Năm 2015, GS Mitchel Townsend đã được đề cập trong một bài viết tuyên bố rằng họ đã phát hiện được bằng chứng khảo cổ cho sự tồn tại của Bigfoot, loài vượn người bí ẩn được cho là đã trú ngụ trong những cánh rừng ở khu vực Tây Bắc của Bắc Mỹ.
Bài viết có tiêu đề “Bằng chứng về Bigfoot nằm ở các khúc xương, giáo sư đại học nói (Proof of Bigfoot is in the bones, college instructor says)” nói rằng GS Townsend đã tìm thấy các chồng xương trong rừng với bằng chứng của các vết răng cắn khá lớn của người trên đó, và đây là bằng chứng cho sự tồn tại của Sasquatch (một cách gọi khác của dã nhân Bigfoot). Cuối bài viết, GS Townsend đã thách thức các nhà khoa học phản bác tuyên bố cho rằng các khúc xương bị gặm họ đã tìm thấy là bằng chứng cho sự tồn tại của dã nhân Bigfoot.
Lời thách thức được chấp nhận! Thật may mắn khi tôi có một người đồng nghiệp tuyệt vời như vậy tại trường Đại học Michigan State University, và nghiên cứu của cô về ngành mồ học (taphonomy) đã được trích dẫn trong nghiên cứu của Mills và Townsend (hiện chưa được công bố). Hôm nay, tôi sẽ phân tích bối cảnh đằng sau và các cách diễn giải tiềm năng cho các bằng chứng về Bigfoot trên phương diện khảo cổ học và khảo cổ sinh học.
Bối cảnh
Biển báo qua đường dành cho người đi bộ trên đường cao tốc Pikes Peak Highway tại thị trấn Cascade, bang Colorado, Mỹ có ghi: Do các vụ chứng kiến một loài sinh vật trông giống “Big Foot” trong khu vực, biển báo này đã được dựng lên cho sự an toàn của bạn. (Ảnh: Wikimedia)
Trước hết, hãy cùng điểm qua một số bối cảnh và lịch sử của loài quái vật lông lá này. Bigfoot, cũng được gọi là Sasquatch, là một loài sinh vật giống khỉ hay vượn người bí ẩn được cho là đã cư trú trong những khu rừng tại khu vực phía Tây Bắc Thái Bình Dương của Mỹ và Canada. Rất nhiều nhóm dân tộc bản địa trong vùng này đều lưu truyền các câu chuyện về những con quái thú giống người khá dữ tợn sẽ cắp đi những đứa trẻ, cho đến những loài sinh vật hiền lành hơn đã lẩn trốn trong rừng và tránh né thế giới hiện đại.
Bộ sưu tập chủ chốt đầu tiên các câu chuyện về Bigfoot đã xuất hiện vào những năm 1920; đây là một bộ sưu tập các câu chuyện địa phương của tác giả J. W. Burns. Các bài viết của ông Burns tuyển chọn các câu chuyện khác nhau của người bản địa miêu tả các quái thú giống người tương tự và lý luận rằng chúng đều là các bằng chứng về cùng một thực thể đơn nhất, từ đó phổ biến cái tên Sasquatch.
Các ghi chép về những vụ chứng kiến dã nhân Bigfoot của người phi bản địa ở Mỹ (ví dụ như người da trắng) bắt đầu trong khoảng năm 1850, với các ghi chép kể về những người thợ săn đã bị đánh ngã bởi các con quái thú đi bằng hai chân. Các câu chuyện khác từ thế kỷ 19 bao gồm “Dã nhân ở Hẻm núi Crow” và “Dã nhân Winsted” đều đã báo cáo bắt gặp các loài sinh vật lông lá lớn trông giống người nhưng không phải người. Năm 1924, một nhà khai thác quặng ở Vancouver đã báo cáo rằng ông đã bị Sasquatch bắt cóc, và những người thợ mỏ ở bang Washington cũng báo cáo rằng họ đã bị Dã nhân tấn công.
