Phát hiện gen vi-rút 100 triệu năm tuổi trong bộ gen người

Một vi-rút được di lưu từ 100 triệu năm trước đã tồn tại trong cơ thể người mãi cho đến ngày nay và dường như giữ một vai trò quan trọng trong nhiều hoạt động của cơ thể.

Theo bài viết đăng trên tạp chí Trends in Microbiology, 100 triệu năm tương ứng với thời kỳ những con khủng long còn tồn tại trên Trái Đất. Ngày nay, các vi-rút này thường xuất hiện trong phôi, các khối u hay thậm chí là trong máu của phụ nữ mang thai.

Những “kẻ xâm lược gen” này được gọi là retrovirus nội sinh người, hoặc HERV. Điều quan trọng là chúng không còn hành xử như một loại vi-rút nữa, trong đó vật liệu di truyền của chúng – RNA, một “anh họ” với DNA – đã được gộp vào bên trong bộ gen người và sẽ tiếp tục truyền lại cho các thế hệ sau của chúng ta.

Các nhà nghiên cứu thường tìm thấy các mảnh DNA của vi-rút bên trong bộ gen của chúng ta, nhưng đôi khi, toàn bộ chuỗi được phát hiện.

Những vi-rút cổ xưa này đều là các retrovirus. Chúng xâm nhập bằng cách tạo ra một bản sao DNA cho RNA của họ và chèn vào bộ gen. Thông thường điều này có thể gây ra vấn đề suy giảm miễn dịch ở người – nhưng đôi khi việc này cũng vô hại, ít nhất là trong giai đoạn nhiễm vi-rút.

Sự xâm nhập này đồng nghĩa với việc, theo ước tính mới nhất, 8% toàn bộ bộ gen của chúng ta chứa các vi-rút cổ. Ngạc nhiên hơn, chúng ta không chắc chắn về những gì chúng định làm.

Các tác giả của bài báo tự hỏi: “Chúng phải chăng đơn giản chỉ là những hóa thạch, giống như những con muỗi trong hổ phách, bị mắc kẹt và bảo tồn trong các bộ gen lớn trong khi chức năng của chúng bị mất dần đi?”

Tham khảo một nhóm nghiên cứu khác, bài báo của nhóm nghiên cứu đã giải thích về việc HERV 100 triệu năm tuổi này được phát hiện ra giữa thai và dòng máu của người mẹ trong thời kỳ mang thai. Mặc dù gen gần như không hoạt động ở hầu hết các giai đoạn, nó có vẻ có vai trò gì đó mạnh mẽ hơn khi nó nằm trong nhau thai hay mô ung thư, đặc biệt là ung thư buồng trứng.

Điều này ngụ ý rằng nó liên quan đến việc “thao tác tế bào gốc, các sự kiện khởi đầu của sự sống và có thể có những ảnh hưởng rất quan trọng đối với vấn đề bệnh tật ở người trưởng thành”, bao gồm cả bệnh ung thư, nhưng chúng ta vẫn chưa chắc chắn.

Nhiều người nhận xét vui rằng, đó là một phát hiện mà chỉ đơn giản là đặt ra thêm nhiều câu hỏi hơn cái nó có thể trả lời.

Hoài Anh