toàn bộ quần thể một thành phố bị che giấu trên thềm đại dương, nằm ngoài tầm nhìn và tầm với của con người.

May mắn thay, các phát hiện dưới nước không phải lúc nào cũng nằm ngoài tầm với, và mỗi năm chúng ta lại có thêm nhiều phát hiện đáng kinh ngạc nhờ vào công nghệ tiên tiến trong lĩnh vực khảo cổ hàng hải. Dưới đây chúng tôi đưa ra 10 phát hiện dưới nước ấn tượng có khả năng khơi gợi trí tưởng tượng của chúng ta.

Tiếp theo 5 phát hiện trong phần 1

6. Tàn tích dưới nước bí ẩn 10.000 năm tuổi ở Nhật Bản


Quần thể kiến trúc Yonaguni. (Ảnh: atlasobscura)

Nằm ngoài khơi bờ biển phía nam hòn đảo Yonaguni, Nhật Bản, là một quần thể kiến trúc có niên đại ước tính lên đến 10.000 năm tuổi. Nguồn gốc của di chỉ này đang được tranh luận rất gay gắt – và rất nhiều các chuyên gia cho rằng công trình này là nhân tạo, trong khi các nhà khoa học khác lại khẳng định nó là một sản phẩm tạo tác của tự nhiên.

Di chỉ độc đáo và thú vị này đã được phát hiện vào năm 1995 bởi một người thợ lặn khi anh đã đi quá xa khỏi bờ biển đảo Okinawa, và anh đã chết điếng khi đụng phải những tảng đá nguyên khối như thể được “sắp xếp thành dạng bậc thang vào sườn núi”.

Di chỉ này bao gồm các tảng đá to ăn khớp hoàn hảo với nhau, với các góc cạnh chạm khắc hình vuông, cùng với những kiến trúc cầu thang, phố xá, đường cắt ngang và quảng trường. Với tất cả những đặc điểm bất thường như vậy của Yonaguni, vẫn có một số nhà khoa học, như nhà địa chất Robert Schoch thuộc trường đại học Boston, người đã nghiên cứu quần thể di tích này, khẳng định rằng những khối đá cự thạch này được hình thành trong tự nhiên do kết quả của sự vận động kiến tạo.


Kiến trúc cầu thang trong quần thể Yonaguni. (Ảnh: Ancient Origins)


Tượng bán thân Yonaguni. (Ảnh: dudeman)


Kim tự tháp Yonaguni. (Ảnh: Amazing ancient)


Bản đồ toàn thể công trình Yonaguni. (Ảnh: livingmoon.com)

7. Công trình dưới nước đầy tranh cãi Zakynthos


(Ảnh: Ancient Origins)

Vào tháng 7/2013, các nhà khảo cổ học Hy Lạp tuyên bố một phát hiện chấn động – một thành phố cổ đại ngầm dưới nước ở vịnh Alykanas thuộc đảo Zakynthos, Hy Lạp.

Theo Ban Cổ vật Dưới nước Hy Lạp, phát hiện này bao gồm các tòa nhà công cộng lớn, các con đường lát đá, các gốc chống cột và các cổ vật khác. Điểm đặc biệt đáng chú ý là 20 gốc chống cột, tất cả chúng đều có một  “có đường kính 34 cm”, có lẽ để dựng cột gỗ.

91390805Gốc đá dùng để chống cột gỗ. (Ảnh: alykes.com)


Đường lát đá. (Ảnh: Ancient Origins)

Dựa vào quan sát sơ bộ, người ta kết luận rằng các cổ vật này thuộc về một tòa nhà công cộng lớn thời cổ đại, có lẽ thuộc về một khu vực định cư quan trọng trong bến cảng thành phố cổ đại.

Tuy nhiên, trong một động thái kỳ lạ, một nghiên cứu được công bố vào tháng 12/2012 tuyên bố rằng ‘các cổ vật’ này hoàn toàn không phải là di vật của một thành phố cổ đại, mà chỉ đơn giản là một hiện tượng tự nhiên độc đáo.

