Các nhà khoa học đã chia làm hai phe trong cuộc tranh luận về một công trình dưới nước, được biết đến với cái tên Con đường Bimini, nằm ở ngoài khơi quần đảo Bahamas từ khi nó được phát hiện lần đầu tiên vào năm 1968.
Một phe nói rằng đây là một công trình nhân tạo có niên đại từ 12.000 đến 19.000 năm tuổi, từ đó đánh đổ vốn hiểu biết truyền thống cho rằng các nền văn minh tiên tiến mới chỉ xuất hiện vào khoảng 5.000 năm trước đây.
Phe còn lại cho rằng đây là một công trình hình thành trong tự nhiên.
Tiến sĩ Eugene Shinn đã phủ nhận các tuyên bố cho rằng một nền văn minh với trình độ đủ tiên tiến để xây dựng một công trình như vậy lại có thể tồn tại ở khu vực đó trong một mốc niên đại xa xưa đến như vậy. Đằng sau ông là sự ủng hộ nặng ký của vốn hiểu biết khoa học hiện nay.
Ngược lại, Tiến sĩ Greg Little có thể nhận ra rằng các tuyên bố của ông đã ngay lập tức bị chế nhạo, như ông đã giải thích trong một bài viết năm 2005 về chủ đề này: “Tôi không hy vọng những người hoài nghi sẽ thực sự thay đổi quan điểm của họ hay thậm chí cân nhắc cách giải thích khác ngoài cách của họ”.
“Ngoài niềm tin của họ thì có lẽ tất cả các ý kiến trái ngược đều được xem là mối đe dọa trực tiếp đối với họ, trên phương diện chuyên môn và tâm lý”, TS Little nói. “Lịch sử lâu dài của khoa học có vô số các ví dụ về những quan điểm từng được công nhận rộng rãi, nhưng sau này lại bị chứng minh là sai thông qua các nghiên cứu. Nhưng ngay cả khi đối mặt với những bằng chứng không thể chối cãi cho thấy những quan điểm này là sai, rất nhiều các “nhà khoa học” vẫn từ chối chấp nhận các bằng chứng mới”.
TS Little là một nhà tâm lý học vô cùng hứng thú với di chỉ con đường Bimini. Ông đã tham gia nhiều chuyến lặn thám hiểm cùng với nhà khảo cổ học William Donato xung quanh khu vực này.
Trong một email trao đổi với Đại Kỷ Nguyên, ông Donato đã giải thích rằng dãy đá hình thành nên một bức tường, gọi là đê chắn sóng, được xây dựng để bảo vệ một khu định cư thời tiền sử trước các con sóng biển. Trong các chuyến lặn thám hiểm (được ghi hình và chụp ảnh), ông Donato và TS Little đã nhận thấy công trình này có nhiều bậc, bao gồm các tảng đá chống mà họ cho rằng hẳn đã được đặt ở đó bởi bàn tay con người.
Hai nhà thám hiểm cũng tuyên bố phát hiện thấy các tảng đá mỏ neo với các lỗ xỏ dây thừng được chạm khắc trên chúng và ít nhất một hòn đá, mà sau này khi được phân tích tại trường Đại học Colorado, đã cho thấy các dấu vết của công cụ, các chỗ đẽo gọt có chủ ý, các chỗ ăn mòn như đã qua sử dụng, và các đặc điểm xói mòn trông giống như các bậc thang.
Trong bài viết, TS Little đã nói rằng sau khi phân tích kích hoạt neutron nhằm so sánh các tảng đá bên bờ biển lân cận với các tảng đá của con đường Bimini, họ thấy những tảng đá Bimini chứa ít các nguyên tố vi lượng hơn, suy ra chúng đã được hình thành ở nơi khác rồi sau đó được vận chuyển đến đây.
“Hiện tại chúng tôi đã biết Con đường Bimini thực sự là cái gì”, nhà khảo cổ học Donato nói. “Lý thuyết hình thành trong tự nhiên đã hoàn toàn bị bác bỏ. TS Shinn không hề có chuyên môn trong lĩnh vực khảo cổ và Marshall McKusick [người cộng tác cùng TS Shinn để thúc đẩy giả thuyết hình thành trong tự nhiên] dường như không biết gì về ngành khảo cổ học đại dương”.
TS Shinn, một nhà địa chất hoc đã nghỉ hưu từng làm việc cho Cục Địa chất Hoa Kỳ, lý luận rằng Con đường Bimini được cấu tạo từ đá bờ biển — khí hậu trong khu vực sẽ khiến cát và các chất liệu khác trên bãi biển xi măng hóa thành đá một cách tương đối nhanh chóng, tạo nên loại “đá bờ biển” — loại đá này đã bị nhấn chìm dưới nước khi mực nước biển dâng lên.
Các loại đá có hình dạng và quá trình hình thành tương tự đã được phát hiện tại một số khu vực khác, TS Shinn nói. Tuy nhiên, thông tin phản hồi ông gửi cho Đại Kỷ Nguyên dường như chưa giải thích được cách thức chính xác loại đá này hình thành nên các khối đá lớn, dày như được thấy ở Bimini.
