Nhà vật lí nổi tiếng thế giới Stephen Hawking cho biết trí tuệ nhân tạo (AI) có thể là điều tuyệt vời nhất, nhưng cũng có thể là hiểm họa đối với loài người.
Vào năm 2014, Stephen Hawking đã từng đưa ra lời bình luận tỏ ra quan ngại về trí tuệ nhân tạo – AI: “Sự phát triển của trí tuệ nhân tạo, khi thành công sẽ đặt dấu chấm hết cho loài người. Con người sẽ càng chậm chạp, tư duy yếu kém, không thể cạnh tranh cùng với robot và cuối cùng bị thay thế”.
Đặc biệt ông còn cảnh báo việc phát triển trí tuệ nhân tạo sẽ gây ra chiến tranh hạt nhân và sinh học có sức hủy diệt cao.
Đã có những cuộc tranh luận nảy lửa xung quanh vấn đề này và đến nay vẫn chưa có câu trả lời thỏa đáng. Tỷ phú người Mỹ Elon Musk- người sáng lập Công ty vũ trụ SpaceX và đồng sáng lập hãng ô tô điện Tesla Motors cảnh báo AI là tai họa đối với loài người.
Nhưng vẫn có người ủng hộ, ví dụ như ông chủ Facebook Mark Zukerberg lại luôn tin tưởng và đề cao những tiến bộ mà AI có thể mang đến cho chúng ta.
Mới đây, Stephen Hawking lặp lại lời cảnh báo đó trong một cuộc phỏng vấn trên kênh BBC: “Tôi sợ rằng AI sẽ hoàn toàn thay thế con người. Nếu con người đã có thể sáng tạo ra virus máy tính, thì ai đó cũng có thể thiết kế ra AI với bộ não nhân tạo có khả năng tự học hỏi và tự nhân bản. Kết quả tạo ra một dạng mới của sự sống, có thể thay thế xã hội loài người”.
Đó là một điều đáng lo ngại, và nó thực sự có thể tạo ra một viễn tưởng kinh hoàng trong tương lai. Rất nhiều tiểu thuyết, phim truyền hình, phim điện ảnh chủ đề khoa học viễn tưởng đã khai thác đề tài AI trở nên độc lập. Khi đó, chúng không còn bị kiểm soát bởi con người và sẽ quay lại trả thù loài người. Hoặc nhẹ nhàng hơn, chúng sẽ phát triển và tự hình thành một chủng tộc – loài khác, chủng tộc robot???
Về cơ bản, nỗi sợ hãi này xuất phát từ thực tế là loài người chúng ta phụ thuộc quá nhiều vào khoa học nên rất yếu đuối và dễ dàng bị thay thế bởi những robot có trí tuệ nhân tạo và sức mạnh vô biên. Chúng sẽ dễ dàng áp đảo chúng ta và điều tồi tệ nhất là chúng có thể trở thành những kẻ khát máu, săn lùng và tiêu diệt con người.
Dù điều đó có là sự thật hay không, sự phát triển của AI cũng cần được lưu tâm. Chúng ta không chối bỏ những điểm mà AI có thể mang lại cho cuộc sống của chúng ta. Không chỉ Stephen và các chuyên gia, ngay cả Bill Gates nhận định AI sẽ là nguồn động lực chính, để thực hiện bước đại nhảy vọt về khoa học công nghệ, giúp thay đổi hoàn toàn diện mạo cho xã hội loài người.
Theo nhận định này, trí tuệ nhân tạo có thể được xem như một công nghệ mới được phát triển. Và nó có thể được áp dụng tùy vào mục đích sử dụng. Điều này cũng tương tự như thuốc nổ được Alfred Nobel phát minh, có thể tạo ra vũ khí giết người, nhưng cũng có thể tạo ra tiện ích phục vụ con người. Trong tương lai gần, có vẻ như AI sẽ là động lực thúc đẩy tiến bộ xã hội chúng ta.
Các nghiên cứu chỉ ra, trí tuệ nhân tạo có thể nhận dạng các hình khối phức tạp, xử lý ma trận tốt hơn con người. Dù là chơi cờ vua hay chơi trò chơi điện tử, đến những việc phức tạp như chẩn đoán ung thư, máy móc đều vượt qua chúng ta. Điều này có thể khiến một số người sợ hãi, nhưng cũng chứng tỏ là nhờ máy móc, chúng ta sẽ dễ dàng giải mã nhanh hơn nhiều vấn đề hóc búa.
Rõ ràng, AI nếu bị chi phối bởi những kẻ nguy hiểm sẽ trở thành công cụ chết chóc. Nhưng Bill Nye tin tưởng nhạn định rằng: “Nếu ta có thể lập trình những máy tính đủ thông minh đến mức chúng có thể tìm, diệt loài người thì chúng ta cũng có thể nghĩ ra biện pháp giải quyết”. Như người xưa có câu: “Vỏ quýt dày thì có móng tay nhọn!”.
Video: Cùng nghe nhận định của Bill Nye
Sơn Tùng