Một trong những bí ẩn lớn nhất của thế giới cổ đại – vị pha-ra-ông Ai Cập trẻ tuổi Tutankhamun đã qua đời như thế nào. Các giả thuyết có khá nhiều, từ một vụ ám sát dữ dội cho đến bệnh phong và thậm chí cả một vết rắn cắn.
Nhưng vào năm 2014, 91 năm sau khi phát hiện lăng mộ và 3339 năm sau cái chết của ông, một phân tích mới đáng kinh ngạc trên di thể của Tutankhamun rốt cuộc đã hé lộ nguyên nhân gây ra cái chết của vị vua trẻ tuổi, pha-ra-ông thứ 11 của triều đại thứ 18 của Ai Cập.
Bí ẩn đã bao trùm vị pha-ra-ông nổi tiếng nhất thế giới kể từ khi ông mất vào năm 1323 TCN, ở cái tuổi 19 tuổi. Sự bí ẩn và mê tín đã gia tăng khi bá tước Carnarvon, người có mặt ở đó khi lăng mộ được khai mở, qua đời ít lâu sau và một loạt các sự việc xui rủi đã giáng xuống nhiều người tiến vào khu mộ.
Xem thêm:
Hai năm trước các chuyên gia người Anh tin rằng họ đã giải mã được ít nhất một trong những bí ẩn xoay quanh vị pha-ra-ông: câu hỏi về nguyên nhân ông mất. Một phân tích đáng kinh ngạc, vốn đã được trình chiếu lần đầu tiên trong thước phim tài liệu ‘Tutankhamun: Bí ẩn của xác ướp bị thiêu cháy’, đã tiết lộ các bằng chứng quan trọng cho thấy vị pha-ra-ông này có thể đã qua đời sau khi bị đâm bởi một chiếc xe ngựa đang chạy nhanh, và một quá trình ướp xác vội vã đã khiến cơ thể ông bốc cháy bộc phát bên trong quan tài.
Tiến sĩ Chris Naunton, giám đốc Hiệp hội Khám phá Ai Cập, đã trở nên tò mò khi ông xem qua các ghi chép của Howard Carter, người đầu tiên phát hiện lăng mộ. Carter đề cập đến việc xác ướp bị đốt cháy, một thực tế đã bị lược bỏ trong các cuộc thảo luận khác về di thể của vị pha-ra-ông. TS Naunton nhận ra rằng câu hỏi về cái chết của vị pha-ra-ông cần thêm sự chú ý nên ông đã tiến hành khám nghiệm ảo xác ướp sử dụng công nghệ X-quang và chụp CT, đồng thời xem xét các ghi chép cổ, và tiến hành phân tích mẫu vật mẩu thịt duy nhất của pha-ra-ông được biết đến tồn tại bên ngoài Ai Cập.
TS Naunton phát hiện ra rằng mẩu thịt này thực sự đã bị đốt cháy, và kết quả các cuộc thí nghiệm hóa học cho thấy thi thể Tutankhamun đã bị đốt cháy khi được đặt trong quan tài. Các nhà nghiên cứu khám phá ra rằng dầu ướp xác kết hợp khí ô-xy và vải lanh (bó xác) đã tạo ra một phản ứng hóa học “nướng” thi thể vị vua tại mức nhiệt độ trên 200 độ C. TS Chris Naunton cho biết: “Tình trạng hóa than và khả năng một quá trình ướp xác vụng về đã khiến xác ướp bốc cháy bộc phát không lâu sau khi mai táng là một điều hoàn toàn bất ngờ, một khám phá đáng kinh ngạc”.
Cuộc khám nghiệm ảo thi thể đã hé lộ một phát hiện đáng kinh ngạc khác. Mô thức các chấn thương dọc theo một bên thi thể, bao gồm các xương sườn và xương chậu bị dập nát, là tương thích với các chấn thương do bị một chiếc xe ngựa đang chạy khá nhanh đâm phải. Ngoài ra, việc trái tim của ông đã biến mất, một ẩn đố đã làm bối rối giới chuyên gia trong nhiều thập kỷ, cho thấy trái tim của ông có thể đã bị tổn thương nghiêm trọng đến nỗi đã bị loại bỏ ngay trước quá trình ướp xác. Các mô phỏng vụ tai nạn xe ngựa trên máy tính của các chuyên gia điều tra các vụ va chạm đã cho thấy cỗ xe ngựa đã đâm phải Tutankhamun khi ông đang trong tư thế quỳ gối.
“Chúng tôi tin rằng rất có khả năng vị pha-ra-ông này đã bị một bánh xe ngựa đâm vào người tại mức vận tốc cao – đủ cao để gây cho ông những chấn thương rất nghiêm trọng. Trên thực tế, đây chính là nguyên nhân khiến ông tử vong”, TS Naunton nói.
TS Naunton tin rằng chính quy mô các vết thương của ông đã làm hỏng quá trình ướp xác: “Cơ thể ông có thể đã trở thành một mớ hỗn độn – ông không còn lại một chút máu – và điều đó mang đến cho những người ướp xác một vấn đề thật sự. Họ vẫn quen với việc xử lý các xác chết, không phải các thi thể bị bầm dập”, ông nói.
Bộ phim tài liệu khám phá lăng mộ pha-ra-ông Tutankhamun của BBC:
Tác giả: April Holloway, Ancient Origins.
Đăng tải với sự cho phép. Đọc bản gốc ở đây.
Quý Khải biên dịch
Xem thêm: