Chắc hẳn các bạn ai cũng biết hoặc từng nghe qua thuật ngữ “vũ trụ song song” hay “đa vũ trụ”, những cái tên gợi cho ta một điều gì huyền bí và xa xăm.
Đúng vậy, đa vũ trụ (hay multiverse) là một thuật ngữ chỉ 1 hay nhiều tập hợp vũ trụ cùng tồn tại song song với nhau. Ví dụ như: bạn ở Trái Đất này là kĩ sư, trong khi ở một “Trái Đất khác” bạn là bác sĩ. Video:
Bên trên là video từ trang Minutephysics – một kênh Youtube rất nổi tiếng với những video ngắn và sinh động về vật lí và thiên văn, Theo đó, multiverse có 3 loại:
1/ Bubble universe (vũ trụ bong bóng)
Đây là một thuyết cho rằng kể từ Big Bang, thiên hà, hành tinh tập trung thành từng nhóm, gọi là “bong bóng”. Các “bong bóng” này tồn tại trong vũ trụ cùng với nhau. Bạn có thể tưởng tượng thế này cho dễ hiểu: bạn là một con cá sống trong một cái hồ. Bạn chỉ biết đến sự tồn tại của hồ mình, mà không biết rằng ngoài kia còn những cái hồ khác. Thuyết “bong bóng” cũng vậy: Trái Đất, hệ Mặt Trời,… chỉ nằm trong một nhóm, và khoa học vẫn chưa đủ sức để khám phá ra những “bong bóng” khác nằm ngoài kia.
2/ Membranes (tạm dịch là đa vũ trụ trong nhiều chiều, hay nhiều “lớp màng”)
Theo thuyết này, một số nhà vật lý lý thuyết dây cho rằng cái mà con người thật sự nghĩ về vũ trụ hiện nay chỉ là không gian 3 chiều. Vì vậy, trong 9 chiều hoặc hơn của vũ trụ, có thể sẽ tồn tại những vũ trụ khác.
3/ Many-world (đa thế giới):
Trong cơ học lượng tử có một thí nghiệm rất nổi tiếng: con mèo cả Schrodinger. Thí nghiệm này có phần phức tạp, nhưng có thể được tóm gọn như sau:
Con mèo này ở trong một cái hộp mà trạng thái của nó VỪA SỐNG VỪA CHẾT, tức là không sống cũng không chết. Đây là trạng thái nếu theo chuyên ngành thì gọi là “chồng chập của các trạng thái lượng tử cơ bản”.
Khi chú mèo này ra ngoài chiếc hộp, sẽ có 2 trường hợp xảy ra: sống HOẶC chết, không có cả 2. Thuyết “đa thế giới” được xây dựng trên thí nghiệm này. Nghĩa là mọi hành động, mọi quyết định, hay mọi khả năng xảy ra của một chuyện gì đó sẽ tạo ra một vũ trụ song song khác.
Minh họa về thuyết đa thế giới. Mỗi quyết định cá nhân sẽ tạo ra một kết quả khác biệt, cũng chính là một thể giới khác nhau. Và theo thuyết này, chúng đều tồn tại. Ảnh: YouTube
Để cho dễ hiểu, hãy tưởng tượng trường hợp sau: bạn đang đi ngoài đường và thấy một đám ẩu đá. Vì muốn về nhà yên ổn con nên bạn hạ quyết tâm tránh xa khỏi mọi rắc rối; nhưng thời điềm bạn quyết định can ngăn hay không can ngăn thì đã xuất hiện một “phiên bản” khác của bạn ở một vũ trụ khác. Trong vũ trụ đó, bạn trở thành một người anh hùng thực sự, xông vào và chấm dứt vụ ẩu đả tiếp diễn. Và cũng từ chuyện bạn xông vào can ngắn sẽ tiếp tục sản sinh ra nhiều vũ trụ khác,. Ví như:
1) bạn sẽ vào nhà thương,
2) bạn khống chế thành công các đối tượng và ngăn chặn vụ ẩu đả tiếp diễn,
3) trường hợp ngoài dự liêu.
Nói chung theo thuyết này, MỌI THỨ ĐỀU CÓ THỂ XẢY RA ở một vũ trụ khác. Có thể trong một “Trái Đất” khác Hitler đã chiến thắng quân đồng minh, cũng có thể ở một thế giới khác Việt Nam là cường quốc về kinh tế & chính trị? Tất cả có thể xảy ra.
Vì mỗi người đều có những quyết định khác nhau, nên theo thuyết này số vũ trụ là VÔ TẬN, tương ứng với số lượng vô tận các khả năng xảy ra.
Tất nhiên, những gì nêu trên chỉ là GIẢ THIẾT và các nhà khoa học còn cần rất nhiều thời gian để có thể hiểu biết nhiều hơn về những thế giới huyền bí này.
Quý Khải