Con đường Bimini, các tảng đá ngầm dưới nước ở ngoài khơi quần đảo Bahamas đã được một số người cho là một con đường nhân tạo có niên đại khoảng từ 10.000 đến 20.000 năm tuổi. Một số người cho rằng con đường này là một phần bằng chứng cho thấy các nền văn minh thời tiền sử sở hữu trình độ phát triển tiên tiến hơn rất nhiều so với quan điểm của khoa học truyền thống. (Ảnh: Shutterstock)
TS Shinn đã phân tích đồng vị cacbon của một số mẫu đá và xác định niên đại của chúng chỉ vào khoảng 5000 năm tuổi hoặc sớm hơn. Nhưng, sau này ông đã thừa nhận với TS Little rằng, độ chính xác của phương pháp định tuổi của ông vẫn còn là một dấu hỏi. TS Little giải thích rằng việc định tuổi nguyên khối là không chính xác vì các mẫu đá có thể đã bị nhiễm bẩn bởi các chất liệu từ các niên đại về sau.
Theo bài viết năm 2005 của TS Little, TS Shinn đã nói với ông rằng: “Ông nói đúng, việc định tuổi loại đá bờ biển sẽ không thật sự chính xác đặc biệt nếu đây là một mẫu đá nguyên khối. Trong bài viết trên tạp chí Nature chỉ có các mốc niên đại nguyên khối, được đo đạc vào một thời điểm sau này bởi một sinh viên đang học tập phương pháp định tuổi bằng đồng vị Cacbon 14”.
TS Little cũng chỉ trích TS Shinn vì đã thay đổi các kết quả trong một số nghiên cứu của ông.
Trong các bài viết và các cuộc phỏng vấn gần đây nhằm chứng minh Bimini đã được hình thành trong tự nhiên, một trong những bằng chứng mà TS Shinn đưa ra là các mẫu đá gốc đã cho thấy tình trạng ngâm nhúng tại tầng nước sâu. Theo TS Little giải thích, nếu tất cả các mẫu đá gốc cho thấy tình trạng ngâm nhúng tại tầng nước sâu, điều này chứng tỏ các tảng đá đã hình thành ngay tại đây, chứ không phải ở một nơi khác rồi sau này được con người vận chuyển đến địa điểm hiện tại.
Năm 1978, TS Shinn đã công bố một nghiên cứu về Bimini, trong đó nói rằng 25% các mẫu đá của ông đã cho thấy tình trạng ngâm nhúng tại vùng nước sâu. TS Little chỉ ra rằng các bài viết sau này của TS Shinn lại tuyên bố tất cả các mẫu đá của ông đều cho thấy tình trạng ngâm nhúng này.
Khi TS Little chất vấn TS Shinn về sự khác biệt này, TS Shinn đã trả lời như sau: “Ông phải hiểu rằng với sự háo hức xoay quanh di chỉ Bimini và những con người kỳ dị, sẽ rất khó để tiến hành nghiên cứu với cùng mức độ nghiêm túc như khi chúng ta tiến hành với các nghiên cứu thông thường. Chúng ta làm nó vì hứng thú. Không có một quá trình thẩm định tương tự như với công việc thực sự của chúng ta. Các chi tiết ông đưa ra là bằng chứng của một quy trình thẩm định nhỏ. Tôi đã hơi đi lạc khi cố gắng tạo ra một câu chuyện hoàn hảo”.
Đại Kỷ Nguyên đã yêu cầu TS Shinn xác nhận rằng ông đã nói điều này với TS Little và yêu cầu ông làm rõ sự khác biệt đã được TS Little chỉ ra.
TS Shinn đã trả lời như sau qua email: “Tôi sẽ không đào sâu các mối bận tâm của TS Little”.
Ông đã đặt nghi vấn nguồn tài trợ đằng sau nghiên cứu của TS Little. TS Little nhận nguồn tài trợ từ Tổ chức Edgar Cayce, TS Shinn nói, vốn được khởi xướng bởi những người tin vào các bài viết của Edgar Cayce (1877–1945), một nhà tiên tri đã từng tiên đoán về vùng đất Atlantis trong huyền thoại.
TS Little đã tuyên bố trong một bài viết năm 2005 rằng nghiên cứu của ông tại Bimini không nhằm mục đích tìm kiếm vùng đất Atlantis. “Những người hoài nghi đã viện đến những từ ngữ chế nhạo, mang đầy cảm tính”, TS Little đã viết.
TS Little tuyên bố: “Vì những lý do dễ hiểu, những nhà khảo cổ thuộc dòng chủ lưu đã tránh né chủ đề Bimini như thể nó bị lây nhiễm một loại vi-rút chết người. Họ cảm thấy thuyết phục khi đọc những bản tóm tắt về các cuộc nghiên cứu ban đầu của những người khác, chứ không phải bằng việc nghiên cứu những thông tin trên thực tế. Họ cứ tin rằng Bimini chỉ là một bãi đá bờ biển hình thành trong tự nhiên và rằng một bến cảng không thể được đặt ở đó, do đó nó không tồn tại”.
Trong chuyên mục Khoa học huyền bí, Đại Kỷ Nguyên khám phá các nghiên cứu và các sự kiện có liên quan tới các hiện tượng và giả thuyết đang thách đố hiểu biết của chúng ta hiện nay. Chúng tôi sẽ đào sâu vào những ý tưỏng có thể kích thích trí tưởng tượng và mở ra những khả năng mới. Hãy chia sẻ với chúng tôi những suy nghĩ của bạn về những chủ đề có thể gây nhiều tranh cãi trong phần bình luận bên dưới.
Tác giả Tara MacIsaac, Đại Kỷ Nguyên Anh ngữ
Đọc bản gốc ở đây.
Quý Khải biên dịch
Xem thêm: