Các nhà khảo cổ phát hiện 22 hạt kim loại được chế tạo từ mảnh vỡ một thiên thạch rơi tại Havana, Mỹ.
Nhiều khám phá tương tự trên thế giới cho thấy từ hàng ngàn năm trước các nền văn minh cổ đại đã sử dụng các chất liệu ngoài hành tinh để chế tạo đồ trang sức, vũ khí và công cụ.
Năm 1945, khi đang khai quật một ngôi mộ 2000 năm tuổi của thổ dân Mỹ bản địa ở Havana, bang Illinois, Mỹ, các nhà khảo cổ học đã có một phát hiện kỳ lạ: 22 hạt kim loại của một chuỗi vòng đeo cổ được chế tác từ mảnh vỡ của một thiên thạch rơi. Các nhà khoa học đã cố gắng tìm kiếm dấu tích của tảng thiên thạch này.
Theo một nghiên cứu gần đây, những món đồ tạo tác này rất có thể thuộc về một thiên thạch được phát hiện vào năm 1983 tại Anoka. Nó đã rơi xuống Trái Đất cách nơi tìm thấy các cổ vật hơn 700 km.
Để đi tới kết luận này, các nhà khoa học đã sử dụng phương pháp phân tích khối phổ – một kỹ thuật phân tích trong đó người ta ion hóa các thành phần hóa học và phân loại các ion dựa trên tỷ lệ khối lượng/điện tích của chúng. Các nhà khoa học nhận thấy mảnh thiên thạch và các hạt kim loại được chế tác có thành phần hóa học giống nhau. Ví dụ, cả hai đều chứa các vụn sắt nhỏ được làm giàu niken. Ngoài ra, trong thiên thạch người ta còn tìm thấy dấu vết của schreibersite, một loại khoáng chất mỏng manh, cho phép nó dễ dàng phân tách thành nhiều mảnh kim loại nhỏ. Người ta đã thử chế tạo hạt kim loại tương tự từ mảnh thiên thạch trong phòng thí nghiệm, và thu được kết quả khả quan.
“Sự tương đồng trong thành phần nguyên tố hóa học chủ yếu, thứ yếu và vi lượng của thiên thạch Anoka và các hạt kim loại Havana, sự hiện hữu của sắt gamma với kích thước micromét trong khoáng vật thiên thạch kamacite ở cả hai, và sự kết nối giữa Anoka và Havana thông qua hai con sông Mississippi và Illinois; tất cả chúng cho thấy các hạt hột Havana đã được chế tạo từ quặng sắt thiên thạch Anoka”, nhóm nghiên cứu cho hay.
Theo các chuyên gia, các hạt kim loại được chế tác tinh vi này thuộc về một người có vị thế cao trong văn hóa bản địa Hopewell, nổi tiếng với những gò đất công phu và việc sử dụng các chất liệu “ngoài hành tinh” trong chế tác đồ dùng, công cụ.
Theo nhóm nghiên cứu, kim loại thiên thạch như sắt được tìm thấy trong các hạt Hopewell là ‘nguyên liệu thô có tính chất ngoại lai nhất từng được sử dụng trong thời kỳ Middle Woodland ở miền đông Bắc Mỹ.
Các chuyên gia tin rằng người dân địa phương đã thu gom quặng sắt và chuyển nó đến trung tâm Havana Hopewell để chế tác các hạt kim loại. “2000 năm trước, hàng hóa đã được vận chuyển hàng trăm dặm dọc khu vực miền đông Bắc Mỹ”, đồng tác giả nghiên cứu, Timothy McCoy – người quản lý các thiên thạch tại Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Quốc gia ở Washington DC – cho hay.
Những khám phá tương tự – sử dụng thiên thạch rơi để chế tác dụng cụ và vũ khí – cũng xuất hiện ở nhiều nơi, cách xa nhau hàng nghìn cây số, như Châu Phi và Ai Cập.
Lấy ví dụ, người Ai Cập cổ đại đã sử dụng các mảnh vỡ thiên thạch để chế tác vũ khí cho tầng lớp thống trị. Họ đã biết về nguồn gốc “ngoài hành tinh” của các kim loại, khi đề cập đến “kim loại đến từ bầu trời” trong các cổ thư.
Ngự Yên
Xem thêm: