Buôn bán bất hợp pháp động vật hoang dã là một ngành kinh doanh siêu lợi nhuận, nó giết chết hàng ngàn loài động vật đang có nguy cơ tuyệt chủng mỗi năm. Tê giác đang nằm trong tâm điểm của các tay săn bắn thú rừng trái phép vì trong giới buôn lậu sừng tê là mặt hàng đem lại lợi nhuận khổng lồ.
Sừng tê giác lâu nay vẫn luôn được đồn thổi rằng có thể chữa được bách bệnh, vì vậy nhiều đổ xô đi mua sừng tê về làm thuốc chữa bệnh. Nắm bắt được nhu cầu này, những tên săn trộm đã không từ mọi thủ đoạn nhằm lấy bằng được sừng tê và bán chúng cho những người có nhu cầu nhằm trục lợi cho bản thân.
Nếu đem ra so sánh, sừng tê giác có giá trị vượt xa giá vàng, đỉnh điểm tại 60 nghìn đô la cho 1 pound (0.45 kg). Phần lớn số lượng sừng tê được tiêu thụ ở Châu Á, nơi mà người ta tin rằng chúng có tác dụng chữa bệnh thần kỳ. Ngoài ra, những chiếc sừng đạt “tiêu chuẩn” còn được đưa vào trạm khắc rất đẹp.
Tuy nhiên sừng tê giác không phải là “thần dược” có thể chữa được mọi loại bệnh như mọi người nghĩ. Theo y học phương Đông cho rằng nó có vị đắng, tính hàn có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, lương huyết, an thần và chữa các bệnh như sốt cao, hôn mê nói nhảm, co giật, sốt phát ban… Chưa có một công trình nghiên cứu khoa học nào chứng minh rằng sừng tê có thể chữa bách bệnh, kể cả bệnh nan y.
Nhằm giả quyết vấn đề nguy cấp này, Pembient- một công ty công nghệ sinh học tại Seattle – Mỹ đưa ra phương pháp xử lý vấn nạn săn trộm tê giác bằng cách sử dụng máy in 3D cùng một số các thủ thuật kinh tế thông minh. Họ thực hiện y tưởng sản xuất hàng loạt sừng tê nhân tạo từ keratin (cùng một chất liệu với móng tay và tóc) nhằm phá vỡ thị trường tiêu thụ sừng tê giác.
Ông Matthew Markus, Giám đốc của Pembient cho biết: “Sừng nhân tạo trông giống y hệt đồ thật, thậm chí chúng còn giống nhau tới mức độ phân tử”.
Về lâu dài, các sản phẩm nhân tạo của Pembient cuối cùng cũng sẽ thay thế được hoàn toàn sừng tê giác thật khi giá thành sản xuất của chúng là rất rẻ. Hơn nữa, người mua cũng không thể nào phân biệt được sự khác nhau cho dù chúng có được đặt cạnh so sánh.
Nhờ phương pháp trên, nạn săn trộm tê giác ở Nam Phi đang dần giảm trong vài tháng qua. Tuy nhiên theo thông tin từ tổ chức phi lợi nhuận “Save the Rhino”, vấn đề săn trộm tê giác để lấy vẫn còn rất nhức nhối khi 1054 con tê giác đã bị giết hại trong năm 2016, tăng rất nhiều lần so với 13 con hồi năm 2007.
Bên cạnh giải pháp trên, vẫn còn rất nhiều quan niệm khác nhau về phương pháp bảo tồn loài tê giác. Một số cho rằng rất khó để thay đổi hoạt động giết hại và chế biến sừng tê đã tồn tại từ hàng ngàn năm, dường như đã trở thành truyền thống với một bộ phần người trên thế giới. Một số khác thì bác bỏ quan niệm mang tính cổ hủ này, họ yêu cầu chấm dứt và thay đổi ngay lập tức.
Trên thực tế, 90% số lượng sừng tê trên thị trường là hàng giả, phần lớn được trạm khắc từ gỗ hoặc sừng trâu bò. Các chuyên gia dự đoán, nếu kế hoạch của công ty Pembient nhận được thêm nhiều sự ủng hộ cả về tài chính và dư luận, nạn săn bắn tê giác có thể sẽ biến mất hoàn toàn vào năm 2022.
Dù vậy chính phủ các nước cần có các biện pháp mạnh tay hơn nữa trong việc ngăn chặn nạn săn trộm và buôn bán sừng tê giác, đông thời nâng cao nhận thức người dân trong vấn đề bảo tồn loài tê giác, đặc biệt là tê giác trắng tại châu Phi.
Sơn Tùng