8. Thành phố Trung Quốc ngầm dưới nước được bảo quản vô cùng hoàn hảo


Kỳ quan thành phố Sư Thành dưới nước. (Ảnh: Europics/CEN)

Thành phố Sư Tử, hay còn gọi là Sư Thành, là một thành phố cổ đại chìm dưới nước tọa lạc ở chân núi Ngũ Sư, nằm bên dưới kỳ quan hồ Thiên Đảo ở Trung Quốc. Nhà chức trách đã rất hứng thú khi biết rằng khi tái phát hiện thành phố này vào tháng 3/2013. Sau hơn 50 năm chìm dưới nước, toàn bộ thành phố vẫn được bảo quản trong trạng thái hoàn toàn nguyên vẹn, biến nó thành một viên nhộng thời gian thực tại.


Lối kiến trúc đặc trưng của Trung Quốc ở Sư Thành. (Ảnh: Daily Mail)

Sư Thành được xây dựng vào triều đại Đông Hán (25 – 200 SCN) và từng là trung tâm chính trị và kinh tế của tỉnh Chiết Giang. Nhưng vào năm 1959, chính quyền Trung Quốc đã quyết định khởi công dự án nhà máy thủy điện – nên họ đã xây dựng một cái hồ nhân tạo, từ đó nhấn chìm Sư Thành 40 m dưới mặt nước.


Một bản phác họa Sư Thành. (Ảnh: Daily Mail)

Sư Thành đã bị lãng quên dưới nước được 53 năm, cho tới khi Khâu Phong, một viên chức địa phương phụ trách du lịch, quyết định xem xem di tích thành phố dưới nước sâu này còn lại những gì. Ông đã rất ngạc nhiên khi phát hiện rằng, trong tình trạng bảo quản khỏi gió, mưa, và ánh nắng mặt trời, toàn bộ quần thể thành phố Sư Thành với đền chùa, vòm tưởng niệm, các con đường lát gạch, và các ngôi nhà, đều hoàn toàn nguyên vẹn, bao gồm các xà dầm và cầu thang bằng gỗ.


Thành phố được bảo quản hoàn toàn nguyên vẹn. (Ảnh: Daily Mail)

9. Thành phố 5.000 năm tuổi bị nhấn chìm dưới nước ở miền Nam Hy Lạp

Tại bán đảo Peloponnesus ở phía nam Hy Lạp có một ngôi làng nhỏ tên là Pavlopetri. Ở gần đó tọa lạc một thành phố cổ đại có niên đại 5.000 năm. Tuy nhiên, đây không phải là một di chỉ khảo cổ thông thường – thành phố này nằm dưới mặt nước 4 m và được cho là thành phố ngầm dưới nước cổ nhất trên thế giới.

thanh pho hy lapẢnh vệ tinh của làng Pavlopetri, Hy Lạp, qua Google Maps

Thành phố này được xây dựng vô cùng chi tiết với đường xá, các tòa nhà 2 tầng với vườn tược, đền chùa, nghĩa trang, và một hệ thống cung cấp nước tinh vi bao gồm các máng rãnh và ống nước.

Ở trung tâm thành phố là một quảng trường có kích thước 40×20 m. Hầu hết các tòa nhà được phát hiện đều có đến 12 phòng bên trong. Thiết kế của thành phố này vượt trội hơn so với rất nhiều thành phố hiện đại ngày nay. Thành phố này có niên đại cổ đến nỗi nó ở cùng thời với câu chuyện được kể đến trong thiên sử ca nổi tiếng ‘Iliad’ của Hy Lạp cổ đại.

Nghiên cứu vào năm 2009 cho thấy di chỉ này có diện tích khoảng 3,6 hecta và các bằng chứng chỉ ra rằng thành phố này đã được định cư trước 2800 năm TCN. Các nhà khoa học ước tính thành phố này bị nhấn chìm vào khoảng 1000 năm TCN do các cơn động đất đã làm rung chuyển khu vực. Tuy nhiên, sau 5.000 năm, bố cục thành phố này vẫn rất rõ ràng và ít nhất 15 tòa nhà đã được phát hiện. Bố cục thành phố này rõ ràng đến nỗi trưởng nhóm khảo cổ, phó giáo sư John Henderson thuộc trường Đại học Nottingham, và nhóm của ông, đã có thể tạo ra một phiên bản 3D tái lập thành phố cực kỳ chính xác.


Ảnh 3D tái lập thành phố Pavlopetri. (Ảnh chụp/Đại học Nottingham/YouTube)


Ảnh 3D tái lập một ngôi nhà ở Pavlopetrii. (Ảnh chụp/Đại học Nottingham/YouTube)

10. Thành phố cổ đại Heracleion – trên ranh giới giữa truyền thuyết và thực tại


Tấm bia Heracleion, với chữ khắc Hy Lạp và Ai Cập cổ đại. (Ảnh: Christoph Gerigk)

Thành phố Heracleion, khu vực chứa đền thờ nơi nữ hoàng Cleopatra được tấn phong, đã chìm vào Địa Trung Hải ngoài khơi bờ biển Ai Cập gần 1.200 năm trước. Đây là một trong những trung tâm thương mại quan trọng nhất trong khu vực trước khi bị nhấm chìm trong hơn một thiên niên kỷ qua. Trong nhiều thế kỷ, thành phố này đã được coi là một huyền thoại, giống như cách thành phố Atlantis được nhìn nhận ngày nay.

Nhưng vào năm 2001, một nhà khảo cổ học dưới nước khi đang tìm kiếm các con tàu chiến của Pháp đã ngẫu nhiên phát hiện ra thành phố này. Sau khi loại bỏ từng lớp cát và bùn, các thợ lặn đã phát hiện được một thành phố được bảo quản vô cùng tốt với rất nhiều kho báu vẫn còn nguyên vẹn, bao gồm đền thờ Amun-Gerb, các bức tượng pha-ra-ông khổng lồ, hàng trăm bức tượng nhỏ tạc các vị nam thần và nữ thần, một tượng nhân sư, 64 tàu chiến cổ đại, 700 mỏ neo, các khối đá khắc chữ Hy Lạp và Ai Cập cổ đại, hàng chục quan tài, các đồng vàng và các quả cân làm bằng đồng và đá.


Đèn dầu bằng đồng được phát hiện trong đền thờ Amun (Ảnh: Christoph Gerigk)


Tượng Ai Cập (Ảnh: ancientrealms.net)


Tượng Pha-ra-ông. (Ảnh: The Telegraph)

Nhà sử học người Hy Lạp Herodotus từ thế kỷ 5 TCN đã kể cho chúng ta về một ngôi đền vĩ đại nơi người anh hùng Hercules (Héc-quyn) nổi tiếng đặt bước chân đầu tiên khi đến Ai Cập, và ngôi đền này đã được đặt theo tên của anh. Ông cũng đã ghi chép lại chuyến thăm thành phố Heracleion của nàng Helen với người tình Paris trước khi bùng nổ cuộc chiến thành Troy.

Hơn 4 thế kỷ trước chuyến thăm của Herodotus đến Ai Cập, nhà địa lý Strabo quan sát thấy thành phố Heracleion, trong đó có chứa đền thờ Herakles, tọa lạc thẳng hướng đông của thị trấn Canopus thuộc nhánh Canopus của dòng sông Nile. Tuy nhiên, trước khi được phát hiện gần đây, Heracleion chỉ là một địa điểm trong huyền thoại.

Tác giả: April Holloway, Ancient Origins.

Đăng tải với sự cho phép. Đọc bản gốc tại đây.

http://www.ancient-origins.net/ancient-places/ten-incredible-underwater-discoveries-have-captured-our-imagination-001522#ixzz3YmVtlNDW

Quý Khải biên dịch.

Xem thêm: 

Từ Khóa: