Chào mừng các bạn đến với Bí ẩn chưa được giải đáp!
Hôm nay xin giới thiệu với các bạn một ngôi đền giữa rừng rậm, Angkor Wat. Đây là ngôi đền lớn nhất thế giới và là quốc bảo của Campuchia. Nó xuất hiện trên quốc kỳ như một biểu tượng quốc gia và được chọn là thần tích vĩ đại thứ 8 trên thế giới vào năm 2023. Hàng triệu khách du lịch ghé thăm mỗi năm. Tất cả những ai từng đến thăm quan đều bị chấn động bởi quy mô hoành tráng và những bức phù điêu tinh xảo.
Người phương Tây đầu tiên phát hiện ra Angkor Wat là nhà tự nhiên học người Pháp thế kỷ 19 Henri Mouhot, cho rằng nó có thể so sánh với Đền thờ Solomon. Đền thờ Solomon là ngôi đền nơi người Do Thái cất giữ Hòm Giao Ước cách đây 3.000 năm, nó có một địa vị rất quan trọng trong Kinh Thánh. Mouhot cũng ca ngợi Angkor Wat là “vĩ đại hơn bất cứ thứ gì mà Hy Lạp hay La Mã để lại cho chúng ta”.
Maurice Glaize, chuyên gia bảo tồn cổ đại người Pháp từng làm việc tại Angkor Wat trong nhiều năm, cũng ca ngợi Angkor Wat “có thể so sánh với bất kỳ thành tựu kiến trúc kiệt xuất nhất nào trên thế giới”.
Tuy nhiên, về ai là người đã xây dựng Angkor Wat và nó rốt cuộc được xây dựng từ khi nào, vẫn còn là bí ẩn trùng trùng.
Cung điện dưới lòng đất được tìm thấy
Năm 2001, bộ phim hành động phiêu lưu Hollywood “Tomb Raider” (Kẻ cướp lăng mộ) gặt hái thành công vang dội trên toàn thế giới, cũng khiến cho địa điểm quay phim, ngôi đền Angkor Wat ở Campuchia, lập tức trở nên nổi tiếng. Một cảnh quay kinh điển trong phim, dưới rễ cây cổ thụ, là lối vào cung điện dưới lòng đất tại Đền Ta Prohm ở Angkor Wat. Nơi đây đã nhanh chóng trở thành điểm đến quen thuộc của nhiều fan điện ảnh.
Năm 2015, phát hiện của nhà khảo cổ học người Úc Damian Evans lại khiến cho Angkor Wat thần bí lần nữa lừng danh. Bởi vì cung điện dưới lòng đất trong phim thực sự đã được phát hiện.
Evans và nhóm của ông sử dụng kỹ thuật quét LiDAR, phát hiện bên dưới Angkor Wat còn có một kiến trúc hình xoắn ốc khổng lồ dài 1.500 mét và rộng 600 mét, bên cạnh còn có 8 tòa tháp khổng lồ. Họ tin rằng kiến trúc hình xoắn ốc này có ý nghĩa tôn giáo, nhưng cụ thể thế nào, còn phải chờ kết quả khai quật sau này.
Kỹ thuật quét LiDAR giống như trang bị cho các nhà khảo cổ một con mắt thấu thị, cho phép họ nhìn thấy các kết cấu kiến trúc bị chôn sâu dưới lòng đất. Từ năm 2007, Evans và nhóm của ông đã quét và phân tích hàng nghìn kilomet vuông diện tích xung quanh Angkor Wat, kết quả phát hiện nhiều thành phố bị chôn vùi dưới lòng đất.
Thành phố lớn nhất trong số này có diện tích tới 1.000 km2, và ngôi đền Angkor Wat nằm ngay trung tâm thành phố dưới lòng đất này. Khái niệm 1000 km2 là gì? Nó còn lớn hơn Thâm Quyến một chút. Nếu thành phố này thực sự tồn tại, nó sẽ là thành phố lớn nhất thế giới trước Cách mạng Công nghiệp. Không chỉ vậy, thành phố này và các thành phố lân cận khác tổ thành một mạng lưới khổng lồ, bao phủ đại bộ phận lục địa Đông Nam Á, trong đó có những khu dân cư mật độ thấp, có đường sá chỉnh tề, cũng có ao hồ và cánh đồng, còn có mạng lưới đường cao tốc kết nối với các thành phố khác.
Những phát hiện của Evans đã gây xôn xao dư luận. Một số nhà sử học thậm chí còn cho rằng phát hiện của ông có thể sẽ viết lại lịch sử Đông Nam Á. Tại sao nói như vậy?
Lịch sử người Khmer
Trước tiên chúng ta hãy nhìn sơ qua về lịch sử của người Khmer ở Angkor Wat. Vương quốc xuất hiện sớm nhất trên vùng đất này có tên là Phù Nam, được hình thành vào khoảng thế kỷ thứ nhất sau Công Nguyên. Theo ghi chép trong sách sử Trung Quốc, người Phù Nam thời đó còn chưa biết dệt vải và mặc quần áo (Sách “Lương Thư” viết: Phù Nam quốc tục bổn lõa thể, văn thân bị phát, bất chế y thường.”) Nghĩa là tục nước Phù Nam vốn là khỏa thân, xăm hình trên thân, không chế quần áo, thuộc về niên đại thuần chân thời kỳ tối sơ của nhân loại, quốc gia chỉ là một liên minh thành bang lỏng lẻo. Vào thế kỷ thứ 6 sau Công nguyên, thành bang Chân Lạp tiêu diệt Phù Nam, trở thành bá chủ. Tuy nhiên, Chân Lạp cũng là một quốc gia liên bang, quy mô nhỏ hơn Phù Nam. 300 năm sau, vào thế kỷ thứ 9, Jayavarman II thành lập vương triều Angkor. Đây mới là vương quốc thực sự của người Khmer.
Vào đầu thế kỷ 12, Vương quốc Angkor đạt đến đỉnh cao dưới sự cai trị của Suryavarman II. Người ta thường tin rằng Angkor Wat được xây dựng vào thời điểm đó. Vậy thành phố lớn nhất thế giới lúc bấy giờ có quy mô đến mức nào? Ở phương Đông, đô thị phồn hoa nhất bấy giờ là Khai Phong, thủ đô của Bắc Tống, diện tích không quá 50 km2, dân số khoảng 1 triệu người. Đô thị phồn hoa nhất ở phương Tây là Constantinople ở ngã ba châu Âu và châu Á, thủ đô của Vương quốc Byzantine, với diện tích chưa đầy 20 km2, dân số từ 50 vạn đến 1 triệu người.
Một thành phố rộng 1.000 km2 có diện tích gấp 20 lần Khai Phong và 50 lần Constantinople, liệu có thể nào được xây dựng bởi Angkor, một quốc gia nhỏ bé trong rừng rậm?
Nếu bỏ qua phần chìm dưới đất, chỉ nhìn vào quần thể Angkor Wat trên mặt đất, tất cả các ngôi đền và hành lang đều sử dụng những tảng đá lớn nặng hơn vài tấn, ước tính cần tới 30 vạn người và 6.000 con voi, xây dựng trong 37 năm mới hoàn thành, gấp 4,5 lần nhân lực cần thiết để xây dựng kim tự tháp Ai Cập. Liệu Angkor, một quốc gia nhỏ hơn Trung Quốc hơn 10 lần, có thể huy động được nguồn nhân lực lớn như vậy? Nếu nó dùng nguồn nhân lực lớn như vậy trong 37 năm, liệu dân chúng có phối hợp không?
Quan trọng hơn, ngoài vẻ ngoài lộng lẫy, trong kiến trúc Angkor Wat còn chứa đựng trí tuệ phi phàm.
Núi Tu Di tại nhân gian
Đầu tiên chúng ta hãy nhìn vào kết cấu của Angkor Wat. Núi đền ở trung tâm Angkor Wat do ba tầng nền hình chữ nhật có hành lang bao quanh tổ thành, tầng tầng xếp chồng lên nhau giống như một kim tự tháp, tượng trưng cho một khái niệm rất quan trọng trong tín ngưỡng Phật gia, đó là núi Tu Di.
Theo mô tả về vũ trụ trong kinh Phật, tầng dưới cùng của thế giới là phong luân (bánh xe gió), bên dưới phong luân là hư không, bên trên phong luân có thủy luân, bên trên thủy luân có kim luân. Phía trên của kim luân chính là núi Tu Di. Lấy núi Tu Di làm trung tâm, hướng ra ngoài có tám núi và tám biển. Ngọn núi ngoài cùng gọi là núi Thiết Vi, biển ngoài cùng gọi là biển Hàm Hải. Có bốn châu lớn ở biển Hàm Hải, nhân loại chúng ta sống ở Nam Thiệm Bộ châu. Tám núi và tám biển này cộng với núi Tu Di ở giữa tạo thành một không gian, cộng với thiên giới nơi các vị Thần cư ngụ, cùng nhau cấu thành thế giới mà chúng ta đang sống.
Trong Kinh A Hàm của Phật giáo có nói rằng, mặt phía bắc của núi Tu Di được làm bằng vàng trời, chiếu sáng Bắc Câu Lô châu; mặt phía đông được làm bằng bạc trời, chiếu sáng Đông Thắng Thần châu; mặt phía Nam được làm bằng ngọc lưu ly thanh thiên, chiếu sáng Nam Thiệm Bộ châu; Mặt phía tây làm bằng pha lê trời, chiếu sáng Tây Ngưu Hạ châu. Thiên pha lê là một loại thủy tinh. Có năm ngôi bảo tháp đứng trên đỉnh mỗi ngọn núi đền ở Angkor Wat, xếp theo hình hoa mận năm cánh, đối ứng với bốn loại vật chất vàng, bạc, lưu ly và pha lê và đỉnh chính của núi Tu Di. Ba hành lang bên dưới đối ứng với tam luân là kim luân, thủy luân và phong luân dưới núi Tu Di; ngọn núi đền được bao quanh bởi một con hào, đối ứng với biển Hàm Hải bao quanh núi Tu Di.
Có vẻ như những người kiến tạo đã xây dựng Angkor Wat như một hình ảnh phản chiếu của núi Tu Di tại nhân gian.
Không chỉ vậy, nếu nhìn loạt ngôi đền chính của Angkor Wat, bạn có thể thấy chúng rất giống với hình dạng của chòm sao Thiên Long trên bầu trời. Trong chiêm tinh học Trung Quốc, chòm sao Thiên Long thuộc về Tử Vi Viên. Tử Vi Viên là nơi Thiên Đế sống và làm việc. Nó nằm ở phía bắc của Sao Bắc Cực, ở vị trí trung ương của bầu trời phía bắc, còn được gọi là trung cung, nó là trục mà các ngôi sao vận chuyển xung quanh, vô cùng quan trọng.
Vậy nói cách khác, Angkor Wat không chỉ đối ứng với trung tâm của vũ trụ trong tín ngưỡng Phật giáo, mà còn đối ứng với vị trí trọng yếu nhất trong tín ngưỡng Đạo giáo. Đó chẳng phải là một thiết kế rất thông minh sao?
Hơn nữa, những người kiến tạo Angkor Wat còn vận dụng trí huệ cao siêu, dựa trên nguyên lý điểm phân equinox để tính toán thời gian và góc độ phương vị của các tòa Phật tháp, khéo léo khiến Mặt Trời mọc lên chính xác từ giữa hai đỉnh của Phật tháp vào ngày xuân phân và thu phân, mang ánh sáng Mặt Trời vào bên trong Phật tháp. Vào ngày hạ chí, Mặt Trời sẽ mọc lên từ đỉnh tháp bên trái, còn vào ngày đông chí, Mặt Trời sẽ mọc lên từ đỉnh tháp bên phải. Thật là xảo diệu.
Vương quốc Angkor 900 năm trước
Vậy, liệu Vương quốc Angkor 900 năm trước có tri thức thiên văn phong phú và trình độ kiến trúc cao siêu như vậy để xây dựng ngôi đền này hay không?
Điều đáng tiếc là nền văn minh Angkor nhanh chóng suy tàn vào thế kỷ 15, thành Angkor Thom nhanh chóng bị bỏ hoang mà không lưu lại bất kỳ ký lục văn tự có giá trị nào. Sự hiểu biết của người dân về Angkor Thom chủ yếu đến từ cuốn “Chân Lạp phong thổ ký” của Chu Đạt Quán, một viên quan ngoại giao thời nhà Nguyên. Vào đầu thế kỷ 13, Chu Đạt Quán đi sứ đến Angkor, sống ở thành Angkor trong một năm, sau đó viết cuốn du ký này.
Trong du ký mô tả rất chi tiết các phương diện của thành Angkor. Vào thời điểm đó, Angkor Wat đã được dùng làm thần miếu. Ở Vương quốc Angkor cũng có những người tinh thông thiên văn, có thể tính toán ra nhật thực và nguyệt thực. Nhưng điều kỳ lạ là, không giống như những gì chúng ta tưởng tượng, nền văn minh chỉnh thể của họ vẫn còn ở trạng thái tương đối nguyên thủy. Ví dụ, người dân vẫn chưa biết chế quần áo để mặc, nam nữ già trẻ đều dùng vải bố quấn quanh eo, để ngực trần. Khi đi ra ngoài họ mới dùng một tấm vải lớn che thân. Nhà ở dân gian chỉ dùng lá cỏ làm mái, mái ngói chỉ có vương công quý nhân mới được dùng, và cũng chỉ có thể dùng ở phòng chính. Mặc dù chữ viết đã có, nhưng vẫn chưa có giấy. Các văn thư thông thường và thông báo của quan phủ được viết trên da hươu bằng một loại phấn trắng, sau đó được lau sạch, tấm da hươu lại được tái sử dụng. Đây có thể là nguyên do khiến lịch sử Vương quốc Angkor không được lưu truyền. Bởi vì văn tự không được bảo tồn đúng cách.
Vậy thì, với nền văn minh còn tương đối nguyên thủy như vậy, bạn nghĩ họ có thể xây dựng một công trình kiến trúc đỉnh cao thế giới mà hàng trăm năm sau vẫn ngạo nghễ đứng giữa quần hùng không? Liệu có thể xây dựng được một đại thành thị với bán kính hai ngàn dặm không?
Trên thực tế, quy mô của thành Angkor Thom đã được mô tả rõ ràng trong ghi chú du lịch của Chu Đạt Quán rằng: “Chu vi thành Angkor Thom khoảng hai mươi dặm”. Nói cách khác, thành phố này khi đó chỉ có diện tích hai mươi dặm vuông, có lẽ bằng một nửa diện tích của Constantinople. Tuy nhiên, quét LiDAR cho thấy thực sự có một thành phố khổng lồ dưới lòng đất. Làm thế nào để giải thích điều này?
Phải chăng thành phố ngầm này được xây dựng bởi một nền văn minh tương đối phát triển thời tiền sử? Có lẽ Angkor Wat vì có địa thế tương đối cao, nên nó đã không bị cát bụi vùi lấp? Bởi vì rất hiển nhiên, cả Angkor lẫn hai vương triều cổ lão là Chân Lạp và Phù Nam đều không có đủ thực lực để xây dựng thành phố khổng lồ này và ngôi đền trong thành phố.
Trên thực tế, một truyền thuyết địa phương cũng được nhắc đến trong “Chân Lạp phong thổ ký” của Chu Đạt Quán, kể rằng: “Thạch tháp tại nam môn ngoại bán lí dư, tục truyền Lỗ Ban nhất dạ tạo thành”, chính là nói một kiến trúc sư thiên tài giống như Lỗ Ban đã tạo ra nó chỉ trong một đêm. Lỗ Ban (507 TCN – 444 TCN) là một nghệ nhân nổi tiếng vào cuối thời Xuân Thu, được tôn sùng là thợ thủ công bậc thầy của Trung Quốc. Năm 1622, trong “Thơ Angkor Wat” viết bằng tiếng Khmer cũng đề cập rằng, Angkor Wat được một vị thần Ấn Độ xây dựng cho vua Khmer. Nói đơn giản là, Angkor Wat không phải do chính người dân Angkor xây dựng.
Vì vậy, một số người đặt câu hỏi, liệu chủ thể của quần thể Angkor Wat có phải được xây dựng bởi một nền văn minh tiền sử nào đó hay không. Sau khi người Angkor phát hiện ra nó trong rừng rậm, họ đã chỉnh trang lại, làm thêm những bức phù điêu và tố tượng, khắc lên những văn tự, sử dụng nó làm ngôi đền của riêng họ. Có khả năng này không? Trên mạng cũng đang lan truyền quan điểm cho rằng ba kim tự tháp ở Ai Cập không phải do người Ai Cập xây dựng, mà là do người tiền sử kiến tạo nên, những quốc vương Ai Cập đã phát hiện và sử dụng chúng.
Nền văn minh 12.500 năm trước
Graham Hancock, một tác giả người Anh chuyên về khảo cổ học có sách bán chạy nhất, đã đề xuất trong một cuốn sách của mình rằng, Angkor Wat có thể đã được người cổ đại cách đây 12.500 năm xây dựng nên.
Ông cho rằng vị trí của các ngôi sao trên bầu trời không phải là bất biến. Do trục quay của Trái đất đung đưa chầm chậm, vị trí của các chòm sao trên bầu trời sẽ hay đổi 1 độ cứ sau 72 năm, hoàn thành một chu kỳ trong 25.920 năm, cái này được gọi là tuế sai. Do có tuế sai, nên mô hình trên nền đất của các ngôi đền chính ở Angkor Thom có phần sai biệt so với phương vị của chòm sao Thiên Long. Tuy nhiên, vào năm 10.500 trước Công nguyên, tức là vào ngày xuân phân cách đây 12.500 năm, vào lúc mặt trời mọc, chòm sao Thiên Long nằm ở vị trí chính bắc trên bầu trời, ngang qua kinh tuyến, mô hình của nó giống hệt với mô hình được hình thành bởi những ngôi đền này trên mặt đất. Lẽ nào Angkor Wat được xây dựng vào thời điểm đó?
Một thuyết pháp khác được lan truyền rộng rãi trên Internet đến từ đại đa số cư dân mạng. Trong bộ phim “Tomb Raider” Kẻ cướp lăng mộ mà chúng tôi giới thiệu ở phần đầu, có một dòng chữ được khắc trên tường của cung điện dưới lòng đất: “Khi sắt trở về ôm lấy đá, thiên luân sẽ chuyển động, bạn sẽ có được sức mạnh siêu phàm”.
Dù “câu chuyện này hoàn toàn là hư cấu”, nhưng không ngờ người hâm mộ lại thực sự tìm thấy “thiên luân” đang chuyển động trong số rất nhiều bức phù điêu ở Angkor Wat. Trong số những “thiên luân” này, mọi người đều ngạc nhiên khi phát hiện một loài động vật thần kỳ, đó chính là loài Stegosaurus từ thời đại của khủng long. Nhưng loài khủng long đã tuyệt diệt từ cách đây 65 triệu năm. Mà việc hóa thạch khủng long được con người phát hiện đã là chuyện từ thế kỷ 19. Trong suốt những tháng năm dài đằng đẵng đó, khủng long là sinh vật xa lạ đối với nhân loại. Vậy làm thế nào người Angkor cách đây 900 năm biết về sự tồn tại của khủng long?
Tuy nhiên, chân tướng sự thật có thể không được trình hiện cho đến khi thành phố dưới lòng đất khổng lồ này thực sự được khai quật. Trước đó mọi chuyện vẫn còn là bí ẩn. Vậy bạn có nghĩ rằng Angkor Wat bí ẩn có thể đã được nền văn minh nhân loại xây dựng từ cách đây 12.000 năm hoặc sớm hơn?
- Trọn bộ Bí ẩn chưa được giải đáp
Theo Epoch Times,
Hương Thảo biên dịch