Động cơ mất công suất, xe chạy yếu hẳn là một điều tồi tệ với cánh tài xế. Nguyên nhân có thể là hư hỏng nhỏ, dễ sửa chữa nhưng các tài xế thường không để ý đến chúng. Đôi khi cũng có thể là một vấn đề lớn ảnh hưởng rất lớn đến động cơ xe.
Để giúp các tài xế có thể nhận biết các dấu hiệu bất thường và bảo vệ động cơ xe, dưới đây chúng tôi xin đưa ra 5 biểu hiện động cơ xe mất công suất thường gặp nhất mà tài xế có thể tự kiểm tra trước khi gọi cứu hộ.
1. Các đèn báo trên táp lô gặp vấn đề
Hãy quan tâm đến các đèn báo này, đừng chủ quan. Rất nhiều tín hiệu được báo có thể liên quan đến tổn hao công suất, ví dụ lỗi bộ tuần hoàn khí xả, cảm biến lượng khí nạp, cảm biến ô xi hay lỗi dây nối bugi. Những dấu hiệu nhỏ này thường biểu hiện của các hư hỏng nặng.
Ngoài ra, đèn kiểm tra sáng cũng là dấu hiệu của van thông khí trục khuỷu động cơ ở sai vị trí. Van này là một phần của hệ thống kiểm soát khí xả. Nếu nó luôn mở, quá nhiều không khí lọt vào trong động cơ gây tắc và làm động cơ bị nghẹt. Rất may là van này rất dễ làm sạch và thay thế.
2. Chân ga có vấn đề
Xe chạy quá chậm so với xe khác, có thể do lỗi hệ thống nhiên liệu. Nếu xe mất công suất khi đạp chân ga, nguyên nhân có thể là hệ thống nhiên liệu không cấp đủ nhiên liệu cần khi xe tăng tốc.
Cần kiểm tra vòi phun có bị tắc, rò rỉ đường dẫn nhiên liệu; lọc nhiên liệu hoặc bơm xăng bị hỏng. Vòi phun sẽ cấp nhiên liệu vào xi-lanh động cơ, không khí được hòa trộn, và được đốt cháy cuối kỳ nén, đầu kỳ nổ, tạo ra lực đẩy pit-tông chuyển động.
Các đường dẫn nhiên liệu là các ống kim loại cứng hoặc các đường ống mềm để cấp nhiên liệu từ thùng nhiên liệu đến động cơ. Bơm sẽ tạo ra lực hút, đẩy nhiên liệu di chuyển trong các đường ống dẫn. Còn bầu lọc giúp loại bỏ các cặn bẩn trong nhiên liệu. Nếu một trong những phần trên gặp vấn đề thì cần sửa ngay lập tức.
Với một chút khéo tay và đồ nghề, tài xế dễ dàng thay đường ống dẫn nhiên liệu. Nhưng các lỗi khác lại không dễ sửa. Trước năm 2006, tài xế có thể tự thay lọc dầu. Nhưng giờ thì nó nằm trong thùng nhiên liệu, gây ra trở ngại cho việc thay thế.
Dù định làm bất cứ điều gì, hãy nhớ rằng phần cung cấp nhiên liệu rất quan trọng. Hãy chắc chắn là biết cách chẩn đoán, dùng đúng dụng cụ trước khi sửa chữa.
3. Khí xả
Nổ ngoài buồng đốt hoặc khí thoát ra từ ống xả là biểu hiện của việc quá thừa hoặc quá thiếu nhiên liệu, và đều khiến công suất động cơ giảm.
Nổ ngoài buồng đốt xảy ra khi hỗn hợp không khí nhiên liệu không được đốt cháy hoàn toàn trong buồng đốt. Nguyên nhân có thể là do tỷ lệ hòa trộn nhiên liệu hoặc lỗi hệ thống điện.
Bugi động cơ có thể bị bịt kín bởi dầu bôi trơn, tro và nhiều chất cặn khác. Một phần điện cực của bugi bị hao mòn, khiến động cơ đánh lửa sai, dẫn đến nổ ngược, nổ sớm, thậm chí bỏ máy. Khói đen thoát ra từ ống xả cho thấy bugi đánh lửa có vấn đề, cần phải kiểm tra càng sớm càng tốt.
Khói đen cũng chứng tỏ rằng hỗn hợp không khí-nhiên liệu quá đậm, cần phải điều chỉnh. Và nếu bạn mở nắp ca pô mà thấy khói bốc ra mù mịt thì đó là lúc cần phải gọi điện cho cứu hộ, đừng cố khởi động xe làm gì.
Ngược lại, nổ ngược xảy ra mà không có khói đen chứng tỏ có quá ít không khí trong hỗn hợp.
4. Tay lái run bần bật
Khi tài xế dừng xe ở đèn đỏ, và cảm thấy sự rung lắc khác thường của động cơ, biểu hiện thành rung lắc trên vô-lăng, thậm chí toàn bộ xe. Chiếc xe có vẻ yếu hẳn đi, khi đó hẳn xe đã có vấn đề.
Biểu hiện dễ nhận biết là xe khó khởi động, chết máy khi chạy hoặc quá tải (đặc biệt là khi điều hòa không khí, đèn pha đang hoạt động) và tiêu hao nhiên liệu nhiều hơn trên cùng một quãng đường. Cặn tích lại ở hệ thống xả cũng sẽ khiến xe không đạt các bài kiểm tra khí xả thông thường.
Điều này có thể do 3 nguyên nhân: không đánh lửa, không nén hỗn hợp đủ hoặc tỷ lệ hòa trộng không khí nhiên liệu sai. Bugi hỏng, cực bugi bẩn, nắp bộ chia điện bị nứt đều có thể dẫn đến việc không đánh lửa. Không nén hỗn hợp đủ, có thể do hở xu páp xả.
Hỗn hợp nhiên liệu, không khí quá nhạt có thể do vòi phun nhiên liệu bị tắc kẹt, lọt khí hay bơm nhiên liệu yếu, tắc lọc dầu hoặc bộ điều chỉnh áp suất có vấn đề. Cũng có thể là do hỗn hợp quá giàu, nhưng trường hợp này, toàn bộ xi-lanh công tác bị ảnh hưởng, không phải chỉ một xi-lanh.
Một chiếc máy chẩn đoán sẽ giúp nhanh chóng phát hiện ra xi-lanh bị hư hỏng, nhưng đó chỉ là bước đầu. Sau đó, cần phải xác định triệu chứng, xác định hư hỏng rồi mới quyết định xem có thể làm gì.
5. Leo dốc khó khăn hơn bình thường
Khi leo dốc, xe chạy chậm rề rề, thậm chí chết máy. Đó là biểu hiện của việc tắc lọc nhiên liệu. Với nhiệm vụ lọc cặn bẩn ra khỏi nhiên liệu, nên lọc dầu sẽ nhanh chóng bị bẩn và bơm nhiên liệu sẽ phải làm việc nhiều hơn để đẩy dầu đi qua nó.
Trong những trường hợp đòi hỏi công suất lớn như lái xe vượt dốc hay chạy ở tốc độ cao, lượng nhiên liệu cung cấp sẽ không đủ. Tài xế cần kiểm tra áp suất nhiên liệu.
Cuối cùng, nếu cả 5 biểu hiện trên đều không phải nguyên nhân gây mất công suất của xe, cần kiểm tra bộ tuần hoàn khí xả. Dù chúng được thiết kế để nâng cao tuổi thọ xe nhưng khi bị lỗi, hỏng, nó sẽ gây ảnh hưởng xấu đến hoạt động của động cơ, làm chết máy, do khí xả không thoát ra được khỏi ống xả.
Sơn Tùng