Bạn uống cà phê nhiều, nhưng bạn đã từng bao giờ trải qua cảm giác say cà phê chưa?
Khi đang đói, nếu bạn uống 1 ly cà phê nâu nóng đặc sệt, một lúc sau sẽ thấy choáng, người nóng, tim đập bùm bụp, mặt đỏ gay. Bạn nghe tiếng mọi người nói chuyện oang oang nhưng cảm giác hoạt động xung quanh mình chậm chạp khó tả… Đó chính là biểu hiện của say cà phê, có khi còn mệt hơn cả say rượu, làm bạn lâng lâng tới tận hôm sau. Vậy, uống cà phê thế nào để không gây ảnh hưởng đến sức khỏe?
Nguyên nhân gây ra say cà phê
Thành phần chính gây tác động kích thích của cà phê chính là cafein. Khoa học đã chứng minh cafein làm cho tuyến thượng thận giải phóng epinephrine (adrenaline) và norepinephrine (noradrenaline) – những hormone kích thích hoạt động của tế bào, đánh tan các cơn buồn ngủ và mệt mỏi, các phản ứng trong cơ thể được tăng tốc, sự tập trung được cải thiện. Ngoài ra, cafein cũng giúp cải thiện tiêu hóa, lợi tiểu và có khả năng tăng cường các phản ứng loại bỏ cơn đau trong cơ thể.
Như vậy, có thể nói cafein tốt cho sức khỏe, nhưng chỉ khi uống đúng cách và ở một lượng vừa đủ. Như trường hợp mô tả ở trên, uống cà phê quá đặc (quá lượng) vào lúc đang đói (không đúng cách) sẽ dẫn đến hậu quả bị “say cà phê”. Hậu quả là tuyến thượng thận sẽ tăng sản xuất ra nội tiết tố, kích thích tim đập nhanh, mạnh hơn, huyết áp vì thế mà tăng cao hơn, dẫn đến các triệu chứng căng thẳng thần kinh, đứng ngồi không yên, bồn chồn lo lắng, ù tai, chân tay run rẩy, thiếu tự chủ. Bên cạnh đó, cafein còn có tác dụng kích thích làm tăng tiết axit dịch vị, lúc bụng đói sẽ gây tổn tương niêm mạc dạ dày khiến bạn bị say hoặc tạo cảm giác cồn cào ruột gan.
Khi bị “say cà phê”, bạn nên uống nhiều nước lọc, vì chất cafein ngấm vào máu rất nhanh nhưng lại dễ hòa tan trong nước và bài tiết qua nước tiểu. Vì thế, uống nhiều nước sẽ giúp pha loãng cũng như bài tiết nhanh chất độc này.
Lưu ý sử dụng cà phê
Uống lượng vừa phải, vào buổi sáng: lượng này phụ thuộc vào từng người. Có người bị kích thích cho dù chỉ dùng cafein với một lượng nhỏ. Còn những người thường xuyên sử dụng cà phê thì cơ thể sẽ thích nghi với sự có mặt của một lượng cafein lớn. Tuy nhiên, bạn chỉ nên uống 1 ly cà phê vào buổi sáng, sau khi ăn sáng sẽ giúp tinh thần minh mẫn, sảng khoái. Tránh uống cà phê vào ban đêm vì cafein có tác dụng kích thích và lợi tiểu nhẹ gây mất ngủ.
Tránh uống cà phê đồng thời với dược phẩm, nên đảm bảo cách thời điểm uống thuốc 2 – 3h vì cafein có thể gây tương tác với một số dược phẩm như làm mất tác dụng của thuốc.
Tráng uống cà phê đồng thời với rượu vì như vậy sẽ làm cho đại não hưng phấn quá độ, tiếp đó là thần kinh bị ức chế, kích thích sự giãn nở của huyết quản, tăng nhanh sự tuần hoàn máu, dẫn đến tăng gánh nặng cho tim, làm tổn thương sức khoẻ. Sự tổn thương này thậm chí còn vượt quá rất nhiều lần so với việc uống rượu đơn thuần.
Các đối tượng hạn chế sử dụng cà phê: người có tiền sử bệnh dạ dày, người bệnh tim mạch (rối loạn nhịp tim, tăng huyết áp, động mạch vành…), phụ nữ mang thai và cho con bú.
Chúc các bạn luôn uống cà phê đúng cách để trọn vẹn hưởng thụ những tách cà phê mỗi ngày!
Mạnh Lạc