Ảnh chụp dã nhân Bigfoot nổi tiếng từ khung hình thứ 352 của thước phim Patterson–Gimlin. (Ảnh: Wikimedia)
Các vụ chứng kiến nổi tiếng nhất của loài sinh vật này là trong khoảng tầm nửa thế kỷ trước. Một trong những vụ chứng kiến nổi tiếng nhất là việc phát hiện ra các dấu chân trần rất lớn xung quanh một công trình xây dựng ở bang California, Mỹ vào năm 1958. Một công nhân xây dựng đã làm các bức tượng thạch cao của những dấu chân này, và sự kiện này đã giúp phổ biến cái tên ‘Bigfoot (chân to)’ như một biệt hiệu dành cho con quái thú. Vài năm sau, người ta phát hiện ra rằng các dấu chân này thực chất là một trò bịp – hai bàn chân này đã được tạo ra bởi Ray Wallace, anh trai của người giám sát đội công nhân xây dựng. Cháu trai của Wallace và những người khác trong họ đã chia sẻ câu chuyện về việc sử dụng đôi bàn chân gỗ dài 40,6 cm để tạo ra những vết chân như vậy.
Có lẽ bằng chứng tốt nhất được biết đến cho sự tồn tại của Bigfoot là một video được ghi hình vào năm 1967 bởi Roger Patterson và Robert Gimlin ở California, trong đó cho thấy một loài sinh vật lớn đang cất những bước dài trong rừng. Patterson và Gimlin đã đưa video này đến nhờ các chuyên gia từ ban kỹ xảo điện ảnh của hãng phim Universal Studios ở Hollywood giám định. Họ đã phản hồi như sau: “Chúng tôi có thể thử (làm giả nó), nhưng chúng tôi sẽ phải chế tạo một bộ cơ bắp nhân tạo hoàn toàn mới và tìm một diễn viên có thể được huấn luyện để bước đi như vậy. Điều này là khả thi, nhưng chúng tôi phải nói rằng nó gần như là không thể”. Tuy nhiên, vào năm 1999, Bob Heironimus, một người bạn của Patterson, nói rằng chính ông là người đã mặc bộ trang phục người vượn để ghi hình thước phim đó, và rằng toàn bộ thước phim chỉ là một trò bịp.
Xem thước phim được cho là đã ghi hình được dã nhân Bigfoot vào năm 1967 ở California, Mỹ:
Hầu hết các nhà khoa học đã phủ nhận sự tồn tại của Bigfoot, và cho đó là một câu chuyện dân gian, sự nhầm lẫn hay trò bịp bợm. Có rất ít bằng chứng vật lý cho sự tồn tại của loài sinh vật này, và cần phải có một quần thể lớn để duy trì nòi giống nếu chúng thật sự tồn tại (Bất chấp điều này, một số nhà nghiên cứu vẫn hướng sự nghiên cứu của họ xoay quanh dã nhân Bigfoot: xem công trình của GS Grover Krantz, GS Jeffrey Meldrum, và TS John Bindernagel). Ngoài ra, độc giả cũng có thể xem công trình của Kathy Moskowitz, người đã theo sát các bằng chứng khảo cổ về chữ tượng hình của Bigfoot (Cảm ơn Jeb Card đã chia sẻ thông tin này với chúng ta!).
Khảo cổ sinh học
Sasquatch sẽ trông như thế nào từ góc độ khảo cổ sinh học nếu chúng ta thật sự tìm thấy các di thể của loài sinh vật này? Các báo cáo về Bigfoot miêu tả nó là một loài sinh vật cao trong khoảng từ 1,8 m đến 3 m, nặng khoảng từ 145 kg đến 450 kg, trên mình phủ đầy lông lá từ màu đen cho đến màu đỏ nâu, với vai và hông rộng, hai cánh tay dài với các bàn tay múp míp và các ngón tay cái có 3 đốt, một gò xương trên ổ mắt lớn, nhô ra và một cái mào trên đỉnh đầu. Rất nhiều những đặc điểm như vậy có thể được tìm thấy ở người, ví như gò xương trên ổ mắt nhô ra và một cơ thể rậm lông.
Các loài linh trưởng sở hữu ngón tay cái có 3 đốt bao gồm khỉ đuôi sóc … chắc chắn không có liên hệ gì với Bigfoot. (Ảnh: Wikimedia)
Các đặc điểm khác như ngón tay cái có 3 đốt sẽ có thể được quan sát khá dễ dàng trên bộ xương – cấu trúc ngón tay cái có 3 đốt xuất hiện ở hầu hết các loài linh trưởng, nhưng đặc điểm này là rất kỳ lạ trừ phi loài sinh vật này có cấu tạo nửa người nửa khỉ lùn Tarsier hay khỉ đuôi sóc. Lông của chúng có thể được thu thập từ một chỗ chôn cất nếu hội tụ đủ các điều kiện thích hợp – chúng tôi đã tìm thấy lông trong những chỗ chôn cất có hoàn cảnh khô ráo hoặc kỵ khí (như ở các vùng đầm lầy than bùn). Nếu chúng ta có thể thật sự tìm thấy một bộ xương của Bigfoot, rất có khả năng chúng ta sẽ có thể nhận diện nó dựa trên một chiều cao và tầm vóc lớn bất thường – nếu nó cao 2,7 m và nặng 450 kg thì chắn hẳn sẽ có các mảnh xương rất lớn – và việc sở hữu các ngón tay cái 3 đốt là điều rất hiển nhiên.
Xem thêm:
Hóa thạch xương hàm của Gigantopithecus blacki, một loài linh trưởng đã tuyệt chủng. (Ảnh: Wikipedia)
Nhưng chúng ta không có bằng chứng về các mảnh xương của Bigfoot. Theo trang blog Bigfoot Evidence, việc thiếu hụt các mảnh xương là vì chúng đã bị thất lạc. Các bài viết của họ đề cập đến việc phát hiện các bộ xương lớn giống người cao khoảng từ 2,1 đến 2,4 m, nhưng lại nói rằng Bảo tàng Smithsonian đã bảo chúng là đồ giả và chúng đã bị thất lạc kể từ đó. Nhà báo Robert Lindsay cho rằng các bộ xương đầy đủ của Bigfoot hiếm khi được tìm thấy trong các khu rừng, và rằng loài sinh vật này có lẽ sẽ chôn cất đồng loại bị chết, khiến việc tìm kiếm phần di thể của chúng trở nên gần như bất khả thi. Ông Lindsay đã đưa ra bằng chứng cho thấy có các hồ sơ ghi nhận việc chôn cất Bigfoot cứ mỗi 4 năm một lần và các ca tử vong cứ mỗi 2 năm một lần – độc giả có thể ghé thăm trang blog của ông để xem một danh sách bằng chứng đầy đủ. Với những ai đang tìm kiếm bằng chứng về Bigfoot, ông gợi ý rằng “dường như chính phủ [Mỹ] đã có một âm mưu che đậy sự tồn tại của Bigfoot vào 31 năm về trước. Do đó, chính phủ không phải là một đối tượng có thể tin tưởng một chút nào khi đề cập đến các bằng chứng về Bigfoot. Các trường đại học có một thói quen khá khó chịu khi thường làm mất các bằng chứng xác thực về Bigfoot, nên chúng ta cũng không nên tự động trao các bằng chứng cho họ”.
Bigfoot có thật hay không?
Một vài bài viết của GS Townsend trên tạp chí tuyên bố rằng họ đã có bằng chứng về hoạt động săn mồi của Bigfoot – các chồng xương với các vết răng cắn giống của người. Trong phần 2, Lisa Bright sẽ chia sẻ nghiên cứu của cô.
Còn tiếp phần 2
Tác giả: Katy Meyers Emery và Lisa Bright, Ancient Origins.
Đăng tải với sự cho phép. Đọc bản gốc ở đây.
http://www.ancient-origins.net/unexplained-phenomena/there-archaeological-evidence-bigfoot-part-i-005350
Quý Khải biên dịch